Maandelijkse archieven: oktober 2022

Kunstmatige intelligentie koppelt vrouwen aan slechter betaalde banen

Geplaatst 26 oktober 2022 door ZiPredactie

Steeds meer bedrijven maken gebruik van kunstmatige intelligentie om de productiviteit te verhogen. Dat klinkt goed, maar er zijn ook nadelen. Waar mensen rekening houden met maatschappelijke normen en waarden, kan AI (artificial intelligence) de menselijke maat volledig uit het oog verliezen. Ook uit recent onderzoek van Nationale Vacaturebank en de Radboud Universiteit kwam dit duidelijk naar voren. Bij testen maakte de toegepaste AI al snel onderscheid op basis van geslacht.

Nationale Vacaturebank maakt al gebruik van algoritmes om bijvoorbeeld het zoeken naar passende vacatures makkelijk te maken voor werkzoekenden. Een volgende stap zou kunnen zijn om zelfs het zoeken naar vacatures te automatiseren.

In theorie hoef je als werkzoekende alleen je cv te uploaden en je voorkeuren door te geven, de AI gaat vervolgens op zoek naar de best passende vacatures.

Om dit te testen, werden 900 duizend cv’s en 12 miljoen vacatures onderzocht en geprobeerd anoniem en alleen op basis van kwalificaties met elkaar te matchen per sector. De resultaten waren zowel verrassend als confronterend, zo vinden de onderzoekers en opdrachtgever van het onderzoek de Nationale Vacaturebank zelf,

AI ziet of anonieme kandidaat man of vrouw is

Het eerste wat het systeem constateerde bij het onderzoeken van de cv’s, is dat er verschillende vakgebieden zijn die gedomineerd worden door mannen en  vrouwen. Zo staan administratieve en secretariële functies bij 38% van de vrouwen op het cv en maar bij 9% van de mannen, en staan technologische functies bij 22% van de mannen op het cv en maar bij 2% van de vrouwen.

Daarnaast viel het de AI op dat vrouwen en mannen ander taalgebruik hanteren, bijvoorbeeld om zichzelf te typeren. Woorden zoals resultaatgericht en winnaarsmentaliteit komen vaker voor op cv’s van mannen; vrouwen gebruiken eerder woorden als teamplayer en communicatief vaardig. Hierdoor kon de AI bij 86% van de geanonimiseerde cv’s raden wat het geslacht is van de persoon achter het cv.

Bij het matchen van de cv’s aan de vacatures werd het resultaat van deze constateringen direct duidelijk: vrouwen werden minder vaak gematcht met vacatures uit de door mannen gedomineerde vakgebieden en vice versa. Ook was het gemiddelde salaris van vacatures die werden gematcht met vrouwen lager dan  dat van vacatures die werden gematcht met mannen.

Gemiddeld zou een vrouw hierdoor 1680 euro per jaar minder verdienen. Het taalgebruik in vacatures kan hier een oorzaak van zijn. In de vacatureteksten van beter betaalde banen zie je vaker teksten als resultaatgericht, wil om te winnen en geen 9-tot-5-mentaliteit — termen die meer geassocieerd worden met het cv van een man.

Sharita Boon, algemeen directeur van Nationale Vacaturebank: “Kunstmatige intelligentie kan helpen in de strijd voor gelijke kansen. Wij moeten er wel voor zorgen dat onze vooroordelen niet doorwerken in deze systemen, waardoor ongelijkheid onbewust juist wordt vergroot.”

Kunstmatige Intelligentie die zichzelf corrigeert

Het doel van het onderzoek was enerzijds te zien welke risico’s er zijn op vooroordelen in het gebruik van de data, en anderzijds om te testen hoe Nationale Vacaturebank een eerlijker matchingsysteem kan maken. We hebben het model op twee manieren aangepast om te kijken of de AI het geslacht kon bepalen en de gemiddelde loonkloof kon dichten.

De eerste methode die getest is, paste woorden aan die kenbaar maken wat het geslacht van de kandidaat is, zoals zij, hij, zijn, haar, hem, man en vrouw. Het model wist zelfs met deze aanpassing nog steeds in 85% van de gevallen het geslacht te raden. Nog opvallender was dat de loonkloof zelfs vergroot werd, met dit model zouden vrouwen gemiddeld 1900 euro per jaar minder verdienen.

In een complexer model gaf het systeem zelf feedback om het geslacht minder goed te kunnen raden. Het resultaat daarvan was dat dat nog maar in 82% van alle cv’s lukte. Ook werd door deze methode de loonkloof gereduceerd tot gemiddeld 180 euro per jaar minder voor vrouwen. Hoewel dit model ‘eerlijker’ is, moet nog verder onderzocht worden in hoeverre deze aanpassing impact heeft op de daadwerkelijke kwaliteit van de matching.

(zie ook: paper en presentatie) 

Geplaatst in Professioneel inhuren | Tags | Laat een reactie achter

Nu álle zzp’ers toegang tot Select Professionals services om praktische zaken goed te regelen

Geplaatst 26 oktober 2022 door HeadFirst Group

Dat stemmetje in je hoofd

Misschien heb je de uitspraak voorbij zien komen langs de snelweg: ‘Een slimme zzp’er krijgt snel uitbetaald.’ Met daaronder de toevoeging: ‘Zeg je elke maand weer tegen jezelf.’ Het is een van de uitingen van de nieuwe campagne van de Select Professionals service.

Florine Onderwijzer, Managing Director Professionals & Partners services: “De focus van zelfstandig professionals ligt op de opdracht. Praktische zaken, die ook geregeld moeten worden, schuiven daardoor vaak naar de achtergrond. Ondertussen hebben ze dat zeurende stemmetje in het hoofd, dat ze het toch écht een keer moeten gaan regelen; die arbeidsongeschiktheidsvoorziening, cyberverzekering of bijscholing.”

