Zalm over interim-managers: “Ze moeten wel iets speciaals kunnen. Een beetje leidinggeven is niet zo moeilijk.” ABNAMRO rapport over interimmarkt.

“Een interimmer moet iets speciaals kunnen, een bijzondere deskundigheid mee brengen. Een beetje algemeen leidinggeven is niet zo moeilijk. Dat kan ik ook.” Het was een de van prikkelende opmerkingen waarmee Gerrit Zalm, bestuursvoorzitter van ABNAMRO, vrijdag een congres over (de markt) van interim-management opende. Met opmerkingen als deze zette Zalm de toon voor een boeiende middag, vol tegenstrijdige berichten, begripsverwarring en interessante meningen.

Een wake-up call voor interim management

Aanleiding voor het congres was het uitkomen van het rapport ‘Van interim manager naar interim professional. Een ‘wake up call’ voor interim management’. Het is het derde rapport in een mooie reeks over Human Capital in de 21ste eeuw dat Han Mesters,  senior banker bij de ABNAMRO, heeft uitgegeven.

De bank, zo vertelde Gerrit Zalm (in zeker zin Neerlands zwaarste interim-manager) heeft de afgelopen jaren veel interimmers ingehuurd. Al is die tijd wel voorbij: “We gaan weer meer op eigen kracht doen.”  Interim-managers hebben wat Zalm betreft een nuttige rol gespeeld in de turbulente fase waarin de bank zich begeven heeft. Vooral bij projecten waar er tijdelijk, specialistische expertise nodig was. Maar Zalm was ook kritisch naar de beroepsgroep: “Interimmers moeten vooral kennis komen brengen. Toch zie ik te vaak interimmers die meer kennis ‘halen’ dan ‘brengen’. Kennisoverdracht moet altijd een belangrijk element zijn in een interim-opdracht.” Voor Zalm is het bureau of de organisatie waar de interimmer vandaan komt niet erg van belang:  “Het is hooguit een indicatie van kwaliteit. Het gaat om de vent en niet om de tent.”

Turbulent ‘Human Capital’

Het congres, dat mede werd georganiseerd door branche organisaties de Raad voor Interim-management (bureaus), de Nivm (vereniging interim-managers) en het IM-register, werd vervolgd door twee presentaties over de inhoud van het rapport.

Han Mesters hield de zaal voor dat we in een wereld leven vol ‘discontinue veranderingen’. Een mate van turbulentie waar je als organisatie nauwelijks meer op kan anticiperen. Het vergt een ondernemende strategie, ruimte voor creativiteit en een grote mate van flexibiliteit. Ook wat betreft ‘human capital’. Dit wordt versterkt omdat het Human Capital, zeker de jongere generaties, zich ook steeds ‘discontinuer‘ gedraagt.  80% van al het ‘talent’ dat bij de bank start in de beroemde opleidingsklasjes voor startende academici heeft na vijf jaar de organisatie verlaten. Dat was vroeger wel anders. Mesters hield de zaal voor dat in deze turbulente markt het nodig is bestaande businessmodellen en manieren van samenwerken tussen organisaties, bureaus en interimmers te herzien. Het rapport geeft een aantal voorbeelden van nieuwe business modellen, zoals Blue Carpet, Victor Mundi of het agentmodel.

Het verhaal van Mesters sloot aardig aan wat hier eerder op ZiPconomy is geconstateerd (bijvoorbeeld de markttrends 2011 voor interimmers, organisaties en bureaus) en bepleit door o.a. Steve Sichtman (over het ‘verbinden’ van interimmers) en Linde Gonggrijp (over de nieuwe arbeidsverhoudingen).

Traditionele opdrachtgevers

Gerda van Dijk, associate onderzoeker/consultant bij het IVA, schetste in haar presentatie een veel rustiger beeld van de markt. Ze deed, in samenwerking met Nyenrode, voor dit rapport onderzoek naar de motieven waarom opdrachtgevers interimmers inhuren. Een beperkt onderzoek, zo gaf ze zelf aan, waar een beeld uit voortkomt dat het inhuren van interimmers veelal wordt gezien als een noodzakelijk kwaad. Niet als een bewust instrument om flexibel in te spelen op die turbulente omgeving waar Mesters het over had. Van Dijk zag dan ook eerder redenen voor een verder daling vraag naar interim-managers, dan tekenen van herstel.

Markt in verwarring

Het verschil tussen het verhaal van Mesters en Van Dijk tekende de rest van een boeiende middag. Een middag met tegengestelde geluiden en begripsverwarring. Waren de resultaten van het onderzoek bij opdrachtgevers een ‘nagalmende echo uit een oude markt’, zoals Leo Witvliet (Hoogleraar Interim-management Nyenrode) suggereerde? Of herstelt de markt zich terug in traditionele verhoudingen? Vakspecialisten lijken een beter vooruitzicht te hebben dan ‘managers’, maar interim-management is toch ook een vakspecialisme? Zijn de bemiddelingsbureaus nu een partner voor organisaties en interimmmers, of een hinderlijk opstakel in een soepele transactie tussen vraag en aanbod?

De verwarring, ook tijdens de paneldiscussie, werd mijn inziens deels gevoed door de aloude begripsverwarring over welke markt we het nu eigenlijk hebben. De markt van (algemeen) interim-management of de veel grotere markt van interim-professionals die (al dan niet in leidinggevende functies) werken vanuit een vakdiscipline. In de wereld die Mesters schetst zal er vooral behoefte zijn aan de laatste categorie interimmers.

Oproep tot dialoog

Leo Witvliet sloot de dag af met een aantal bespiegelingen. Hij maande HR afdelingen meer in HRD termen te denken en daar de ontwikkeling van extern talent bij te betrekken. En hij riep op tot een blijvend gesprek tussen de verschillende belanghebbende in de interimmarkt: opdrachtgevers, bemiddelaars en interimmers. Een gesprek waar we hier op ZiPconomy natuurlijk graag ruimte voor willen geven.

Het rapport van Han Mesters, waarin de presentaties van Mesters en Van Dijk uitgebreid beschreven staan (ondersteunt door cijfermateriaal en onderzoeken uit het buitenland) geeft in ieder geval een mooi overzicht en voldoende stof tot nadenken en verder onderzoek. Het is hier op de site van ABNAMRO te downloaden.