"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

Voorstellen commissie Borstlap betekenen einde van huidige ZP-model

Uitvoering van de voorstellen van de Commissie Borstlap kan voor honderdduizenden zp’ers het einde betekenen voor de wijze waarop ze nu ingehuurd worden door organisaties om daar opdrachten en werkzaamheden uit te voeren.

De Commissie Regulering van Werk onder leiding van Hans Borstlap presenteert vanmiddag haar lang verwachte eindrapport. Eén rode draad in het document is het terugdringen van alle vormen van flexibele arbeid. Het fors aanscherpen van het werknemersbegrip komt erop neer dat organisaties geen zelfstandige professionals meer in kunnen huren voor werkzaamheden binnen de eigen organisaties. Het werknemerschap moet weer de norm worden voor alles wat betreft ‘reguliere arbeid’.  Daarnaast stelt de commissie voor om fiscale verschillen tussen werknemers en zelfstandigen op te heffen en zelfstandigen (verplicht) onderdeel te laten zijn van het collectief sociaal stelsel.

De verschillende maatregelen hebben, indien ze uitgevoerd worden, een zeer forse impact op alle zelfstandigen. Voor tweederde van hen zou uitvoering van deze maatregelen zelfs het einde van het zelfstandig ondernemerschap kunnen betekenen. De impact is zo groot, dat het de vraag oproept of de Commissie die impact wel overziet.

  • De voorstellen maken deel uit van een breed pakket dat in zijn totaliteit moet zorgen voor meer wendbaarheid, duidelijkheid, weerbaarheid en wederkerigheid. Zie voor een samenvatting van het totaal aantal voorstellen dit artikel.

Minder zelfstandigen

De positie van de zelfstandigen in Nederland krijgt, zoals verwacht, ruim aandacht in het rapport. De Commissie concludeert dat ‘de bakens verzet moeten worden’ omdat:

  • Nederland internationaal gezien een zeer groot aandeel zelfstandigen in de beroepsbevolking (kent) hetgeen leidt tot fragmentatie van productie en een hogere volatiliteit van de economie.
  • Het draagvlak voor de financiering van collectieve lasten kleiner wordt doordat zelfstandigen en werknemers niet in gelijke mate bijdragen aan het collectief;

In andere woorden: het aantal zelfstandigen is volgens de Commissie uit de hand gelopen.  Daarom komt ze met voorstellen die een forse impact hebben op het huidige stelsel voor de zelfstandigen.

Wie daarbij had gedacht had dat er een uitruil zou komen tussen deze drie elementen – zp’ers in sociaal stelsel, minder fiscale voordelen, maar dan wat liberaler rond beoordeling arbeidsrelatie – komt van een koude kermis thuis. Juist op het terrein van de afbakening van het begrip ‘werknemer’ laat de Commissie zich van zijn meest sociaal-conservatieve kant zien.

Afbakening begrip werknemer en zelfstandige

De Commissie adviseert om “de grote verscheidenheid aan contractvormen terug te brengen tot een overzichtelijk geheel zodat het voor alle werkgevenden en alle werkenden duidelijk is welk type contract hoort bij welk type werk.”

Daarvoor is een “Hanteerbare en eigentijdse afbakening tussen werknemers en zelfstandigen” nodig. De Commissie verwijst daarmee naar de al jaren lang voortslepende discussie (VAR, Wet DBA)  over de afbakening. Maar als we kijken naar wat de Commissie concreet voorstelt, dan zal niet iedereen zich herkennen in het woord  ‘eigentijds’.

  • EU werknemersbegrip: Ten eerste wil de Commissie bij de definiëring aansluiten bij het ‘Europees werknemersbegrip’. Dat begrip wordt echter met regelmaat een stuk strikter uitgelegd dan in de huidige Nederlandse praktijk en jurisprudentie, bijvoorbeeld bij het vergelijken welke werkzaamheden een werknemer doet en welke werkzaamheden door een zelfstandige worden uitgevoerd.
  • Geen plek voor wil der partijen: Verder ziet de Commissie voor de beoordeling van de arbeidsrelatie geen plek meer weggelegd voor de ‘partijbedoeling’. Die is “niet langer relevant bij de beoordeling van de arbeidsrelatie.” Ofwel: voor de nadrukkelijke eigen wens van de opdrachtgever/opdrachtnemer om via een ZP-model te werken is in een nieuw bestel geen enkele ruimte.
  • Geen zekerheid vooraf: De Commissie wil de dat de ‘feitelijke uitvoering van de overeenkomst’ centraal staat in de beoordeling of er als zelfstandige gewerkt wordt. Daarmee kan dus ook geen zekerheid vooraf gegeven worden. Het is niet anders, zo stelt de Commissie. Dat wil ook zeggen dat de Commissie niets ziet in de webmodule. “Naar de verwachting van de Commissie verbreedt een dergelijke benadering het bereik van de arbeidsovereenkomst, met als gevolg dat diegenen die in een (economisch) afhankelijke positie verkeren sneller vallen onder het bereik van het arbeidsrecht en socialezekerheidsrecht.”
  • Reguliere activiteiten betekent ‘gezagsrelatie’: De commissie vindt dat het “gezagscriterium (…) relevant (blijft) om arbeidsrelaties van elkaar te onderscheiden.  Wel ziet de Commissie reden om het gezagscriterium ‘te moderniseren’. “Dit gebeurt door niet langer het toezicht en de leiding van de werkgever, maar veeleer de inbedding in de organisatie van de werkverschaffer centraal te stellen.” Moderniseren betekent voor de commissie dat de vraag of “activiteiten behoren tot de reguliere activiteiten van de onderneming of organisatie waar deze worden verricht” centraal moeten komen te staan.
  • Werknemer, tenzij… : Tot slot is de Commissie voorstander van het ‘werknemer, tenzij…’ principe. “Wanneer de arbeid persoonlijk en tegen beloning wordt verricht, is sprake van een werknemer tenzij door de werkgevenden (opdrachtgever) kan worden aangetoond dat de werkende een zelfstandige betreft. De bewijslast wordt dan in feite omgedraaid in vergelijking met de huidige situatie.”

Aansluitend bij het Europees werknemersbegrip, geen plek voor de partijbedoeling, geen zekerheid vooraf willen geven, ‘reguliere activiteiten’ als basis voor het gezagscriterium, het ‘werknemer tenzij’ principe: het is een mix die het einde kan betekenen voor de huidige manier van werken voor de naar schatting 300-400.000 zelfstandige professionals die ingehuurd worden door organisaties om daar opdrachten en werkzaamheden uit te voeren.

Overigens merkt de Commissie nog op niets te zien in een opt-out regeling voor zelfstandigen met een hoog tarief, zoals minister Koolmees dat voorstelt. (zie dit artikel voor meer over deze afwijzing)

Fiscaal

Op fiscaal terrein wil de Commissie verschillen tussen werknemers en zelfstandigen laten verdwijnen. En dan ingrijpender en in een veel hoger tempo dat het huidige kabinet al van plan is met de geleidelijke en gedeeltelijke afbouw van de zelfstandigenaftrek.

De Commissie stelt concreet voor om:

  • De huidige ondernemersfaciliteiten (inclusief de mkb‐winstvrijstelling) volgens een herkenbaar tijdpad spoedig af te bouwen;
  • voor de DGA (zijn aandeel in) de winst van de vennootschap onmiddellijk te belasten, zo veel mogelijk als arbeidsinkomen;
  • fiscale faciliteiten voor ondernemers (incl. DGA’s) te richten op het in de onderneming aangewende kapitaal in de vorm van een vermogens‐ of een (algemene) investeringsaftrek

Zelfstandigen met een BV ontspringen hier dus niet de dans. “Zij zijn door fiscale regels in staat gesteld om de progressieve belastingheffing over hun (arbeids)inkomen in belangrijke mate te ontgaan”, zo schrijft de Commissie.

Verder is de Commissie “zich ervan bewust dat deze beleidsrichting tot forse lastenstijgingen leidt voor sommige zelfstandigen (ib-ondernemers en DGA’s), namelijk degenen onder hen die voornamelijk arbeid en weinig kapitaal inzetten in hun ondernemingsactiviteit. Voor kleine zelfstandigen (ib‐ondernemers) is een lastenstijging naar de mening van de Commissie het spiegelbeeld van ongelukkig fiscaal beleid in de afgelopen decennia”. Ofwel: na jaren van fiscaal zoet, is het nu tijd voor het zuur. Want, zegt de Commissie:  “de fiscaliteit is een onhanteerbaar groot onderscheid gaan maken tussen zelfstandige en onzelfstandige arbeid.”