Select, het platform van HeadFirst Group, biedt daarom al sinds 2012 de helpende hand aan zelfstandig professionals met de Select Professionals services. “Door de jaren heen hebben we de services continu geprofessionaliseerd, bijvoorbeeld door een zorgvuldige selectie van de beste partners. De meest recente vernieuwing is dat álle zelfstandig professionals gebruik kunnen maken van Select Professionals services. Dus niet alleen professionals die via HeadFirst Group aan het werk zijn.”

Inspelend op behoefte

Florine: “Voorafgaand aan deze stap, hebben we uitgebreid onderzoek gedaan. Hieruit kwam naar voren dat professionals die via HeadFirst Group waren ingezet de Select voordelen wilden blijven afnemen, bijvoorbeeld als een nieuwe opdracht via een andere intermediair ging verlopen. Ook zelfstandigen die niet eerder via ons platform aan de slag gingen, bleken behoefte te hebben aan doorlopende services en advies.”

Een paar voorbeelden van zaken die professionals direct kunnen afvinken met de Select Professionals service:

  • Snelle betaling van facturen. “Je bent niet meer afhankelijk van de betaaltermijn van een opdrachtgever. Stel: de opdrachtgever heeft een standaardbetaaltermijn van 30 dagen. Een professional krijgt dan altijd binnen 8 dagen betaalt of zelfs binnen 2 dagen (met Excellent).”
  • Een arbeidsongeschiktheidsvoorziening (met Excellent). “Met de iCommunity Crowdsurance kun je heel laagdrempelig deel uitmaken van een arbeidsongeschiktheidsvoorziening –- door het beantwoorden van slechts één vraag.”
  • Learning en ontwikkeling. “In het Learningportaal Select Academy kun je onbeperkt een breed aanbod aan online trainingen activeren. Staat een (gecertificeerde) training niet bij het aanbod, dan kun je deze vaak met korting alsnog aanschaven.”

Ook persoonlijk advies

“Uit ons onderzoek bleek ook dat mensen, ondanks alle digitale platforms, vooral graag zakendoen met mensen. We bieden daarom persoonlijke services. Zoals advies voor een passend uurtarief. Of advies bij een juridisch conflict. Maar ook een jobcoach, waarmee je vier uur per jaar kunt sparren over je carrièrepad. Dat doen we zelf, of in samenwerking met onze partners.”

“Door samen te werken met zorgvuldig gekozen partners heb je als zelfstandig professional één loket, één aanspreekpunt om al deze zaken te regelen. Select Professionals services is op deze manier gericht op het faciliteren en begeleiden van de ‘life long flexible career’. “We leveren daar een bijdrage aan door zelfstandig professionals in zo veel mogelijk facetten van het ondernemerschap te ondersteunen. Zodat zij zich zo eenvoudig mogelijk van opdracht naar opdracht kunnen bewegen.”

Premium of Excellent

Je betaalt per gewerkt uur, dus: alleen kosten als je inkomsten hebt. Voor Premium is dat €3,50 per gewerkt uur en voor Excellent €4,50. En je profiteert doorlopend van alle voordelen van Select, ook als je via een andere intermediair of direct bij een opdrachtgever aan de slag gaat.

Geplaatst in Professioneel inhuren | Tags , , | 1 Reactie

Minister SZW wil publiek-private samenwerking bij certificering voor uitleners: ‘Ook verantwoordelijkheid van de markt’

Geplaatst 25 oktober 2022 door Claartje Vogel

Minister Karien van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) kreeg tijdens het debat over arbeidsmarktbeleid een hoop vragen over de verplichte certificering voor het ter beschikking stellen van arbeidskrachten. Ondanks de kritiek houdt de minister vast aan de plannen voor een publiek-private samenwerking bij handhaving en de eis van verplichte bankgarantie.

Van Gennip sprak donderdag met haar vaste Kamercommissie over arbeidsmarktbeleid, waaronder de verplichte certificering voor het ter beschikking stellen van arbeidskrachten. Het kabinet wil zo’n certificeringsstelsel invoeren om arbeidsomstandigheden te verbeteren en misstanden tegen te gaan. Naar verwachting geldt de certificeringsplicht vanaf 1 januari 2025.

Plannen voor certificeringsplicht

De certificeringsplicht geldt niet alleen voor uitzendbureaus, maar voor alle bedrijven die in Nederland aan terbeschikkingstelling van arbeid doen zoals beschreven in de Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs (Waadi).

De verplichting is straks dus voor iedere ondernemer die werknemers tegen een vergoeding laat werken onder toezicht en leiding van een andere organisatie. Ook wie uitzendkrachten inhuurt krijgt te maken met deze wet: als een ondernemer werkt met een niet-gecertificeerde partij kan hij hoge boetes krijgen.

Vragen over handhaving

Kamerlid Don Ceder (Christenunie) heeft vragen over uitvoering en controle. “Op papier klinkt verplichte certificering mooi, maar hoe gaan we dit handhaven?” vroeg hij. “Zonder adequate handhaving is zulke wetgeving zinloos. Hoeveel bedrijven kan de inspectie bijvoorbeeld jaarlijks controleren?”

Bart van Kent (SP) heeft er geen vertrouwen in dat een privaat zelfstandig bestuursorgaan (ZBO, zoals bijvoorbeeld ook het UWV en de AFM) de certificaten toekent. “Een branche die zichzelf controleert, dat gaat mis”, zegt hij. “Waarom geen grotere rol voor de Arbeidsinspectie?”

