"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

Danielle van Wieringen (Comité ZZP): “Zelfstandig werken is een recht, geen maas in de wet”

Door bijna 12.000 handtekeningen in enkele weken tijd op te halen, heeft Comité ZZP een krachtig signaal afgegeven aan de politiek: de handhaving op schijnzelfstandigheid schiet haar doel voorbij en bedreigt de vrijheid van zelfstandig ondernemers. De angst onder zzp’ers groeit, terwijl opdrachtgevers steeds vaker afhaken uit vrees voor juridische consequenties.

Hoe is dit comité ontstaan? Wat drijft hen om zich in deze strijd te mengen? En hoe voorkomen zij dat hun pleidooi wordt gezien als een vrijbrief voor schijnzelfstandigheid? Oifik Youssefi van het public affairs-team bij HeadFirst Group sprak met Danielle van Wieringen, medeoprichter van Comité ZZP, over de impact van de handhaving tegen schijnzelfstandigheid, de negatieve framing van zzp’ers en waarom Nederland dringend toe is aan een eenvoudiger en eerlijker systeem. 

Veel ondernemers spreken zich tegenwoordig uit over de gang van zaken in wet- en regelgeving, maar hoe komt een comité als dit tot stand? 

Het comité is ontstaan door Peer Goudsmit en mijzelf. We hebben in het bestuur gezeten van de Werkvereniging en nog steeds is er een actieve groep betrokkenen. Toen de handhaving op arbeidsrelaties per 1 januari 2025 werd aangescherpt, ontstond er reuring: moeten we hier iets mee? Peer en ik hadden daar de meeste energie voor. Inmiddels bestaat het comité uit ongeveer tien mensen. Ons doel is om zichtbaar en hoorbaar te maken wat er leeft onder zzp’ers en om de politieke discussie te beïnvloeden. We moesten ergens beginnen, dus we startten een petitie. 

Waarom voelde u zich geroepen om hieraan mee te doen? 

Het was eigenlijk een gelegenheidsactie. Peer en ik zijn allebei ondernemend en willen de verbinding zoeken. We zagen de noodzaak om in actie te komen en anderen aan te haken. 

Wat merkt u zelf van de handhaving op schijnzelfstandigheid in uw ondernemerschap? 

Ik zie dat zzp’ers steeds banger worden. Opdrachtgevers stoppen van de ene op de andere dag met het inhurenvan zelfstandigen, uit angst voor de handhaving en onduidelijkheid in wetgeving. De framing rondom zzp’ers is negatief: we worden weggezet als cowboys en graaiers. Dat raakt me persoonlijk. Sinds vorig jaar zie ik dit sentiment alleen maar groeien. Het wordt een self-fulfilling prophecy: als je zzp’ers als een probleem blijft bestempelen, worden ze vanzelf een probleem. 

Welke verhalen en signalen hoort u van mede-ondernemers? 

Gedupeerden benaderen ons steeds vaker. Een muziekschool bijvoorbeeld, die afhankelijk is van zzp-docenten, durft niemand meer in te huren uit angst voor de ‘inbeddingstoets’. Of een geluidstechnicus die nu niet weet hoe hij zijn sociale zekerheid moet regelen, omdat hij verschillende soorten opdrachten heeft. Het systeem is te ingewikkeld geworden. 

Maakt u zich zorgen over de recente ontwikkelingen? 

Ja. Het beleid voelt steeds beklemmender en betuttelender. In plaats van ondernemerschap te stimuleren, wordt het in mijn ogen bemoeilijkt. Een gezonde economie heeft een sterke flexibele schil nodig, maar nu lijkt het alsof de overheid die schil doelbewust wil verkleinen. 

Het comité stelt dat de wet DBA en de handhaving tegen schijnzelfstandigheid hun doel voorbijschieten. Wat is volgens u een beter alternatief? 

Ik weet niet eens of schijnzelfstandigheid echt zo’n groot probleem is. Ik doe interim-opdrachten en word soms tijdelijk ingehuurd, bijvoorbeeld ter vervanging van iemand met zwangerschapsverlof; hierin is sprake van inbedding. Waarom zou dat niet mogen? Ik ben wel vóór het aanpakken van gedwongen zelfstandigheid aan de onderkant van de markt, maar niet tegen inperken van de vrijheid van echte zzp’ers die bewust kiezen voor het zelfstandig ondernemerschapWe moeten echt weer terug naar de kern: heldere en eerlijke regels zonder onnodige complexiteit. 

Hoe is de petitie ontvangen door de Tweede Kamer? 

De Kamerleden waren niet verrast. Ze voelen dat er onrust is. Het gesprek is hiermee wel weer iets meer op gang gekomen. 