Opvallend is dat de Commissie hier geen onderscheid maakt tussen bijvoorbeeld zelfstandigen ‘eigen arbeid’ en ‘zelfstandigen producten’. De zelfstandigenaftrek ontstond ooit als inkomensondersteuning voor juist die laatste groep. Onder het mom van een arbeidsmarkthervorming neemt de commissie ook voor deze groep – bijvoorbeeld kleine winkeliers – de fiscale voordelen weg.

De helft van alle zelfstandigen heeft een inkomen onder de 27 duizend euro per jaar (CBS, 2017). Het is moeilijk denkbaar hoe zij zonder deze fiscale voordelen door kunnen werken als zelfstandig ondernemer.

Sociale zekerheid

Iets minder verrassend is dat de Commissie naar een “arbeidsongeschiktheidsverzekering voor alle werkenden” wil. De Commissie heeft daarbij een ”publiek uitgevoerde verzekering voor ogen die alle werkenden basisinkomenszekerheid biedt. Dit impliceert een keuze voor een uitkering op het niveau van het bestaansminimum.”

Over pensioenen schrijft de Commissie  “Een in gelijke mate beschermen van werkenden vergt volgens de Commissie aanpassingen in de richting van een gelijk speelveld. In dit kader ligt een aanvullende voorziening in het fundament voor alle werkenden, boven de huidige AOW, in de toekomst voor de hand.” Ofwel: mogelijk verplicht aanvullend sparen voor zelfstandigen.

“Voor werknemers worden inkomensschokken (…) opgevangen via een hogere, maar kortere WW-uitkering; voor zelfstandigen blijft werkloosheid tot het ondernemersrisico behoren, omdat zij – anders dan werknemers – op dat risico invloed hebben.”

Tot slot wil de Commissie het ‘risico op kennisveroudering’ opnemen in een sociaal zekerheidsstelsel. Daarmee moet het “aanpassingsvermogen van alle werkenden” worden vergroot. De Commissie doet een aantal voorstellen waar werkenden gebruik van kunnen maken. Ook zelfstandigen, die gaan er overigens ook aan meebetalen.

Conclusies

In 1999 kwam het kabinet Kok II met de nota “De ondernemende samenleving: meer kansen, minder belemmeringen voor ondernemerschap.”  Daarin wordt onder andere geconstateerd dat het aantal startende ondernemers in Nederland achterblijft ten opzichte van andere landen in Europa. Het zou de aanzet zijn tot de VAR en fiscale voordelen voor zelfstandigen.

20 jaar later is er alle aanleiding om de vraag te stellen ‘In welk land willen we werken’. In zo’n discussie passen geen heilige huisjes. Zeker als het gaat over de scherpste randen van ‘flex’ en ongewenste effecten van ons huidige zp/zzp-model.

En ja, er is aanleiding en momentum om te zoeken naar een nieuw sociaal evenwicht.

De analyse van ons huidige zp-model is wel soms erg mager. De beschreven effecten van bijvoorbeeld de zelfstandigenaftrek zijn eendimensionaal. De groep ‘zelfstandingen producten’ komt niet aan bod. De groeiende voorkeur die mensen hebben om anders te werken dan als werknemer, wordt wel benoemd, maar krijgt nauwelijks een plek. De dynamiek van zelfstandigen in bedrijven en op de arbeidsmarkt wordt wel erg gemakkelijk vervangen door (uitsluitend) in te zetten op meer ‘interne flex’. De mogelijkheden die zelfstandig ondernemerschap soms biedt voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt (een groep die er in dit rapport sowieso bekaaid van afkomt) komt niet aan bod. In die zin is het Britse Good Work rapport (ook geschreven in opdracht van de regering) een stuk evenwichtiger, ook als het gaat om de kansen die de platformeconomie biedt.

De optelsom van de verschillende maatregelen betekent het einde voor misschien wel tweederde van de huidige zelfstandigen. Met als enig perspectief voor hen ‘werknemerschap’. Ik vraag me af of de Commissie die impact wel overziet. Waar bij werkgevers en werknemers er zowel ‘zoet’ als ‘zuur’ in de voorstellen zit, zit er voor zelfstandige ondernemers – zeker voor hen voor wie extra bescherming prettig is maar geen noodzaak – vooral ‘zuur’ in het vat.

Uiteindelijk kiest de Commissie immers niet voor een modernisering van het begrip ‘zelfstandige’ of een herontwerp van het sociaal/fiscaal systeem van hen, maar zet zij de klok 20 à 30 jaar terug. ‘Werknemer, tenzij…’. Dat kan je lastig ‘eigentijds’ noemen. En dat is jammer. Het gebrek aan nuance in de voorstellen over de zelfstandigen legt bij voorbaat al een hypotheek op de zo broodnodige discussie.


Meer weten?

Volg het webinar ‘Heet van de naald: de laatste politieke ontwikkelingen rond wetgeving zzp en inhuur externen’. 

Aan bod komt: reactie Kabinet rapport Borstlap, het wel of niet doorgaan van wetgeving die de Wet DBA moet vervangen, de webmodule, een reactie op het rapport van de Commissie Borstlap, het overleg tussen Kamer en Koolmees van 12 feb. Hugo-Jan Ruts praat je in dit webinar in een half uur weer helemaal bij over de laatste stand van zaken.

Schrijf je hier in voor dit webinar (zie programma op de vrijdag)


Hugo-Jan Ruts is 'editor-in-chief' en uitgever van ZiPconomy. Bekijk alle berichten van Hugo-Jan Ruts

59 reacties op dit bericht

  1. Wat een snelle en interessante analyse. Bedankt daarvoor!

    Je hoopt op een advies waar alle partijen mee verder kunnen in de jaren 20. Over de inhoud van de voorstellen kan ik op basis van dit artikel echter kort zijn: zeer teleurstellend. De plank wordt grotendeels misgeslagen. De wensen van betrokken partijen, opdrachtgevers en opdrachtnemers, kan je niet zomaar negeren door de klok terug te draaien naar de jaren 60. De nieuwe(re) generaties, zeker de hoger opgeleiden, zitten helemaal niet te wachten op geforceerd werknemerschap, met bijbehorende bureaucratische structuren, dat weer tot norm wordt verklaard.

    Het ondernemerschap in Nederland, met haar eerder geroemde flexibiliteit en innovatiekracht, wordt met dit soort voorstellen steeds verder afgeremd.

    Wat Een Gemiste Kans.

    • Het is vreemd dat er met geen woord gerept wordt over de risico’s die een ondernemer loopt. Wij als zelfstandigen zijn onderhand meer bezig met allerlei randverschijnselen dan met het ondernemen zelf.
      Neem een tandarts, de tarieven zijn vastgesteld en worden regelmatig aangepast omdat er teveel uitgegeven wordt in de zorg.
      De uitgaven van de volwassen patiënten zijn volledig particulier .
      Ik ken geen andere bedrijfstak waarin dit zo is. Nu ook deze maatregelen er nog boven op?
      De overheid zou zelf eens naar haar uitgaven moeten kijken.

  2. Zeker fijn, je meerdaagse heldere updates, Hugo-Jan.

    De rode draad (terugdringen en aanscherpen) is helder en kan maar één ding betekenen: vanuit ‘geldgebrek’ van hogerhand wordt ondernemerschap aan de onderkant ontmoedigd via een poging het collectief aan te spreken op het gevoel van gemist geld. (In een landje dat ooit koploper was in de kruidenhandel overzee…)

    Zzp’ers (in de zorg) gaan uiteindelijk heus wel betalen aan dit ‘collectiviteitsgevoel’ in de vorm van bepaalde verplichte verzekeringen hoor en wat je nu al ziet is dat zij gewoon hun uurtarieven omhoog gooien.
    (En dat vind ik persoonlijk nogal lastig omdat het hier wel om zorggeld gaat…)

    Zzp’ers (in de zorg) terugdwingen in loondienst met als argument: “reguliere activiteiten betekent gezagsrelatie”, kennen we al en daar wil ik best voor vechten. Het gedoe rondom zorgzzp’ers die vooral extra-muraal diensten aannemen omdat intra-murale diensten al een gezagsverhouding impliceren, is gewoon nonsens. Als ik in mijn eigen zorgzzp-verleden spit en mijn intramurale diensten onder de loep neem, was ik véél meer dan slechts een zzp’ er, en was ik, m.n. in nachtopdrachten, voledig eigen baas, maar oké.

    Hoop dat je de komende tijd evenveel artikelen hier publiceert, Hugo-Jan!