Taakverdeling tussen markt en overheid

Volgens het huidige plan zijn de taken verdeeld tussen markt en overheid. Private inspecteurs kennen de certificaten toe en toetsen ze. De arbeidsinspectie legt sancties op aan uitleners en inleners die zich niet aan de regels houden. De minister denkt dat zo’n combinatie van publieke en private uitvoering het best werkt. “Een ZBO kan krachtig zijn. Dat weet ik vanuit mijn ervaring bij de AFM: die heeft tanden.”

Van Gennip benadrukt allereerst hoe belangrijk de verplichte certificering is voor de branche zelf. “Met dit certificeringsstelsel willen uitzenders oneerlijke concurrentie voorkomen. Dat is mooi: ik wil dat de markt ook zelf verantwoordelijkheid neemt.”

Ondanks dat de NBBU naar eigen zeggen ‘helemaal klaar is’ met malafide praktijken, twijfelt de vereniging aan deze rolverdeling. In een lijst kanttekeningen op de blog Backofficer staat: “Toezicht houden zou een overheidstaak moeten zijn. Volgens het huidige voorstel komen enkele toezichttaken bij private partijen te liggen. Malafide bestuurders en andere misstanden dienen door de overheid te worden aangepakt, niet door private partijen.”

Van Kent doet nog een suggestie: geef de Arbeidsinspectie de mogelijkheid certificaten in te trekken. Dat vindt Van Gennip wel interessant.

Uitzondering bankgarantie ‘na 4 jaar’

Wie straks een certificaat wil krijgen, heeft een bankgarantie nodig. Ondernemers die werknemers ter beschikking stellen moeten financiële zekerheid bieden met een waarborgsom van 100.000 euro. Van Gennip: “Dat maakt het straks niet meer mogelijk om onder de regels uit te komen door je onderneming gauw te liquideren.”

Diverse partijen twijfelen aan deze aanvullende eis. De NBBU ziet het niet zitten en certificeringsdeskundige Paul Heinrichs (Bureau Cicero) en sectorbankier Han Mesters (ABN AMRO) vrezen dat zo’n waarborgsom ‘zijn doel voorbij schiet’. Stef Witteveen (Vereniging van Detacheerders Nederland) denkt dat de bankgarantie weinig meerwaarde heeft. “Zeker ten opzichte van het al bestaande g-rekeningstelsel.”

Van Gennip houdt er toch aan vast. Tijdens het debat noemde ze wel dat de verplichte bankgarantie kan vervallen als een ondernemer bijvoorbeeld 4 jaar geen overtredingen heeft begaan.

Stappenplan: wat doen we tot 2025?

Stephan van Baarle (DENK) wil weten wat er in de tussentijd gaat gebeuren tegen uitbuiting van arbeidsmigranten. “Certificering kan daartegen werken, maar dit wetsvoorstel geldt op z’n vroegst vanaf 2025. Wat kunnen we in de tussentijd doen om de situatie te verbeteren?”

Ook vroeg Van Baarle naar de manier waarop deze certificering moet leiden tot minder discriminatie. “Ik wil het ten volle benutten om arbeidsmarktdiscriminatie te voorkomen.”

110% waterdicht

Hij kreeg geen duidelijk antwoord op zijn vraag. De minister wil ‘stapsgewijs toewerken naar 1 januari 2025’, maar vertelt nog niet precies hoe. Het wetsvoorstel ligt ter internetconsultatie tot dinsdag. Daarna zal de minister de resultaten bekijken, het voorstel eventueel aanpassen en begin volgend jaar bespreken met de Kamercommissie SZW.

Er is nog veel onbekend, bijvoorbeeld wat certificering gaat kosten en hoe het proces verloopt. Ook heeft het kabinet nog geen idee hoeveel aanvragen er komen, omdat de certificering straks geldt voor meer bedrijven dan alleen uitzendbureaus. “Dit is een ingewikkelde wet, hij moet 110% waterdicht zijn”, zegt Van Gennip.

Reactie detacheerders

Detacheerders spelen straks een belangrijke rol bij de uitvoering en handhaving van de regelgeving. Stef Witteveen van de VvDN is bang dat de certificeringsplicht zorgt voor meer ongelijkheid in de branche. “Het maakt niet uit hoeveel medewerkers je ter beschikking stelt, de administratieve last is even hoog”, legt hij uit. “Dit betekent dat de grote uitzendbureaus relatief veel minder administratieve last dragen dan de kleinere.”

De VvDN suggereert de verplichte certificering buiten toepassing te verklaren voor arbeidsovereenkomsten van onbepaalde tijd. “Dat maakt zulke vaste contracten zeer aantrekkelijk en dat sluit direct aan bij het kerndoel: onbepaalde tijd de norm maken.”

Net als diverse Kamerleden, maken de detacheerders zich zorgen over de handhaving. Witteveen benadrukt dat er meer handhavingscapaciteit nodig is. “Het voornemen om daar 15 miljoen voor vrij te maken is een kleine stap in de goede richting”, zegt Witteveen, “Maar er is veel meer nodig. Is het niet beter het beschikbare handhavingsbudget in te zetten om te handhaven op naleving van de bestaande wet- en regelgeving, in plaats van daar de papieren tijger van een certificeringsstelsel tussen te zetten? De verplichte certificering is tenslotte geen nieuwe regelgeving, maar een verbetering van de bestaande wetten en regels.”

Terugkijken

Het deel van het overleg tussen de Tweede Kamer en Minister Van Gennip (SZW) over dit onderwerp, met de nodige technische details, kunt hieronder terugkijken:

Geplaatst in Professioneel inhuren, ZP en Politiek | Tags , , , , , , , | 2s Reacties

Het vertrek van Deliveroo kent geen winnaars

Geplaatst 24 oktober 2022 door Martijn Arets

In augustus kondigde het bezorgplatform Deliveroo aan zich te beraden over een mogelijk vertrek van de Nederlandse markt. Afgelopen week maakte Deliveroo bekend wat eigenlijk iedereen al wist: op 30 november is het over en uit voor de activiteiten van de bezorgdienst in Nederland en staan 50 kantoormedewerkers en 4.500 actieve bezorgers ‘op straat’.