De handhaving op schijnzelfstandigheid wordt mede gerechtvaardigd als bescherming van kwetsbare werkenden. Hoe zorgt het Comité ervoor dat hun pleidooi niet wordt gezien als faciliteren van schijnzelfstandigheid? 

We maken ons hard voor een eerlijke, eenvoudige oplossing die zelfstandigen keuzevrijheid geeft en kwetsbare werkenden beschermt. De overheid moet stoppen met het criminaliseren van zzp’ers. Het probleem zit hem niet in de zelfstandigen zelf, maar in het feit dat ons stelsel onnodig complex is. 

Er is kritiek dat sommige opdrachtgevers de huidige onduidelijkheid misbruiken om kosten te besparen. Hoe reageert het Comité hierop? 

Als je sociale premies standaard laat afdragen door opdrachtnemers en het systeem versimpelt, dan is dat probleem opgelost. In andere landen, zoals België en in Scandinavië, worden er standaard sociale premies afgedragen door opdrachtnemers. In Nederland zijn die verschillen tussen contractvormen veel te groot en dat maakt het onnodig complex.  

Welke concrete aanpassingen zou u voorstellen voor de huidige wet- en regelgeving? Wat vindt u bijvoorbeeld van het wetsvoorstel VBAR? 

De VBAR is weer een nieuwe stap in het steeds verder aanscherpen van de arbeidsrelaties, waardoor het moeilijker wordt voor zelfstandigen om als zelfstandige te werken. Dit past niet meer bij de moderne economie. Beleidsmakers grijpen steeds terug op het arbeidsrecht van 1907, maar de arbeidsmarkt is inmiddels compleet veranderd. We moeten accepteren dat flexibilisering niet meer weg te denken is. 

De Hoge Raad heeft in de Uber-zaak geoordeeld dat het element ‘ondernemerschap’ meer gewicht moet krijgen in de beoordeling van de arbeidsrelatie. Hoe luistert het Comité naar dat oordeel? 

Ik vond het eerlijk gezegd een opluchting en erkenning voor het zijn van zelfstandig ondernemer. Ik ben een autonoom werker en wil graag de ruimte krijgen om dat zorgeloos te kunnen doen. De bijna 1,8 miljoen zzp’ers die bewust voor zelfstandigheid kiezen, moeten dat kunnen blijven doen. 

Jullie hebben het over een BSN-model als oplossing. Wat houdt dat in? 

Het idee is simpel: op basis van je BSN-nummer wordt duidelijk hoeveel je per jaar verdient. Op basis daarvan wordt een vast percentage sociale lasten ingehouden. Dit maakt het systeem veel transparanter én eerlijker.  

Hoe voorkomt u dat het stopzetten van de handhaving leidt tot structureel misbruik van schijnzelfstandigheid? 

De handhaving moet zich richten op échte misstanden, niet op zelfstandigen die vrijwillig zzp’er zijn. Het probleem is dat de wet nu te generiek wordt toegepast. 

De Tweede Kamer debatteert binnenkort  over het zzp-dossier. Wat wilt u de Kamerleden meegeven? 

Zelfstandig professionals zijn de smeerolie van de economie. De flexibele schil van de arbeidsmarkt is essentieel voor innovatie en wendbaarheid. Maar als we blijven vasthouden aan achterhaalde wetgeving, dreigt Nederland zichzelf uit de markt te prijzen. Ik maak me zorgen over de VBAR: het voelt als een beklemmende, betuttelende maatregel die geen recht doet aan de realiteit van het ondernemerschap. 

Gaat het Comité ZZP nog aandacht vragen voor het aanstaand zzp-debat ? 

We hebben een actie verzonnen: #RuimteVoorZZP. De actie draait om het mobiliseren van zelfstandigen en hun opdrachtgevers, zodat politici zien hoe belangrijk zzp’ers zijn voor de economie en innovatie. We roepen iedereen op om mee te doen door op 12 maart een gezamenlijke post te plaatsen, een 🍓 achter hun naam te zetten en persoonlijke verhalen te delen. Het doel is om wetgeving te beïnvloeden en te zorgen voor een realistisch en werkbaar beleid voor zelfstandigen. 