  3. Bedankt voor zeer snelle samenvatting en analyse. Telkenmale zie ik de bevestiging dat het verregaande sociale zorg model op basis van solidariteit en collectiviteit de oorzaak is van de aanpak van ongewenste arbeidsvormen. Alles draait om het voldoende kunnen afdekken van de collectieve lasten. Vrije werking van de arbeidsmarkt staat hier haaks op. Een duivels dilemma dat wellicht alleen opgelost kan worden als je het integraal bekijkt en dus ook open wil staan voor het uitkleden van de verzorgingstaat. Mensen moeten dan meer ‘Master of their own destiny’ worden ….

  4. De zelfstandigen zijn niet een oorzaak voor volatiele conjunctuur, maar zorgen juist dat de arbeidsmarkt kan mee-ademen met de conjunctuur.

    Dit is een politiek gemotiveerde ‘analyse’ van deze commissie die als het aan hen ligt honderdduizenden mensen bedreigt in hun bestaanszekerheid.

    Ongelofelijk!

  5. Ik mag hopen dat dit rapport van deze incapabele commissie regelrecht de prullenbak in gaat.
    Het diskwalificeert meer dan een miljoen zzp-ers door ze allemaal over een kam te scheren. Verder is dit een groot socialistisch propaganda verhaal doorspekt met misplaatste jaloezie omdat de zzp-er minder belasting zou betalen.
    Het is een schande dat zoiets door de commissie wordt geadviseerd.

  6. Dank Hugo Jan voor deze mooie vlotte analyse.
    Waar ik vooral verbaasd over ben is dat de ZZP-er niet gezien wordt als eigen ondernemer, maar op het moment dat het op ww aankomt ze opeens niet meedelen vanwege ondernemersrisico(??).
    Verder is het ontzettend vlak van deze commissie om te denken dat de mensen die nu in gedwongen werknemerschap terechtkomen ook allemaal een baan krijgen. Wat gebeurt er: ZZP-ers kunnen niet meer zelfstandig aan het werk komen, solliciteren zich suf, kunnen niet aan werk komen, komen onder bestaansminimum (een aantal zit dat al) en moeten alles waar ze voor gewerkt hebben verkopen en proberen dan een bijstandsuitkering te krijgen. Zo gaan we van een record minimum aan werkelozen in 1 klap terug naar de jaren 90 vorige eeuw met een record aantal werkelozen met bijstandsuitkering.
    Werkgevers nemen vervolgens niet de Nederlanders aan, maar de arbeidsmigranten uit Europa die immers voorkeur moeten krijgen vanwege diversiteit in de organisatie.
    Dit is niet discriminerend bedoeld en geen pleidooi voor Nederlanders eerst (zwaar tegenstander van Wilders en Baudet) maar wel een pleidooi voor het afschieten van deze nota en eens echt gaan denken in 2020. Niet door een heel oude (in leeftijd) commissie die “zicht heeft op de jeugd” maar door de jeugd zelf die in mijn ervaring (ik geef veel training aan young professionals) zelf meer zeggenschap wil hebben over hun tijdvulling en manier van werken.
    Succes met de discussie, ik snap er inmiddels weinig meer van

  7. Ik ben heel blij met deze snelle analyse, dank Hugo-Jan. Super dat er mensen zijn die zich inzetten voor een politieke beweging die ook het belang van de individuele mens in het oog houdt.
    De elementen die ik teruglees die het belang van de samenleving dienen zijn belangrijk, maar zonder ook de wensen (van een grote groep) van de ZZP-er mee te nemen, koersen deze oplossingen af op een heel groot nieuw (?) probleem. Zijn werkgevers en leidinggevenden klaar om een (arbeids)relatie aan te gaan met hoogopgeleide professionals die gewend zijn aan een grote mate van zelfstandigheid en vrijheid? En hoe lang houdt zo’n relatie stand? Zet de spaarpot voor de sociale zekerheid maar weer wijd open…
    Werkgever zijn hier nog niet klaar voor. Ik zou hier dan ook een oproep willen doen aan alle werkgevers in Nederland om ofwel te zorgen voor een arbeidsklimaat waar een hoogopgeleide de vrijheid voelt om verantwoordelijk te zijn voor zichzelf en zijn of haar prestaties, ofwel te voorkomen dat hoogopgeleide ZZP-professionals noodgedwongen in dienst komt en nu in actie te komen.
    Invoering van deze adviezen zou wel eens het einde kunnen zijn van hun inzet en dan heeft de BV Nederland het kind met het badwater weggegooid.

  8. Wat een teleurstelling, maar wel verwacht.
    Ik ben op een van de brainstormsessies geweest, en daar bekroop mij al een unheimisch gevoel.
    Ik zat met een aantal ook zzp-ers in een discussiegroep; vooraf werd door onze gespreksleider al verteld dat wat wij wilden niet automatisch als uitkomst zou kunnen gelden, en dat de insteek van de commissie borstlap toch wel het werknemerschap en het beschermen daarvan de kern is. Vreemd toch, dat een verkennerstocht al een doel heeft.
    Ook het aantal uitzendburo’s, detacheringsburo’s en bemiddelingburo’s hebben een heel eigen agenda wat betreft zzp-ers. Zij hebben meer met de flexwerkers van doen.
    En daar zit dan weer het verschil en pijnpunt in:
    flexwerkers/uitzendkrachten zijn echt een andere groep dan zzp-ers/ondernemers.
    Ik gun iedere uitzendkracht een fatsoenlijk contract, met kans op een goed toekomstperspectief.
    Maar ik gun dat ook voor mijzelf, en alle andere bewuste zzp-ers, en dat kan niet als ze de term; werknemer, tenzij… nemen en de onzekerheid van de postitie tussen opdrachtgever en zzp-er handhaven, onwerkbare regels en onwenselijke eisen gaan invoeren.

  9. De commissie lijkt de Zp-ers te benaderen als paria’s die de maatschappij ‘leeg plukken’. Terwijl de ZP-er ook niets mag verwachten van de overheid en wel risico loopt. Voor de ZP-er op leeftijd (50+) is een baan in dienstverband al helemaal lastig, als alternatief voor zelfstandig ondernemen. Deze groep kan eigenlijk geen kant op. En zo zullen er meer groepen zijn (ik denk aan ZP-ers in de bouw).

    Het vraagstuk wordt nu alleen vanuit overheidsinkomsten bekeken ipv de behoeften van werkenden te kennen, risiconemers te beschermen, toegevoegde waarde door ZP-ers (wat leveren ze écht op) aan de maatschappij te meten, visie te ontwikkelen obv demografische variabelen en markt-/arbeidsverwachtingen. En zoals altijd in dit land: als de vooraf ingestelde wetgeving uitloopt tot minder overheidsinkomsten gaan we de rechten inperken.

    Ondertussen ben ik 12 jaar Zp-er, heb een BV vanwege risicobeperking uit verschillende ondernomen initiatieven en volgens deze commissie dient de DGA opnieuw extra te gaan betalen zodat zij “de dans dus niet kunnen ontspringen”. De tarieven van de DGA zijn de laatste jaren al enorm gestegen. Terwijl de BV in mijn geval duurder is dan een éénmanszaak. Maar de belastingdienst doet enorm moeilijk bij de terugkeerregeling naar deze éénmanszaak. Ook klemgezet dus.

    En dan de dwingende maatregelen die de commissie voorstelt. Voor hen zou het communistische stelsel een uitkomst zijn.

    Misschien klink ik wat cynisch, maar het gedraai van deze overheid voelt alsof je als Don Quichot tegen overheidsmolens vecht. Nu maar wachten wie de klap van de molen krijgt. De overheid zal het niet zijn.

  10. Het zou fijn zijn als ze stoppen met zzpers. Zo komen verzorgingshuizen/thuiszorginstanties binnen 1 week in grote problemen. Iedereen onder de poep en bellen ze mij weer die een hoger tarief zal vragen om het probleem op te lossen!
    Nooitmeerinloondienst!

  11. Helaas een reeds verwachte teleurstellende conclusie.
    Ook ik zat destijds in de brainstorm sessie. Daar leek inderdaad al een soort vooringenomenheid te bestaan richting de ZP-ers.
    Een paar dagen naderhand hoorde ik op BNR een interview met één van de commissieleden waaruit dit bevestigd leek te worden.
    Dus maar niet meer de moeite genomen opnieuw een dag omzet te verliezen om hieraan deel te nemen.