De aangegeven reden voor vertrek is dat het platform niet echt voet aan Nederlandse grond heeft gekregen en de omzet uit Nederland is blijven steken op één procent van de wereldwijde omzet van het platform. Dat het niet onwaarschijnlijk is dat het platform in december van de Hoge Raad te horen zal krijgen dat het de bezorgers in dienst moet nemen behoort niet tot de officiële verklaring van het platform, maar zal zeker ook een rol hebben gespeeld bij deze beslissing.

Het vertrek van het platform uit Nederland geeft ruimte voor een aantal mooie vragen en discussies. Ik kijk in deze publicatie naar wat er wél is geregeld, wat er niet is gezegd, wat er geregeld had kúnnen zijn en wie er nu echt gewonnen heeft.

Het sociale plan

In de media was deze week te lezen dat FNV met Deliveroo heeft onderhandeld over een sociaal plan. Omdat de bezorgers als freelancer aan het platform zijn verbonden hebben zij hier geen recht op, maar toch leek het beide partijen een goed idee om wel iets te regelen. “De vergoeding voor de ruim negenduizend maaltijdbezorgers die het afgelopen jaar voor Deliveroo hebben gewerkt, is opgesplitst in twee delen: ze ontvangen 38 procent van hun jaarsalaris en een bedrag gebaseerd op arbeidsverleden en inkomen.” Bezorgers hebben tot 8 november de tijd om de overeenkomst te ondertekenen.

Wat opvalt bij de communicatie rondom het vertrek is dat in augustus werd gesproken over 4.500 actieve bezorgers en het sociale plan voor 9.000 bezorgers wordt opgetuigd. Een flink verschil. En hoewel FNV dit via Twitter als voorbeeld gebruikt om de onbetrouwbaarheid van het platform (je moet natuurlijk wel in je rol blijven) te benadrukken, valt het verschil deels te verklaren doordat het eerste cijfer om actieve bezorgers gaat en het Sociaal Plan van toepassing is op iedere rider die ten minste één bezorging heeft voltooid voor Deliveroo in de periode van 10 augustus 2021 tot 12 augustus 2022. Dus ook bezorgers die nog wel staan ingeschreven maar 11 maanden geen rit meer hebben gedaan vallen onder deze regeling.

Het is overigens niet de eerste keer dat een vertrekkend platform een dergelijk sociaal plan optuigt. Op 29 november 2021 vertrok Deliveroo uit Spanje en gaf de bijna 4.000 bezorgers “a compensation agreement of 45 days per year worked, with a minimum of €1,000” mee. Ik heb niet kunnen vinden hoe deze deal destijds tot stand is gekomen.

Wat er niet bij werd verteld

Wanneer je het sociaal plan leest, dan vallen er een paar dingen op. Om te beginnen dat naast FNV ook CNV achter de deal met Deliveroo zit. Dit is opvallend, omdat CNV verder op de website niets over deze gebeurtenis communiceert. Niet heel noemenswaardig, maar ik vond het wel interessant om te zien en te melden.

Wat mij het meest opvalt is hetgeen dat onder punt 6 van de overeenkomst is te lezen: “In de Overeenkomst verlenen Deliveroo en de Rider elkaar wederzijds finale kwijting en doen daarmee afstand van eventuele vorderingen jegens elkaar.” Dit is interessant, mede ook gezien de aankomende aanspraak van de Hoge Raad, waar het niemand zal verbazen wanneer Deliveroo (met terugwerkende kracht) wordt gesommeerd de bezorger in dienst te nemen. Op het moment dat de bezorger nu tekent, zal deze (als ik het goed interpreteer) geen aanspraak hebben op een naheffing.

Je zou gekscherend kunnen zeggen (zonder nu een waardeoordeel uit te spreken) dat deze ‘exit premie’ eigenlijk meer een ‘oprot premie’ is. Het is opvallend dat FNV hier een krabbel onder heeft gezet, zeker omdat de vereniging lang heeft verkondigd dat zij het loon waar de bezorger recht op heeft ‘desnoods tot in Londen’ terug wil vorderen.

Dat de bond een dergelijk sociaal plan mee-ontwerpt laat naar mijn mening zien dat het weinig vertrouwen (of prioriteit?) heeft in het vorderen van deze loonkosten. Rationeel is dat logisch: de berekening van het loon met terugwerkende kracht is een probleem, al is het alleen al om de definitie van werktijd en de vraag of bezorgers die meer hebben verdiend dan waar zij als loonslaaf recht op hadden, dit te veel ontvangen bedrag nu opeens terug hadden moeten betalen. Maar het staat tegelijkertijd haaks op de beloften die de afgelopen jaren zijn uitgesproken.

Wat er geregeld had kúnnen worden

Met het uitbetalen van de premie uit het sociaal plan is de kous af. En dat is eigenlijk best zonde. In een eerdere blog met als titel ‘Exit to community: een scenario voor Deliveroo?’ sorteer ik voor op een ambitieuzer scenario. “Kan een platform gebruikers faciliteren om het platform (deels) voort te zetten na vertrek? En juist hier is, ook in het geval van Deliveroo, ruimte voor een interessant experiment. Want wat als het platform deze mogelijke ‘exit’ in het design van het platform meeneemt en bij vertrek (om welke reden dan ook) een draaiboek heeft klaarliggen om de verzamelde resources (data, klantcontacten, mogelijk software, etc.) terug te geven aan hen die hier aan hebben bijgedragen.”