HeadFirst Group is marktleider in de Benelux op het gebied van het professioneel organiseren van externe inhuur. De organisatie biedt een diversiteit aan flexoplossingen, waaronder contracting, matchmaking, managed service providing (msp) en business consultancy. Er werken dagelijks ongeveer 15.000 professionals bij ruim vierhonderd opdrachtgevers in Europa, waarmee HeadFirst Group een jaaromzet realiseert van ongeveer 1,5 miljard euro. De bekendste merken van HeadFirst Group zijn de intermediairs HeadFirst, Between en Myler en MSP-dienstverlener Staffing Management Services. Door de unieke samenstelling van bedrijven – met ieder zijn eigen specialistische diensten - heeft HeadFirst Group een oplossing voor ieder inhuurvraagstuk. Zorgeloos inhuren, dat is onze belofte. Bekijk alle berichten van HeadFirst Group

21 reacties op dit bericht

  1. Dit comité heeft de meest succesvolle petitie ooit gestart! Ik lees op hun site dat ze willen dat de handhaving op de Wet DBA wordt stopgezet. Ze hebben hun doel al bereikt. Daar wordt namelijk niet op gehandhaafd. De Belastingdienst handhaaft op schijnzelfstandigheid op grond van de Wet op de loonbelasting 1964. Via artikel 2 van die wet wordt doorverwezen naar het arbeidsrechtelijk kader om te toetsen of fiscaal gezien sprake is van een ‘werknemer’. De Wet DBA heeft destijds de VAR-verklaring afgeschaft en dat is ook alles wat die wet ons heeft gebracht.

    Prima als je een bepaalde situatie wilt veranderen, maar zorg er dan ook voor dat de situatie die je wilt veranderen ook eerst goed begrijpt. Dit is mijn ogen weer een gevalletje van eerst roepen en dan pas nadenken. Past bij het (kennis)niveau van de politici die betrokken zijn op dit dossier…

  2. De energietransitie is in volle gang, de aanleg van kabels en leidingen (ondergrondse infra) gebeurd doorgaans altijd door zzp,’s , bij deze graafploegen en de monteurs heerst er onrust, menigeen denken dan ook om wat anders te gaan doen, de rest kun je dan zelf wel invullen.

  3. Zzp’ers werken kei hard.
    Laat alles weer als het normale worden.
    Deze mensen hebben ook recht op een leven, en niet deze onrust.
    Denk eens aan elkaar.

  4. Ik lees enorm veel niet relevante informatie. Ook hier weer. Het gaat er niet om of je hard werk en iedereen heeft recht op een menswaardig bestaan. Het doel van handhaving is niet om onrust te creëren.
    Wat is de essentie van ondernemerschap? Dat je zelf bepaalt hoe en wanneer de aangenomen opdracht uitgevoerd wordt. Een zzp’er die kabels aanlegt, een pakketbezorger of een verzorgende voldoet daar niet aan. Maar er is wel een grote groep die een (te) laag tarief krijgen en geen voorzieningen kan aanleggen voor arbeidsongeschiktheid of pensioen. Velen hebben ook echt geen scala aan opdrachtgevers waar opdrachten voor worden uitgevoerd. Het werk vergt ook geen zeldzame expertises.
    De oorspronkelijke wetgeving is in de basis helemaal niet verkeerd. Dat er niet op gehandhaafd werd is heeft er slechts toe geleid dat er een wildgroei heeft plaatsgevonden.

    • [Wat is de essentie van ondernemerschap? Dat je zelf bepaalt hoe en wanneer de aangenomen opdracht uitgevoerd wordt.]

      Wat een onzin allemaal. Mag iedere ondernemer dat voor zichzelf invullen? Als een opdracht wordt aangenomen heb je wel degelijk te maken met deadlines. En ook hoe een opdracht wordt uitgevoerd is nagenoeg voor geen enkele ondernemer geheel zelf te bepalen.
      Wat betreft je opmerking over te laag tarief. Dit kan eenvoudig met een minimum tarief worden opgelost.

    • Wat een onzin allemaal beste Maarten.
      Een aannemer die mijn huis bouwt is een ondernemer….maar hij bouwt mijn huis op mijn wensen en in het tijdsbestek dat ik wens…..is hij dan ineens geen ondernemer meer…..

      En over welke wildgroei heb jij het eigenlijk…..ik vind mogelijk mensen die in loondienst werken een soort van wildgroei…..

  5. Iedereen weet het waneer je een echte zzp er bent en waneer niet. Er zijn alleen een paar procent grensgevallen. Het hele circus en uitstel gaat nergens over. Die grensgevallen worden uitgevochten voor een rechter die met een verdere preciesering komt. Zo is het altijd geweest.

  6. De wet waarop de DBA is gebaseerd, de arbeidswet uit 1907, is inderdaad bedoeld om mensen te beschermen. En voor een aantal werkenden is dat ook goed en belangrijk. Kwetsbare werkenden vind je overigens niet alleen onder zzp’ers; misstanden vind je in elk contractvorm. Inmiddels is er naast werknemers en ondernemers en nieuwe categorie werkenden ontstaan: de zelfstandige professional. In feite zijn zij ondernemer, want ingeschreven bij de Kamer van Koophandel.
    De huidige wetten sluiten niet aan op deze nieuwe werkelijkheid.