    Nu deze conclusies dus.
    Werknemer tenzij…
    Opvallend is wel dat er wordt gesproken over dat de Opdrachtgever moet bewijzen met een zelfstandige zaken te doen, terwijl ik nergens heb kunnen vinden
    wanneer je dat dan bent volgens deze commissie.
    Daar had ik toch wel een beetje op gehoopt. Weer geen duidelijkheid dus. Wel veel dingen afgeschoten wat niet onderscheidend kan zijn.
    Gezag en inbedding in een organisatie zou wel iets moeten kunnen zijn, maar daarover zie ik de bui al hangen. Hoe ga je dat vorm geven voor zoveel verschillende soorten zp-ers?

    Ook zijn ZP-ers natuurlijk weer vooral fiscaal gedreven ondernemer geworden…
    In het rekenvoorbeeld worden voor het gemak allerlei kosten die werknemers niet hebben en zp-ers wel, maar weggelaten.
    Nog los van de noodzakelijke buffers.
    Zp-ers gaan samen met DGA’s dus vooral meer belasting betalen, en krijgen daar het recht op bijstand voor terug. De gaten moet je verder toch maar weer zelf regelen, want daar ben je immers ondernemer voor.
    Dus toch een soort ‘puntje’ van wanneer je een echte zelfstandige bent? 😉

    Dus eerlijk gezegd denk ik dat de commissie op één punt gelijk heeft….
    Dit is geen eindstation maar het begin van -oeverloos- meer discussie.
    Hopelijk blijft die VAR van een paar jaar geleden nog even geldig …

    • Je zegt dat de ZPer recht op bijstand krijgt. Maar als die ZPer netjes voor pensioen heeft gespaard in Box 3 waarover alle belastingen (IB en Box3) zijn betaald, dan heeft hij vermogen waardoor hij alsnog niet in aanmerking komt voor bijstand.

  12. In de hoogtij tijden waarin het allemaal heel goed gaat met onze economie is er (nog steeds) een onevenwichtige verhouding ontstaan tussen vraag en aanbod van personeel. Het is voor veel branches erg moeilijk om geschikt personeel te vinden. Dit verklaart ook de behoorlijke groei van ZZPérs, detacheerders en uitzendpersoneel.
    De voorstellen van Borstlap zijn er m.i. met name op gericht om grote problemen te voorkomen voor zelfstandigen ingeval wij terecht komen in een recessie. ZZP ers zullen hierdoor ernstig in de problemen kunnen komen. Geen opdrachten, het niet meer kunnen betalen van hun verplichtingen en noem maar op…. Dit zal zijn weerslag ook weer hebben naar de huizenmarkt, de banken en de sociale lasten. Zo volgt het een, het andere op.
    Dus laten wij hopen dat de recessie uitblijft en onze opdrachten portefeuille nog lekker gevuld blijft. Het blijft koffiedik kijken maar laten wij ons er wel van bewust zijn dat er ooit weer een recessie zal gaan ontstaan.

    • Absolute niet mee eens. Mijn goudentijden als ZZPer waren in de recessiejaren. Toen lag mijn uurtarief 10-20% hoger dan nu.

  13. Ik vind het allemaal zo gek nog niet.

    Als je enkel en alleen persoonlijke arbeid verricht tegen betaling, dan lijkt dat toch wel erg veel op werknemerschap. Wat is er dan op tegen om dat ook zo te gaan behandelen?
    Dan ben je ook van alle extra kosten af die een ZPer/DGA moet maken zoals ik her en der lees.
    Financieel was er ook al nauwelijks voordeel als ik de verhalen moet geloven, dus dat kan het probleem ook niet zijn.
    Je hoeft geen vast contract, tijdelijk met een opslag voor het tijdelijke risico mag ook.

    • Blijkbaar ben je zelf geen zzp-er. Dan is het gemakkelijk oordelen.
      Wat is er mis met de vrijheid om zelf te bepalen hoe jij wilt werken? Ik heb er voor gekozen om het risico te nemen dat ik geen financieel vangnet heb en dat ik geen baas boven mij heb.
      Als iemand in vaste dienst wil bij een werkgever dan is dat zijn eigen keuze. Dwing de zzp-er dan ook niet om in loondienst te gaan werken. En als de werknemer zich benadeeld voelt t.o.v. De zzp-er waarom gaat die dan zelf niet freelancen? Een typisch geval van wel de lusten willen maar niet de lasten.
      Een hopeloze discussie die wordt gevoed door jaloezie zonder de echte feiten te kennen.

      • Ik ben wel degelijk een zzp’er, maar ben niet afhankelijk van fulltime uurtjes maken bij een werkgever die mij betaald voor mijn werk. Ik neem normaal gesproken een complete opdracht aan voor een afgesproken prijs. Beetje ondernemen zeg maar

        Je praat over “zelf bepalen”, maar ik denk dat daar het misverstand zit, want dat wil men nu juist gaan beperken dat zelf bepalen. Je kan niet zelf bepalen onder welk belasting systeem je je inkomsten wil laten vallen in NL.
        Je werk mag je uiteraard zelf kiezen, maar dat staat los van de vorm waarin je dat doet, daar hebben we regels voor afgesproken met elkaar. De vorm doet er toch ook niet toe, gaat om het werk wat je doet en de vergoeding die je daarvoor ontvangt.

        Ken in mijn omgeving redelijk wat zzp’ers die ook niet tot de uurtjes makers behoren, hard werkende soms
        creatieve ondernemers, die wordt onrecht aangedaan doordat iedereen tegenwoordig zelf denk te kunnen bepalen of ze ondernemer zijn.

        • Vreemd dat je beweert dat de groep zzp-ers jullie “echte ondernemers” onrecht aandoet. Heel aparte opstelling. Ik proef toch de jaloezie hier. Het feit dat wij (ook hardwerkende en zeer creatieve zzp-ers) zelf kiezen voor ondernemerschap en vrijheid valt blijkbaar bij andere ondernemers in verkeerde aarde. Wie doet hier nu iets verkeerd dan?

          • Snap niet waar dat “jaloezie” vandaan komt, jaloers op wat dan?
            Het gaat denk ik mis bij het feit dat je denk dat je “zelf kan kiezen” zoals je zegt, dat kan en mag dus eigenlijk niet, daar zijn allerlei regels voor. Dat kan je dan ouderwets vinden, dat is wel zoals het nu is.
            Als ik een keer haast heb kan ik ook niet kiezen om maar met 180 naar huis te rijden. Of als ik een grote geldprijs win met de lotto kan ik ook niet kiezen hoe ik daar belasting over ga betalen.
            En die vrijheid waar je het over hebt, die is er vaak helemaal niet, je hebt je aan de regels van je opdrachtgever te houden, qua werktijden, qua lengte van je vakantie, qua gebruik van gereedschap, je mag ook niet een deel van je werk door iemand anders laten doen, etc. etc. allemaal zaken waar een echte ondernemer wel vrijheid in heeft.

            Dat onrecht bestaat er bv uit dat echte kleine ondernemers straks de zelfstandigen aftrek wellicht kwijt raken. dus bv het 1 persoons kleding herstel bedrijf, de lokale sigarenzaak, de bijen imker, de edelsmid, het klussenbedrijfje, enz. Allemaal hardwerkende kleine ondernemers.
            Veroorzaakt doordat de de zzpers aan de bovenkant van de markt die normaal toch al een prima salaris kunnen verdienen, nooit genoeg hebben en ook nog eens alle (ten onrechte) fiscale voordelen willen uitpersen, waardoor nu deze maatregelen genomen moeten worden en de goeden onder de kwaden moeten lijden.

            Begrijp de reacties hier wel, het is tenslotte een blog voor “Zelfstandige” Interim Professionals, maar er is wel weinig zelfreflectie moet ik zeggen.

            • Ik begrijp wel waar de jaloezie vamdaan komt. Ik citeer je even: “Veroorzaakt doordat de de zzpers aan de bovenkant van de markt die normaal toch al een prima salaris kunnen verdienen, nooit genoeg hebben en ook nog eens alle (ten onrechte) fiscale voordelen willen uitpersen, waardoor nu deze maatregelen genomen moeten worden en de goeden onder de kwaden moeten lijden”

        • Dan heb je het verhaal niet goed begrepen, denk ik.

          Alle persoonlijke arbeid is werknemer, dus ook 1 uur bij 40 opdrachtgevers in de week.

          En de product zzp-er wordt er ook veel slechter van.

    • “Wat is er dan op tegen om dat ook zo te gaan behandelen?”

      Er is niets op tegen, zolang het de ‘wil der partijen is’. Wat er op tegen is, is dat de ‘wil der partijen’ in dit ‘advies’ totaal niet telt en dat de norm opgedrongen wordt zonder te kijken naar wat de maatschappij vermag.