Het gedachte experiment deed ik naar aanleiding van een artikel in De Volkskrant: “Deliveroo stopt, maar de bezorgers gaan zelfstandig door: ‘Dít is vrijheid’” In dit stuk wordt Deliveroo-bezorger Martijn Müller geportretteerd: hij werkt al 2,5 jaar aan een coöperatieve maaltijdbezorgdienst “Bestellenbij” en probeert samen met andere bezorgers in verschillende steden lokale besteldiensten op te zetten vanuit een coöperatief gedachtengoed. Bij navraag geeft Müller aan bijna twee jaar geleden op eigen initiatief met FNV te hebben gesproken, maar dat hij sindsdien niets van de bond heeft gehoord.

Wat zou het mooi zijn geweest wanneer FNV, CNV of een andere vakbond zich hard had gemaakt om te kijken of er in de onderhandeling ruimte was om iets van waarde uit de Deliveroo ‘boedel’ over te dragen aan de bezorgers. En dat de bonden een manier hadden gevonden om een dergelijk initiatief te ondersteunen. Blijkbaar is er genoeg geld voor de juristen (deze rechtszaken moeten honderd duizenden euro’s hebben gekost), maar geen geld voor experimenten om de positie van bezorgers structureel te versterken. Helaas is er gekozen voor de makkelijke weg, zonder de ambitie om verder te kijken dan de traditionele neus lang is. En dat is echt een gemiste kans. Hoewel er altijd ruimte is voor een herkansing.

Wie heeft er gewonnen?

De vraag die mij vaak wordt gesteld is: wie heeft er nu gewonnen? Ik denk dat in deze zaak op korte termijn weinig winnaars zijn. Je kunt de vraag ook omdraaien: wie heeft het meest verloren. Ik moest hierbij denken aan een stuk in NRC van 15 september dit jaar ‘Veel fietskoeriers zijn ongedocumenteerd en dus rechteloos’. Hierin wordt een wereld omschreven van malafide tussenpersonen die hun account in ruil voor een commissie ‘onderverhuren’ aan ongedocumenteerden. Ook deze groep werkenden maakt deel uit van de 4.500 actieve Deliveroo bezorgers. Het is cru dat deze groep, die weinig alternatief heeft in werk (laat staan: fatsoenlijk werk), dubbel zullen worden geraakt door het vertrek. Niet alleen raken zij hun inkomsten kwijt (en zullen doorschuiven naar ander onzichtbaar precair werk), maar ook zullen de malafide tussenpersonen er met hun premie voor hun ‘sociaal plan’ vandoor gaan. Dus uiteindelijk is er dus toch een winnaar, maar dan we een winnaar die ik het het minste (lees: niet) gun.

Het vertrek is op lange termijn wel een soort van overwinning voor FNV. Zij zullen claimen een ongewenste manier van werken tegen te hebben gehouden in deze zaak. De nasmaak bij deze casus bij mij is dat het FNV (net als in de andere rechtszaken) niet om de huidige werkenden gaat, maar om het grote verhaal voor de toekomst en het veilig stellen van de arbeidsovereenkomst. Dat het ‘veilig stellen’ van de toekomst ten koste mag gaan voor werkenden op de korte termijn is blijkbaar geen probleem, hoewel het extraatje met het sociale plan voor veel werkenden natuurlijk welkom is.

Tot slot

Het vertrek en bijbehorend sociaal plan is weer een nieuw, maar zeker niet het laatste, hoofdstuk in de casus rondom Deliveroo en FNV. Naar verwachting zullen veel bezorgers het aanbod ondertekenen. Zij zullen heel begrijpelijk kiezen voor ‘geld in het handje’ in plaats van een mogelijk bedrag na nog jarenlange rechtszaken. Wat dat betreft is het sociale plan voor de bezorgers een goede uitweg.

Er zullen ook genoeg bezorgers zijn die bewust en (voornamelijk) onbewust niet voor 8 november de overeenkomst zullen tekenen. Het is de vraag wat er voor hen nog in zit na de uitspraak van de Hoge Raad aankomende december. Daarnaast zijn er nog een aantal andere zaken waarvoor FNV, namens Deliveroo bezorgers, het platform heeft aangeklaagd. Het is de vraag wat hier mee gaat gebeuren. Wat dat betreft zijn er dus nog genoeg losse eindjes. Wat dat betreft is deze stap geen eind-, maar wederom een tussenstation. Wordt vervolgd dus…

Geplaatst in Toekomst van Werk | Tags , , | 4s Reacties

Van Gennip houdt vast aan plannen en tijdspad hervorming arbeids- en zzp-markt

Geplaatst 24 oktober 2022 door Claartje Vogel

Hoe zit het met de handhaving op schijnzelfstandigheid? Wanneer komt er een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen en hoe ziet die eruit? En flexibele contracten worden minder flexibel, maar wordt het vaste contract ook minder vast?

Het zijn slechts een paar vragen die de vaste Kamercommissie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) donderdag stelde aan minister Karien van Gennip. Tijdens het debat over arbeidsmarktbeleid was de aanpak van schijnzelfstandigheid een belangrijk onderdeel.

De minister belooft eind dit jaar meer duidelijkheid over de veranderingen voor zelfstandig ondernemers. Ze is nu nog druk in onderhandeling met de sociale partners. Zij wil in december een conceptplan af hebben, in januari een brief naar de Kamer sturen en er in februari over debatteren. Suggesties voor aanvullingen op de plannen legt de minister voorlopig naast zich neer.