      Ik las ergens al een Commissie van Grijze Mannen (vrije intepretatie 😉 ), ik vul daarbij aan allen met een arbeidsverleden als (top-) ambtenaar of (hoog)leraar, die, naar nu blijkt, inderdaad vooringenomen was en inderdaad conform verwachting een zeer ‘socialisties’ advies heeft neergelegd dat getuigt van een enorme afstand tot de huidige maatschappij en en een nog grotere afstand tot ‘ondernemerschap’ en ‘ondernemers’ (met en -nog- zonder personeel).

      Je weet wel, die ondernemers waar iedereen straks moet werken als werknemer. Welke bedrijven trouwens als het zo doorgaat met het “anti-faciliteren” van ondernemers?

      O ja, zoals de commissieleden zelf natuurlijk als geen ander weten, allemaal bij de overheid werken! Griekenland achterna. Ongelofelijk.

      • Je blijft het ondernemers noemen, maar bedoel je dan ook mensen die fulltime en langdurig (>1 jaar) bij 1 werkgever aan het werk zijn, tussen de vaste werknemers? Die vrijwel niks zelf kunnen bepalen, niet de werktijden, niet hoelang ze vakantie nemen, niet hoe ze het werk uitvoeren, niet of ze een vervanger kunnen sturen, enz. Die 1 factuur per maand sturen met de gewerkte uren.
        Noem je die ondernemer? Kan dat niet geloven.

        Vraag me ook af of de maatschappij dat ook wel wil, zowel aan de onderkant (uitbuiting) als aan de bovenkant (kosten verhogend)

        • Ja, een groot deel van de maatschappij wil dat. En een groot deel niet. En dat is onderdeel van het probleem. Deze groepen spreken elkaars taal niet en hebben eigen wensen en eisen. De commissie wil nu, volgens ouderwets Nederlands gebruik, deze totaal verschillende groepen over een kam scheren. Dat is niet modern, dat is gewoon jammer.

          Zo willen ze vaste banen met deeltijdontslag flexibeler maken en de flexbanen vaster. Hoe krijg je het voor elkaar om zo beide groepen diep ongelukkig te maken…?

          Oja. Troefkaart is de ‘interne flexibiliteit’ . “We hebben Piet van de productie in hal vier hier in Sittard even minder nodig. Laten we hem voor 50% van de tijd crisismanager maken. In Haarlem.” Gechargeerd maar het geeft het technocratische karakter van Borstlap weer. Mensen willen dit helemaal niet, zie de Mariniersopstand met de verhuizing van Doorn naar Vlissingen. Nog los van de mismatch van competenties van wat een organisatie tijdelijk om wat voor reden dan ook nodig kan hebben. Dat is vaak niet intern beschikbaar. Totaal onrealistisch advies.

          Je doet overigens aannames die imo niet per se kloppen. Hoezo kostenverhogend aan de bovenkant? Ik heb zelf als interim directeur gewerkt, ook aan meerdere klussen bij een of meerdere opdrachtgevers die samen enkele jaren duurden, terwijl ik tegelijk ook andere activiteiten (weliswaar vanuit mijn bv) ondernam. Dit was op geen enkele manier kostenverhogend ten opzichte van werknemers op vergelijkbare posities (als die er waren). Niet voor de opdrachtgever en al zeker niet voor de maatschappij.

          Als je hier doelt op fiscale douceurtjes voor zzp’ers? Op dat vlak kan het misschien wat simpeler of soberder, eens. De Nederlandse belastingen vormen echter een complex en loodzwaar onderwerp op zich. Daarin zijn we als land pas écht doorgeschoten…

          Daarnaast, of je nu vanuit een bv, eenmanszaak of uitzendconstructie werkt, er is niets mis mee om als ondernemer de dienst aan te bieden van het vervangen van een medewerker die ziek is of op verlof, het tijdelijk aanvullen van expertise vanuit een rol met verantwoordelijkheid binnen een organisatie, crisis-/interventiemanagement etc. Dat gezeur over gezagsverhouding, dat doet er imo helemaal niet toe. Het is imo bureaucratisch geneuzel in de marge waar als criterium al jaren te veel gewicht aan wordt gehangen. Er is immers ALTIJD een gezagsverhouding waar mensen of zelfs bedrijven met elkaar of ten dienste van elkaar werken. Iemand van het clubje moet een keer zeggen ‘ja, het is goed, ik ben blij met wat je doet dus geef ik je centjes’.

          Tot slot, de ‘wil der partijen’ (sorry, nieuwe uitdrukking geleerd) zou dus juist centraal moeten staan. Sterker, dat is imo het enige dat telt. Want waar een partij niet wil, denk aan de gedwongen zzp’ers aan de onderkant van de markt, dan klopt het niet en is geen sprake van een ondernemer/zzp’er of niet. Die moet je beschermen. Simpel. Voor die groepen zie ik zeker de goede bedoelingen van Borstlap. Voor alle andere, bewuste zzp’ers is het advies van Borstlap toch een klap in het gezicht. Deze wil der partijen zou gefaciliteerd moeten worden, vanaf hier zie mijn eerdere bijdrage

          • Er is idd niets mis met het aanbieden van een dienst als ondernemer, typisch ondernemen zou ik zeggen.
            Maar als die dienst vervolgens enkel bestaat uit het verrichten van arbeid voor de opdrachtgever, op locatie bij de opdrachtgever, onder gezag van de opdrachtgever, volgens regels van de opdrachtgever, met tools van de opdrachtgever, enz enz, dan is het feitelijk gewoon persoonlijke arbeid tegen betaling geworden en kwalificeert dat als een loondienst in ons belasting systeem.
            Dat je er als zzper netto meer aan overhoud snap ik wel, maar dat betekend niet dat je dus zelf maar mag bepalen dat dat jou vorm is.

            Zoals “Eddy” hieronder ook al schreef, zullen er vast uitzonderingen komen voor specifieke situaties, maar dat maakt het dan gelijk wel weer lastiger om te controleren en te handhaven. de zwart-wit aanpak zoals die nu in het rapport staat is in ieder geval wel duidelijk en dat is ook wat.

        • Ik werk al jaren als zelfstandige bij dezelfde opdrachtgever-organisatie, maar kan zelf kiezen welke opdrachten ik wel/niet aanneem, wanneer en hoeveel/hoe weinig vakantie ik neem, hoe ik mijn werk uitvoer, wat voor computer en telefoon ik daarvoor wil hebben, wat voor opleiding ik wil volgen en hoe (en hoe laat) ik naar mijn opdrachtgever reis, etc.
          Ik zou het geen probleem vinden om afscheid te nemen van fiscale voordelen die ik geniet (heb eigen BV met zelf afgesloten AOV, dus is niet veel), maar ik wil (en kan) niet in dienst bij dat bedrijf.
          Ik ga natuurlijk wel een oplossing vinden (bijvoorbeeld tijdelijk in dienst bij de tussenpartij), maar dat gaat weer een hoop gedoe en geld kosten – en is gewoon niet wat ik wil.

  14. Ben wel benieuwd hoe alle commissieleden betaald hebben gekregen? Als werknemer?

    • Bij sommige ministeries lopen idd ook zeer duur betaalde ZZP consultants rond, heb ze zelf wel eens meegemaakt.
      Maar in dit geval niet denk ik, anders was er wel een andere uitkomst geweest

  15. Mooi man. Lekker duidelijk. Je kan ZZPer zijn als je niet reguliere arbeid verricht bij de klant. Of reguliere arbeid verricht, maar dan in eigen werkruimte (zuivere onderaanneming of zelfstandig gevestigd adviesburo).

    Zo heel zwart-wit als ik het nu beschrijf zal het vast niet worden. Als je veel opdrachtgevers hebt zal er best wel coulance zijn. Bijvoorbeeld een schilder die 40 klussen heeft gedaan voor particulieren zal best wel eens een klusje voor een andere schilder of huizenbouwer kunnen doen.

    Wel zuur wat betreft die zelfstandigenaftrek. Daar zijn echt wel varianten op te bedenken.

    • Als daardoor alleen de echte zelfstandige ondernemers overblijven en alle uurtje/factuurtje makers eruit gefilterd worden, dan kan de za wel blijven denk ik, of de mkb winstvrijstelling een stukje verhogen.

        • Eerst zien dan geloven, gaan ze nog wel aanpassen, want geeft veel te veel problemen.

  16. Heel jammer dit advies ja.
    Vooral deze vind ik heel erg: “voor de nadrukkelijke eigen wens van de opdrachtgever/opdrachtnemer om via een ZP-model te werken is in een nieuw bestel geen enkele ruimte.”
    Ik werk inderdaad al langer (vanuit een BV) als ZZP-er bij (verschillende onderdelen van) dezelfde opdrachtgever, maar als wij beiden dat prima vinden, waarom moet dat dan anders?
    In mijn geval zal misschien een tussenpartij bereid zijn om me in dienst te nemen, maar ik begrijp niet voor wie dat beter is.

    • Ik denk dat je hier de kern van het probleem raakt Marco.
      Zowel aan de bovenkant als aan de onderkant van de markt geeft deze zogenaamde eigen vrije keuze ongewenste effecten.
      Aan de onderkant, omdat de werkgever daar vaak de aanjager is van deze constructie en de werknemer geen keus heeft en dus maar akkoord gaat, verborgen ongewilde zzpers dus, zonder sociaal vangnet.
      Aan de bovenkant (en ook een flink midden gebied), omdat het fiscaal gunstiger is om je salaris als BV af te rekenen met de BD dan alles via de loonbelasting te laten lopen. Dus hier loopt de overheid inkomsten mis en wordt het sociale stelsel onhoudbaar.
      Dus voor wie is het beter?
      Voor de overheid, onderkant beschermen en meer inkomsten, sociaal stelsel blijft houdbaar.

      Maar als ik vagen mag, als je toch al langer daar werkt, waarom ben je dan niet gewoon een arbeidscontract aangegaan, al dan niet tijdelijk. dan ben je gelijk verzekerd voor WW, ziektewet, arbeidsongeschiktheid, scheelt je een hoop gedoe en kosten?

      • Als het probleem financieel dan wel fiscaal van aard is moet daar wat aan gedaan worden.

        Als ik naar mijzelf kijk, ik zit ook langere tijd bij dezelfde klant op een project. Ze hebben intern de kennis niet en ook niet meer nodig na het project. Nu doe ik dit als zelfstandige en kan ik zelf mijn dagen en uren indelen: Leraren staking, ziek kind etc, geen probleem, ik werk niet of doe een gedeelte thuis.

        Als ik dit in een dienstverband zou doen, dan moet ik elke week 40 uur verantwoorden, waar ik dus niet op zit te wachten. (Vroeger in loondienst nog wel eens gezeur gehad over kort zorg verlof)
        Daarnaast die verzekeringen ww, aov etc waar je het over hebt, zijn kosten voor de werkgever, die dat dus gewoon inhoud op het salaris wat we afspreken, wat dus lager ligt als zzp-er. Die werkgever draagt namelijk wel het risico dat ik langdurig ziek wordt.

        • spreek jij een salaris af?
          dat lijkt me niet verstandig, dan lijkt het wel heel erg veel op een dienstverband.

          Dus jij zegt dat jij thuis mag werken en een vaste werknemer dat niet mag? vreemd.

      • Ik betaal bijna evenveel belasting als mensen in loondienst, maar ik moet ernaast een AOV betalen. Ik denk niet dat ik bijdraag aan de hoge kosten van het sociale stelsel.
        Maar ik zou graag “gewoon” onder het sociale stelsel willen vallen; maar dan wel in mijn eigen BV, maar dat mag volgens de voorstellen ook niet.
        Als ik bij mijn huidige opdrachtgever in dienst treedt verlies ik veel van mijn huidige vrijheden (eigen apparatuur, eigen reiskostenconstructie, eigen opleidingskeuze, etc.) – en heeft de opdrachtgever het probleem erbij dat er een hoger niveau van boventalligheid is in een salarisschaal waar het al erg dringen is.

  17. @klwinkel Omdat je als ondernemer zelf wilt kunnen kiezen waar je verdiende omzet in investeert in plaats van de 40-50% naar de belasting te brengen, waarna je vervolgens alsnog geen enkel vangnet hebt. Het ‘sociale stelsel onhoudbaar’ heeft hier mi. in de praktijk niets mee te maken, behalve -inderdaad- voor de ‘onderkant’. Je weet wel die mensen die niet uit vrije wil ZZP’er zijn. Los dát op en gooi niet het kind met het badwater weg zoals nu toch weer gebeurt.

    De professionals aan de bovenkant, de bewuste zzp’ers, doen helemaal geen beroep op dit sociale stelsel, uitzonderingen daargelaten. De motivatie is voor hen helemaal niet fiscaal maar gericht op vrijheid, flexibiliteit en ondernemerschap. Het zou fijn zijn als je dat een keer inziet klwinkel.

    • Ik zie dat wel in, maar weet ook uit de praktijk dat die vrijheid er in de praktijk vaak helemaal niet is. Men moet zich vaak aan exact dezelfde bedrijfs regels houden als de collega vaste werknemers in loondienst waar ze mee samenwerken. dus op vakantie gaan wanneer en hoelang kan je niet zelf bepalen. of je de komende 2 weken thuis werkt kan je niet zelf bepalen. dat je de komende tijd wat minder uren kan maken kan je niet zelf bepalen.

      Dat de professionals aan de bovenkant geen beroep op het sociale stelsel doen is helemaal niet relevant, het stelsel kan alleen bestaan als iedereen betaald, niet als alleen de mensen betalen die er ook aanspraak op doen, wat een vreemde niet sociale redenatie…

      Wat is er nou vrijheid en ondernemerschap aan een zzper die 40u/w jarenlang voor dezelfde opdrachtgever werkt?

      zoals Eddy als schreef hierboven, het is natuurlijk allemaal iets genuanceerder, want als je bijvoorbeeld gemiddeld opdrachten van 6 weken doet, dan is het al heel wat meer ondernemen, en kan je gerust ook een keer een periode geen opdracht namen, vrijheid om geen opdracht te nemen en een paar maanden tussendoor aan je eigen onderneming te werken.
      Voor de uurtjes makers bestaat de onderneming alleen op papier, het is niet meer dan iedere maand een factuur sturen. soms niet eens een website….

      • Tsja, ik ben het met je eens als het gaat om mensen die:

        – jarenlang compleet ingebed zitten in een organisatie,
        – niemand tijdelijk vervangen,
        – geen nieuwe of extra expertise inbrengen, of
        – geen reorganisatie of crisis managen,

        dat zij inderdaad net zo goed werknemer kunnen zijn. Dát voel ik ook wel zo. Ik ben er alleen van overtuigd dat verreweg het grootste deel van diegenen die bewust ZZP’er zijn, minimaal een maar meestal meerdere van bovenstaande elementen inbrengen als dienst aan opdrachtgevers. Dat moet mogelijk zijn, als de wil der partijen daar is, zonder in loondienst te hoeven. Dit was mijn laatste,

        Goed weekend allen.

        • Nou vooruit, ook mijn laatste dan voor deze week.

          Gelukkig zijn we het daar over eens, alhoewel ik de lat wel iets lager heb liggen. De laatste twee punten doen er niet zo veel toe, die gaan over de inhoud van het werk, het gaat meer om de manier waarop.
          Ook al breng je bepaald (schaarse) expertise mee of moet je iets managen, het is in feite gewoon arbeid die je levert en die je betaald krijgt, dus een tijdelijk arbeidscontract is dan op z’n plaats. Uiteraard met de juiste beloning die beter is dan bij vaste loondienst, vanwege de schaarse capaciteiten of risico op leegloop.
          Anders zou je onderscheid maken tussen bv een IT developer en een interim manager, de een mag wel, de ander niet, afhankelijk van het soort werk, dat kan niet de bedoeling zijn natuurlijk.
          Wil je het anders, dan moet je het als opdracht aannemen en per opdracht betaald krijgen, ongeacht hoe lang je er mee bezig bent. Ik realiseer me natuurlijk dat dit in veel situaties helemaal niet kan, maar dat is dan ook niet de bedoeling moeten we maar zo denken.

          ook een goed weekend!

    • Deze discussie is al eens eerder vrij uitgevoerd gevoerd met klwinkel.
      Naar mijn idee is het een definitie kwestie over het woord ‘ondernemer’.
      Een ZP-er is fiscaal gezien ‘ondernemer’ want er bestaan bij wet nu eenmaal geen andere ‘vakjes’ naast de werknemer.
      KLwinkel vindt dat iemand die expertise levert aan een bedrijf die hier niet iemand voor wil aannemen omdat het een tijdelijk verhaal betreft (ook al is dat soms 1 jaar of langer), geen ondernemer is. Deze Zp-er ‘onderneemt’ niet in zijn visie.