Het belangrijkste nieuws uit dit debat:

  • Er komen geen sectorspecifieke criteria om te bepalen wanneer een werkgever een zelfstandige mag inhuren. De minister gaat het criterium ‘gezag’ aanscherpen, waardoor het volgens haar onmogelijk wordt om te werken als zzp’er in een kernfunctie, bijvoorbeeld in branches als de zorg of het onderwijs;
  • Er komt wel een rechtsvermoeden van werknemerschap als iemand werkt onder een bepaald uurtarief;
  • De minister werkt toch aan een plan voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen met een opt-out, omdat de Sociaal Economische Raad (SER) dat vraagt;
  • Van Gennip en staatssecretaris Marnix van Rij (Belastingdienst) beloofden dit najaar een stappenplan om vaker en strenger te handhaven bij schijnzelfstandigheid. Dat plan komt pas eind dit jaar.

Tijdspad aanpak schijnzelfstandigheid

Het kabinet werkt aan duidelijkere wetgeving om te bepalen wanneer een werkgever een zelfstandige mag inhuren. Ondertussen moeten de verschillen in sociale zekerheid en belastingen tussen zelfstandigen en werknemers kleiner worden. Ook zal de Belastingdienst vaker handhaven op schijnzelfstandigheid. Het volledige handhavingsmoratorium verdwijnt pas in 2025, maar in de tussentijd zit de fiscus niet stil volgens Van Gennip.

Tijdens het debat wilden vrijwel alle Kamerleden weten hoe het zit met de intensivering van handhaving op schijnzelfstandigheid. Deze zomer beloofden Van Gennip en staatssecretaris Marnix van Rij (Belastingdienst) een stappenplan in het najaar. Dat is vertraagd.

“Wij sturen voor het eind van het jaar een brief ‘Werken als zelfstandige’ met daarin een tijdspad”, zei Van Gennip. “We willen flink meer doen in aanloop naar volledige afschaffing. Samen met branches. We gaan geen bedrijven bij naam noemen, maar wel laten weten dat de Belastingdienst nu al optreedt tegen schijnzelfstandigheid.”

Zij herhaalde dat het kabinet het probleem aanpakt ‘langs drie parallelle sporen’. Terwijl ze de verschillen in fiscaliteit en sociale zekerheid tussen werknemers en werkgevers verkleinen, zullen zij ook meer duidelijkheid scheppen over de beoordeling van de arbeidsrelatie en handhaving op schijnzelfstandigheid intensiveren. Maar als er vertraging is op één spoor, mag dat geen invloed hebben op de voortgang van de overige twee gebieden.

Geen sectorale aanpak…

Van Gennip ziet niets in een sectorale aanpak van schijnzelfstandigheid zoals in België. Hiervoor pleitten onder andere brancheorganisaties en kamerlid Bart Smals (VVD). Zij denken dat je gerichter kunt handhaven met zulke aanvullende sectorale criteria om te werken als zzp’er.

Van Gennip vindt dat zulke aanvullende regels per sector niet nodig zijn. Zij verwacht dat een aanpassing van de definitie van ‘gezag’ voldoende duidelijk maakt wie mag werken als zelfstandige. “Als de term gezag duidelijker is, dan kan het niet meer zo zijn dat je als schijn-zzp’er in de zorg, onderwijs of kinderopvang werkt.”

Hoe Van Gennip die term wil aanpassen is nog niet duidelijk. Ze herhaalde haar standpunt dat ‘vast werk in principe uitgevoerd moet worden door iemand met een vast contract’. Verder verwees ze naar de troonrede, waarin de Koning zei dat een vaste baan moet de norm zijn.

… wel een rechtsvermoeden op basis van uurtarief

Van Gennip wil het advies van de SER opvolgen: een rechtsvermoeden van werknemerschap als een werkende minder verdient dan een bepaald uurtarief. Als een werkgever een zzp’er minder betaalt, heeft de werkende dus in principe een dienstverband. Tenzij de werkgever kan bewijzen dat het om een echte zzp-opdracht gaat.

De minister onderzoekt nog hoe hoog het uurtarief moet zijn. De SER adviseert een bedrag van 30 á 35 euro per uur. “Met zo’n uurtarief staat een werkende veel sterker”, zei van Gennip. “Sectorale criteria zoals in België heb je dan niet nodig. Uitzondering zijn platformwerkers, voor hen kan op basis van een nieuwe Europese richtlijn wel een soort sectorale aanpak komen.”

Hoe zorgen we dat werkenden ook echt een beroep kunnen doen op dit rechtsvermoeden? Dat vroeg kamerlid Don Ceder van de ChristenUnie. “De drempel moet laag zijn, dat is echt een aandachtspunt”, beloofde Van Gennip. “Als werkgever en werkende het niet eens zijn over hun arbeidsrelatie, moet een werkende of een vakbond eenvoudig in actie kunnen komen.”

Verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering

De minister is ook op zoek naar balans als het gaat over de arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen (zzp-aov). De wet die deze verplichte aov regelt, moet er 1 januari 2025 zijn. Hoe de zzp-aov eruit ziet, is nog niet bekend. Eenvoudige aov kan de Belastingdienst invoeren per 2027, maar als de regeling complexer is kan dat pas per 2029.

Teleurstellend laat, vinden Kamerleden Don Ceder (ChristenUnie), Senna Maatoug (GroenLinks) en Barbara Kathmann (Partij van de Arbeid). “Ik ben het eens dat het laat is”, zei Van Gennip. “Daar baal ik ook van.”

Toch een opt-out?

Toch is zij nu aan de slag met de uitwerking van ‘de ingewikkelde regeling’, waarbij zelfstandigen de keuze krijgen om een andere aov af te sluiten als die minimaal dezelfde dekking heeft als de verplichte verzekering (opt-out). De uitwerking publiceert Van Gennip ook in december.