      Nu is dat ten dele zo, wanneer je dit afzet tegen bv een keuken plaatser oid die elke week nieuwe klussen heeft bij vooral particulieren.
      Die heeft een ander soort risico dan een expert die langere tijd bij één opdrachtgever actief is en afgesproken heeft dit per maand op uurbasis te factureren.
      Als ik naar de contracten kijk voor dit soort zaken zie ik zelf dat de opdrachten wel lang duren, maar dat hier;
      1. vaak een inkooporder tegenover staat met een vast aantal uren voor de opdracht (dus ook een soort fixed price)
      2. Het vaste karakter van de opdracht nogal relatief is, gezien het feit dat de opdrachtgever meestal de kans heeft de opdracht per direct te beëindigen. (vaak staat er wel bv 14 dagen of 30 dgn, maar als je niet meer hoeft te komen valt er ook niks te factureren. (dat kan bij een werknemer iig niet)

      klwinkel stelt meestal dat dit soort werk niet onder ondernemen valt en volgens hem gewoon in dienstverband gedaan kan/moet worden.
      Feit is wel dat die optie meestal niet geboden wordt. Het bedrijf wil gewoon tijdelijk inhuren op factuur basis met een duidelijke opdracht omschrijving over wat je wel of niet moet opleveren.
      Nu wil ik toevallig graag zo ingehuurd worden, dus dat treft 😉

      Eerder heb ik al eens aangegeven dat het zuiverder zou zijn dat er een aparte ZP status bij komt, zodat we van deze definitie kwestie af zijn.
      Dit kan dan ook fiscaal anders opgezet worden met onderscheid tussen ZP-ers en ondernemende ondernemers zoals bouwvakkers/klussers/schilders of kleine bedrijfjes/winkeltjes.
      Persoonlijk ben ik zelf nooit Zp-er geworden vanwege de fiscale voordelen.
      Sterker nog, ik wist op moment van mijn keuze niet eens dat ze er waren.
      Uiteraard vraag ik mijn accountant niet om deze fiscale zaken voor mij niet van toepassing te laten zijn. Geen idee of dat überhaupt kan?
      Immers je werkt volgens de regels en aftrekposten die mogelijk gemaakt zijn.

      Wat wel gewoon zo is, is dat een ‘ondernemer’ ook volgens de commissie Borstlap iemand is die voor ‘eigen rekening en risico werk verricht’.
      Dat doen ook ZP-ers. Dús zijn ze volgens de definitie en volgens de overheid ‘ondernemers’.

      Ik ben zelf niet vóór (geen verrassing) dat ‘werknemer tenzij’ verhaal.
      Dit om de vrij simpele reden dat vrijwel ALLE ZZP werkzaamheden in meerdere of mindere mate ingebed zijn in een organisatie.
      Er is vrijwel geen inhuur werk waarbij je niets te maken hebt met de werknemers van de opdrachtgever.
      Je hebt dus praktisch te maken met de werktijden en locatie van werk van de opdrachtgever, want daar zijn de werknemers te vinden waar je mee te maken hebt. Daar zit binnen de vaste werktijden (relatief) de projectleider, de IT afdeling etc.
      Ik kan dan alle vrijheid hebben mijn werk ‘s nachts te doen, maar die werknemers zijn dan echt niet bereikbaar voor overleg of afstemming.

      Experts worden ook vaak ingehuurd om de afdelingen te helpen met zaken waarvan ze onvoldoende kennis hebben, of gewoon te weinig (bekwame) handjes.
      Dit werk wordt dan dus soms ook door werknemers gedaan.
      Dat kan dan geen argument zijn om te stellen dat alle extra mensen dan dús werknemers moeten worden. Dan ga je voorbij aan alle behoeftes van bedrijven.

      Wat mij wel ontzettend stoort in het rapport van de commissie en vele discussies is dat er nooit eens wordt duidelijk gemaakt wanneer je dan wél ZP-werk mag verrichten/dan wel wanneer je wel zelfstandige bent.
      Want in het nieuwe verhaal is het wederom (net als bij de wet DBA) het feitelijke werk of inzet dat dit duidelijk moet maken. Maar volgens welke criteria?
      Hoe is dit meetbaar te maken?
      Als dit niet objectief en generiek duidelijk valt te maken, dan is dit plan gedoemd om te mislukken want dan staat ieder geval op zichzelf, en zal dus ieder geval apart voor de rechter gebracht moeten worden.
      Bij de huidige wet DBA ligt de bewijslast bij de belastingdienst, bij Borstlap moet de opdrachtgever meen ik bewijzen dat hij met een ondernemer/zelfstandige werkt?
      Maar op basis waarvan dan?
      Als dit niet helder wordt, zal een opdrachtgever dus niet meer kunnen inhuren.
      Ook niet op basis van fixed price zoals klwinkel stelt dat ondernemen is.
      Immers, de contractvorm maakt niks uit. Het gaat om hoe, waar en wanneer je bezig bent in de organisatie waar je arbeid verricht.
      Dus daarmee zijn alle ZP-ers vogelvrij.
      Ben benieuwd hoe de overheid hier dan zelf mee omgaat. Ik denk dat de nieuwe staatsecretarissen er nog een leuke dobber aan krijgen bij de belastingdienst als alle externe inhuur eruit moet.
      Wat wel krom is aan het hele verhaal is dat gedetacheerden van een groter bedrijf die ingehuurd worden, hier nu naar mijn idee ook last van krijgen.
      Immers die leveren feitelijk ook gewoon ‘uitzendkrachten’. Ze hebben alleen een vast contract. Maar goed die kunnen bij te weinig werk dan ook gewoon gekort worden in hun uren volgens dit Borstlap model ….
      Al met al dus volgens mij niet werkbaar, niet te handhaven en hopeloos buiten de werkelijkheid.
      Jammer dat de commissie die juist de intentie had het stelsel te wijzigen, m.i. stelt dat het stelsel bepaalt wat voor oplossing ze konden aandragen….
      Opdracht dus mislukt lijkt me.

      • @Bjorn, waarom ben jij niet uitgenodigd om deel te nemen in commissie Bortslap. Thumps-up.
        Dit is juist verwoord wat er aan de hand is.

        PS. En ergens hoop ik dat men het voorstel van de commissie gaat uitvoeren. Dit zou inhouden meer dan 1.000.000 extra werkzoekende waarvan misschien de helft iets gaat vinden of wordt aangeboden. Dit gaat vermoedelijk een grotere ramp veroorzaken dan de PFAS en PAS bij elkaar.

        • Jos, Ik was ook uitgenodigd 😉
          Ik was er de eerste sessie bij, maar had niet het idee dat we ook echt konden bijdragen ivm het gevoel van vooringenomenheid. Dus daarna weggebleven.

      • Hallo Bjorn,

        Als je beweerd dat “vrijwel ALLE ZZP werkzaamheden in meerdere of mindere mate ingebed zijn in een organisatie”, dan leef je in een andere wereld dan ik, ik ken heel veel zzp’ers die helemaal voor eigen reling werken, op eigen locatie, met eigen werktijden en andere voorwaarden.
        Je hebt het dan puur over de inhuur zzp’ers denk ik en dat is precies de groep waarvan commissie Borstlap nu zegt “werknemer tenzij”.

        • klwinkel;
          Ik heb het over de Zelfstandig Professionals, ofwel de zakelijke dienstverleners die vanwege hun expertise worden ingehuurd.
          Dit zijn dus de meeste IT professionals, financiele dienstverleners, (interum-)managers, Agile/scrum coaches etc.

          Voor al dit soort inhuur geldt wat ik al schreef naar mijn idee.
          Eigen locatie, voorwaarden etc doet er dan niet veel toe.
          Ook fixed-price werken maakt niet veel uit.

          Lees gewoon eens het hele Borstlap rapport, laat het inwerken en je snapt wat ik bedoel.
          Zolang er geen duidelijke spelregels zijn (vooraf) zal een Opdrachtgever nooit kunnen bewijzen dat jij nu wél echt zelfstandig bent ipv een werknemer, zolang je werk doet dat anderen binnen een bedrijf ook al doen, al dan niet op een ander nivo., of dat binnen het spectrum van ‘regulier’ werk valt.
          Wanneer die spelregels er niet vooraf al zijn, is alles arbitrair en zal de rechtbank het dus erg druk gaan krijgen.
          Zoals het er nu voorligt, geeft de commissie die spelregels niet. Dus ‘werknemer-tenzij’ zonder dat het ‘tenzij’ gespecificeerd wordt.
          Dat noem ik vogelvrij, en is iedereen dus ingebed in een organisatie. Bewijs maar dat het niet zo is ….