Dit is opvallend, niet alleen omdat de invoer van zo’n regeling langer gaat duren. Eerder wilde de minister niets weten van zo’n opt-out. Tijdens een debat in april zei ze: “Een verplichte aov dient meerdere doelen: zorgen dat zelfstandigen verzekerd zijn en de verschillen tussen zzp’ers en werknemers verkleinen. Met een opt-out haal je het tweede doel niet.”

Maar zo’n flexibele aov voor zelfstandigen is een wens van de SER, verklaart de minister. “Ik werk dit voorstel nu helemaal uit om te zien of dat uitvoerbaar en uitlegbaar is. In december weten we dat.”

In een eerder uitgewerkt plan staat ook al een uitzondering voor de agrarische sector.

Waterbedeffect: ‘Een jaar is acceptabel’

In het regeerakkoord stond een duidelijke taak voor minister Van Gennip: de arbeidsmarkt toekomstbestendig maken. Dat betekent grote hervormingen die zij mag maken op basis van twee adviezen: het eindrapport van de commissie Regulering van Werk (commissie Borstlap) en het hoofdstuk Arbeidsmarkt, inkomensverdeling en gelijke kansen uit het MLT-advies van de SER.

In het debat over arbeidsmarktbeleid ging het behalve zzp-wetgeving ook over de afschaffing van oproep- en nulurencontracten en de verplichte certificering voor uitleners. De uitzendbranche maakt zich zorgen. Als uitzenden binnenkort strenger wordt gereguleerd maar zzp-wetgeving uitblijft, vrezen zij een verschuiving van uitzenden naar zzp.

Van Gennip herhaalde wat ze in september op het ABU-congres zei: “Ik wil een waterbedeffect voorkomen, maar kan dat niet garanderen. Als ik dat beloof, moet alles op alles wachten. Eén jaar een waterbedeffect is te accepteren, dat is te doen. Ik wil niet alles laten wachten op de laatste maatregel.”

Vast minder vast?

Bij de presentatie van zijn rapport benadrukte Hans Borstlap dat de voorstellen ‘in samenhang’ ingevoerd moeten worden. Als je bijvoorbeeld maatregelen neemt die invloed hebben op flexarbeid, dan moet je ook iets doen met vaste contracten. Bijvoorbeeld door het ontslagrecht te versoepelen of  verplichte loondoorbetaling bij ziekte te verkorten.

“Borstlap adviseert ook om vaste contract minder vast te maken, dat hoort erbij”, zei Chris Stoffer (SGP). Dat wil Van Gennip wel, maar de maatregelen die zij tot nu toe aankondigt gaan vooral over flex en zzp.

Ook Bart Smals (VVD) en Hilde Palland (CDA) wilden meer horen over dit deel van de hervormingsplannen. Smals gaf de minister zelfs een deadline: hij wil voor het kerstreces meer duidelijkheid over hoe vast minder vast moet worden. Van Gennip kwam tijdens dit overleg met de Kamercommissie niet toe aan een reactie op deze vraag. Na het herfstreces praat de commissie verder over het arbeidsmarktbeleid.

Geplaatst in Professioneel inhuren, ZP en Politiek | Tags , , , | 4s Reacties

Feedback geven aan je freelancer: hoe doe je dat?

Geplaatst 21 oktober 2022 door Freelance.nl

Veel opdrachtgevers staan er niet om te springen: feedback geven. Het kan voor een hoop ongemakkelijke situaties zorgen. Dit terwijl feedback onmisbaar is voor een goede samenwerking met je freelancer. Hoewel de meeste organisaties gedegen methodes en procedures hebben voor het geven van feedback aan hun vaste werknemers, ontbreekt het bij veel bedrijven aan deze processen voor hun ingehuurde professionals.

Maar een freelancer huur je niet ‘even’ in voor een klusje, omdat je wat extra handen nodig hebt. Een freelancer huur je in voor zijn of haar kennis, expertise en ervaring. Ze dragen bij aan de innovatie en groei van je bedrijf. Toch onderschatten veel bedrijven de waarde van het inhuren van freelancers. Zonde, want dit staat het succesvol afronden van de opdracht en de professionele en persoonlijke ontwikkeling van de freelancer in de weg.

Dit terwijl freelancers de workforce van de toekomst zijn. Aan het begin van 2022 telde Nederland, volgens het CBS, 1,1 miljoen zzp’ers. Naar verwachting neemt dit in de toekomst alleen nog maar verder toe. Sinds 2003 is het aantal freelancers in ons land met ruim een half miljoen gestegen. De cijfers liegen niet: de flexibilisering van de arbeidsmarkt gaat razendsnel. Hoog tijd dat organisaties deze realiteit erkennen en ernaar handelen.

Aan opdrachtgevers de taak om aandacht te besteden aan de relatie met je freelancer. Een belangrijk onderdeel hiervan is het geven van feedback aan je ingehuurde professionals. Feedback geven is namelijk essentieel voor het opbouwen van sterke relaties blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Tilburg en ZiPconomy (2019) naar ‘Goed Opdrachtgeverschap’.

Definitie feedback

Voordat we uitleggen hoe je op een goede manier feedback geeft aan je freelancer, staan we eerst even stil bij de definitie van feedback. Het is namelijk een term die we te pas en te onpas gebruiken in het dagelijks leven en op de werkvloer. Maar wat houdt het nou precies in? Volgens wetenschappelijk onderzoek van Arkalgud Ramaprasad (1983) kunnen we feedback definiëren als:

“Een reactie op een product, resultaat of iemands uitvoering van een taak, dat bedoeld is als basis voor verbetering – om de kloof tussen het beoogde niveau en het huidige niveau te dichten.”