  18. Ik zie dat jullie alleen praten over de ZZPer, maar waar is die opdrachtgever. Ik heb nooit begrepen waarom hij 80euro/uur betaald voor een opdracht die meerdere jaren betreft terwijl hij voor de helft van het geld een vaste medewerker kan hebben. Maar ik denk nu wel te weten waarom… De onderzoek bureau’s hebben in hun onderzoeken ziekenhuizen vergeleken en toe bleek dat het ene ziekenhuis veel meer FTE nodig had om hetzelfde werk verzetten dan andere zorginstellingen. Dus dit ene ziekenhuis werd opgedragen om het aantal FTE terug te brengen (reorganiseren noemen we dit). Maar wacht even mevr. Jansen moet nog wel gewassen worden, maar de verzorger is zojuist ontslagen. Oke laten de verzorger vragen of hij terug wil komen maar niet als medewerker (FTE) maar als ZZPer. Deze wil wel want geen werk is veel minder inkomen. Wel-is-waar is dit iets duurder dan een vaste medewerker maar in ieder geval blijft het totaal aantal FTE’s gelijk. Dat behandelingskosten hierdoor hoger gaan uitvallen is niet nu het probleem. Dit gaan we volgend jaar wel weer compenseren door de premies te verhogen. Door dit fenomeen gaan onze zorgpremie zo hard omhoog en worden ze op den duur onbetaalbaar.
    In de huizen-/tuin-/landbouw ligt het anders vakmensen worden in goede tijden een iets hogere uurtarief geboden als voor hun zelf te beginnen (verkapte vorm van kosteloos ontslag geven). Waarna de opdrachtgever ze later na einde contract gaat uitspelen tegen de nog lagere uurtarieven van de immigranten. Deze groepen hebben de laatste jaren een grote groei in de ZPer wereld gecreëerd en voor deze onrust gezorgd.

    PS. Overigens valt hun niets te vermijden zij zijn namelijk hiertoe gedwongen.

  19. Het heeft ook te maken met het feit dat vast nogal vast is in Nederland natuurlijk, een werkgever is erg voorzichtig om een werknemer vast aan te nemen, want bij mindere tijden komt hij/zij er niet meer vanaf.
    Daarom is het niet zo verkeerd dat vast wat minder vast wordt en dat flex meer zekerheid geeft en ieder geval beter beloont wordt.

  20. Beste allen,

    Ik wil graag iets vanuit mijn eigen invalshoek toevoegen.

    Ik ben zo’n profiteur, een zzp’er in de ICT, die zich verhuurd aan bedrijven voor langere periode. Ik ben jaren lang in dienst geweest en wilde niet perse zelfstandig.

    Ik heb jarenlang ondernemen aanschouwd in de vorm van mijn vader die ondernemer was in de transport sector, zowel met als zonder personeel. Een zogenaamde “echte” ondernemer.
    Die vermeende zelfstandigheid was daar ook echt niet zo als hier door sommige mensen geschetst wordt. Hij kon echt niet zomaar even besluiten wat minder te doen. Hij deed groepage transport tussen Nederland en Engeland en had gemiddeld 27 adressen heen en 20 adressen terug per week.
    Voornamelijk verschillende opdracht gevers die hun goederen via hem lieten vervoeren.

    Deze opdracht gevers verwachten echt dat hij elke week transport verzorgde en als hij even een paar weken minder opdrachten wilde aannemen, was hij daar natuurlijk vrij in maar denk je dat die opdracht gevers nog hun goederen via hem lieten vervoeren? Dan was hij zijn werk kwijt. Dus ziek of niet het werk moest door. O ja hij kon natuurlijk iemand anders zijn werk uit laten voeren is dan het argument. Nou die tarieven stonden zo onder druk dat een chauffeur via een uitzendbureau inhuren er voor zorgde dat hij netto niets overhield, dus personeel in dienst zou dan het antwoord zijn klopt, maar dat is niet altijd een makkelijke stap als je nog niet zo groot bent.
    O en raad eens, hij moest zich echt houden aan de levertijden die de klant oplegde om zijn goederen af te leveren, hij kon niet zelf beslissen die laat in de avond te bezorgen. Ook moest hij vaak van te voren opgeven welke dag de goederen zouden aankomen, en kon alleen maar de klus aannemen als ze op die en die dag geleverd werden. Ik neem aan dat het punt duidelijk is.

    Ik als profiteur van de samenleving geef idd aan aan mijn klant wanneer ik met vakantie wil en in goed overleg komen we daar vaak wel uit, is dat gezag? Zou kunnen, maar ik neem aan dat die echte ondernemers ook niet zo maar besluiten een paar weken niet bereikbaar te zijn en dat ze overleggen met hun klanten wanneer ze even niet bereikbaar zijn omdat ze op vakantie zijn. En heel misschien hun vakantie een week eerder of later doen omdat dat werk technisch beter uit komt.

    Ik werk meerjarig voor een opdrachtgever, klopt. Maar die opdracht gever heeft een project van de overheid aangenomen om een applicatie die eigendom is van die overheid te beheren. Dit is uitbesteed aan deze opdrachtgever. Mijn opdrachtgever heeft dus x FTE nodig omdat er namelijk voor zoveel mensen 1800 uur per jaar aan inzet verkocht is, die de overheid zelf kan invullen door het aanvragen van “changes” als ze meer werk hebben dan de van te voren afgesproken uren, kan men meerprijs rekenen. Het risico voor de overheid is dat ze niet genoeg werk aanleveren en dan toch die uren kwijt zijn, en als de uren op zijn betalen ze gewoon een van te voren afgesproken uur tarief als meerprijs. Wat is hier anders aan als ik die mijzelf verhuur voor een van te voren afgesproken aantal uren voor een afgesproken uurtarief. En hoe is dit anders voor mensen die in dienst zijn en voor dit product werken.

    Een deel van het probleem zit ook in de betaling van personeel, die behoord veel hoger te zijn, dan is het probleem van mensen die zelfstandig willen zijn vanzelf veel minder groot. Als ik zie welke delta er zat tussen wat ik kreeg toen ik in dienst was en wat er voor mij betaald werkt door de klant, was dat enorm, en als ik informeer in die tijd maar ook nu was mijn salaris echt de bovenkant van de markt.
    Als ik overuren maakte b.v. in het weekend, dan kreeg ik 200% van mijn bruto uurloon, maar mijn werkgever 200% van mijn tarief, dat soms wel 5x mijn bruto salaris was. Ik heb in die tijd voor een enorm project en omdat intern personeel geen zin had in het weekend te werken wel eens 450 overuren in een jaar gehad (natuurlijk was dat enorm extreem, maar wel gebeurd) reken dat eens uit, en dan kon er nog niet eens een bonus vanaf.

    En die bedrijven verhuren mij dus ook aan een leverancier voor een uurtarief, voor meerdere jaren, maar dat is dan allemaal prima, als je het maar niet als zelfstandige doet.

    Als ik daar aangaf dat ik naar een andere klant wilde omdat ik het werk wel gezien had, was die er zogenaamd niet. Het enige wat ik dan nog kon doen was van werkgever wisselen.

    Het is ook zo zoals hier al eerder is aangegeven dat een opdracht gever ook vaak een mix wil van intern en extern personeel. Dit omdat die externe naar huis kan sturen op het moment dat er geen werk meer is, en dat risico wordt gedragen voor een hogere beloning.

    Wat fiscale dingen betreft, ja ik begrijp echt wel dat er voor ZZP’er bijvoorbeeld iets anders gekeken wordt als voor mensen met een winkel of zo, maar dat is volgens mij wel op te lossen.

    Wat betreft mijn vakgebied kan ik nog wel even door gaan met wat er allemaal niet logisch is en niet klopt, zo zou ik graag losse opdrachten uitvoeren voor verschillende klanten maar zo werkt de ICT gewoon niet. Meestal is wil men alleen maar inhuren voor 40 uur per week en moet ik al bij aanvang beloven dat ik de intentie heb tussen de 1 en 3 jaar te blijven. In de ICT ken ik veel mensen die korter op een opdracht zouden willen zitten zowel inter als extern personeel, maar helaas is de branche daar niet op ingesteld, en komt dat dus niet vanuit de werknemers in of extern.

    Ik heb in de tijd dat de wet DBA op scherp stond, met mijn opdracht gevers om de tafel gezeten om te kijken of we idd niet naar een andere manier van werken kunnen gaan waardoor ik meer risico op me neem en fixed price opdrachten uitvoer, zonder daar een uurtarief aan te koppelen of een werk locatie maar daar zijn niet echt oren naar.

    Als laatste ben ik het er natuurlijk mee eens dat er een probleem is aan de onderkant van de markt met gedwongen zelfstandige, daar moet zeker bescherming voor komen.

    Excuus voor dit lange verhaal, maar dit moest ik even krijt.

  21. @Eric, Toppertje. Een op een met mijn situatie te vergelijken. En ik zou voor vast werk niet meer in aanmerking komen. Te oud en te duur.