Een reactie dus. Geen advies. Belangrijk om dit verschil helder te hebben. Aan de ontvanger de taak om jouw reactie te vertalen naar een actie. Een freelancer moet namelijk altijd in staat zijn om zelf te bepalen hoe hij of zij de opdracht uitvoert. Wanneer er een corrigerende beoordeling plaatsvindt, neem je de autonomie van een freelancer weg. Terwijl autonomie een van de belangrijkste drijfveren van freelancers is, blijkt uit onderzoek gepubliceerd in de Harvard Business Review. Wil je als opdrachtgever langdurig met een freelancer samenwerken? Dan is het van belang dat je zijn of haar werkwijze respecteert. Met een groeiend aantal zelfstandigen en een steeds krappere arbeidsmarkt is dat geen overbodige luxe.

Wil je als opdrachtgever langdurig met een freelancer samenwerken? Dan is het van belang dat je zijn of haar werkwijze respecteert.

Hoe geef je goede feedback?

Goede feedback geven aan een zelfstandige professional is niet eenvoudig. Je bent tenslotte niet hun directe manager en dat maakt het lastig in te schatten hoe je hen het beste kunt benaderen. Toch is het een gemiste kans als je dit niet op de juiste manier aanpakt. We hebben daarom een aantal principes voor je op een rij gezet die jou helpen met feedback geven aan je freelancer, zodat je de samenwerking naar een hoger niveau tilt.

1. Zorg voor duidelijke scope van de opdracht

De eerste stap in het geven van feedback aan freelancers is het hebben van duidelijke kaders, waarbinnen de opdracht wordt uitgevoerd. Dit begint al bij een duidelijke opdrachtomschrijving. Wat verwacht je precies van je freelancer? Welk resultaat wil je dat er wordt opgeleverd? En welke skills of ervaring moet hij of zij bezitten? Zonder een duidelijke opdrachtomschrijving wordt het een uitdaging om fatsoenlijk feedback te geven.

Besloten om met elkaar in zee te gaan? Dan is het goed om de opdracht verder toe te lichten en meer context te geven. De scope van de opdracht moet gedetailleerd genoeg zijn, zodat beiden partijen begrijpen wat er wordt verwacht en wanneer iets moet gebeuren. Hoe duidelijker je bij aanvang bent, hoe minder problemen je gaat tegenkomen tijdens de samenwerking.

2. Wees specifiek

Hoe specifieker je bent, hoe waarschijnlijker het is dat de ontvanger ook daadwerkelijk wat kan met jouw feedback. Wanneer je feedback te algemeen is, moet je freelancer zelf gaan gissen om extra informatie, waardoor het probleem mogelijk blijft bestaan. En dit heeft weer impact op de uitkomst van de opdracht. In de gegeven feedback moet helder worden waar de freelancer nu staat en waar hij of zij naartoe moet bewegen. Zo begeleid je de freelancer op een vriendelijke en constructieve manier naar het punt waar je ze graag wilt hebben.

3. Kies het juiste moment

Veel bedrijven wachten tot het einde van een opdracht met het geven van feedback. Uit onderzoek van Tilburg University en ZiPconomy blijkt echter dat zzp’ers behoefte hebben aan meer feedback tijdens de opdracht. Het is dus verstandig om niet te lang te wachten en de feedback tijdig uit te spreken. Plan hier periodiek tijd voor in. Dit draagt bij aan de professionele ontwikkeling van de freelancer én het succesvol afronden van de opdracht.

4. Spreek je waardering uit

Naast constructieve feedback is het uitspreken van waardering en lof een belangrijk onderdeel van het feedbackproces. Een freelancer wil tenslotte dat jij als klant tevreden bent over de samenwerking. Ben je blij met de samenwerking? Geef hem of haar regelmatig een schouderklopje. Een positieve terugkoppeling is de brandstof die de freelancer gemotiveerd houdt. Dit leidt uiteindelijk weer tot betere prestaties en meer betrokkenheid.

5. Sta open voor feedback van de freelancer

Naast het geven van feedback, is het ontvangen van feedback ook niet altijd eenvoudig. Toch is het zinvol om feedback van je zzp’er positief en professioneel te ontvangen. Externen hebben een andere kijk op je organisatie, waardoor zij eerder obstakels kunnen spotten. Maar ook op relationeel vlak kunnen ze je inzicht geven in hoe je toekomstige relaties kunt verbeteren. We geven je een aantal tips mee:

  • Stel jezelf open. In feite is feedback gratis informatie die jou in staat stelt om je organisatie en processen te verbeteren. Laat dus merken dat je open staat voor de feedback van je freelancer.
  • Wees dankbaar voor de feedback. Zoals we net uitgebreid hebben besproken is feedback geven niet eenvoudig. Bedank de gever dus voor de moeite en de inzichten die hij of zij heeft geboden, die jou weer helpen in je eigen professionele en persoonlijke ontwikkeling.
  • Houd het zakelijk. Mochten de emoties toch hoog oplopen, blijf dan altijd zakelijk en voorkom dat je emoties het overnemen. Lukt dit niet direct? Parkeer het probleem dan en spreek af om het er op een later moment over te hebben met elkaar.

Aan de slag!

Uit onderzoek blijkt de behoefte van freelancers aan constructieve feedback en waardering, zowel op het einde als tijdens het uitvoeren van de opdracht. Het geven van effectieve feedback kan een grote bijdrage leveren aan het succes van de samenwerking met je freelancer. Je weet nu hoe je feedback moet geven. Maar waar begin je? Start met het inplannen van vaste feedbackmomenten. Zo heb je in ieder geval een startpunt. Het is tijd om je relaties met freelancers naar een hoger niveau te tillen. Veel succes!

Geplaatst in Professioneel inhuren | Tags , | 1 Reactie