    • De Wet DBA is niet gebaseerd op een arbeidswet uit 1907. Het is een op zichzelf staande wet die per 1 mei 2016 wat wijzigingen heeft doorgevoerd in de Wet op de loonbelasting 1964 en de materiële socialezekerheidswetten (bijv. ZW, WW, WAO) . Zie ook link naar deze Wet DBA: https://wetten.overheid.nl/BWBR0037602/2016-05-01

      Ik ben het niet met je eens dat de huidige wetgeving niet aansluit op de werkelijkheid. Je kan ook nu al met een geschikte contractsvorm een arbeidsrelatie aangaan en je werk verrichten. Voor ondernemers (dus ook zelfstandig professionals) is dat de contractsvorm: overeenkomst van aanneming of overeenkomst van opdracht. Voor een werknemer is dat de arbeidsovereenkomst. Elke contractsvorm kent zijn eigen voorwaarden, want aan elke contractsvorm zijn weer eigen rechten en plichten verbonden. En ja, voldoe je aan de voorwaarden van een bepaalde contractsvorm (bijv. arbeidsovereenkomst), kan je op basis van het huidige recht je hieraan niet zomaar onttrekken. Wat naar mijn mening logisch is, want anders kan je als zzp’er aan ‘cherry picking’ doen. Wat onder de groep van zzp’ers die als ‘schijnzelfstandig’ kwalificeren ook daadwerkelijk gebeurd (bijv. door onterecht ondernemersfaciliteiten/kostenaftrek te claimen in de aangifte IB/PVV, geen pensioenpremies te betalen maar wel aanspraak hebben op een pensioenuitkering, etc.).

      Tot slot, ondernemer ben je (fiscaal gezien) niet door louter een inschrijving in de Kamer van Koophandel. Daar komt meer bij kijken.

      • Ik kan natuurlijk niet invullen wat mevrouw van Wieringen precies bedoelt met “de huidige wetten sluiten niet aan op deze nieuwe werkelijkheid”.

        Feit is dat veel mensen in de nieuwe werkelijkheid niet meer net als in 1964 voor één baas willen werken. Mensen willen regie over hun kostbare tijd en zelf bepalen wanneer ze werken en wanneer ze andere belangrijke dingen willen doen.

        Bovendien ga je een hoop ellende veroorzaken door mensen in een dienstverband te dwingen als zowel de opdrachtgever als de zzp’er dat niet willen. Een gedwongen huwelijk gaat niet werken.

        Dan heb je een hoop moeilijke situaties.
        Hoe ga je om met een schilder die 40% voor particulieren en 60% voor 5 grote opdrachtgevers werkt waarvan hij bij 2 wellicht schijnzelfstandig is? Een arbeidscontract gaat hij daar waarschijnlijk niet krijgen.

        Gaan we dan weer allemaal ingewikkelde wetten maken met uitzondering op uitzondering? Of gaan we gewoon iedereen de vrijheid geven om zelf te bepalen in welke contractvorm hij wil werken. Met een minimumtarief kun de gedwongen zelfstandigheid voorkomen en fiscale/sociale verschillen kun je ook fiscaal/sociaal oplossen…

  7. Ik ben zzp’er in de particulieren thuiszorg. De cliënt(e) of haar familie huurt mij in. Bij sommige werk ik al jaren. Het systeem faalt door o.a. chronische te korten in de zorg. Moet de zzp’er hier voor opdraaien?

  8. Ik vind het prima dat de overheid regels opstelt om mensen te beschermen. Het probleem is echter dat ze met negatieve beeldvorming en dreigementen over boetes en naheffingen mijn huidige klanten en potentiële nieuwe opdrachtgevers hebben afgeschrikt. Het resultaat? Ik ben vier opdrachten en daarmee drie ton omzet misgelopen. Acquisitie en alle inspanning die ik naast mijn bestaande opdrachten heb uitgevoert was voor niets. Super bedankt overheid voor deze geweldige beleid.

  9. Ik verzamel veel info over dit onderwerp en denk dat ik hier en daar wat opgestoken heb over de wet DBA. Het enige waar ik nooit achter ben gekomen, en waar niemand zich kennelijk druk om maakt is: welk probleem gaat lost de wet DBA op? Ik snap de schrijnende situaties met gedwongen zelfstandigen tegengegaan moet worden, maar hoe zit het met vrijwillige zelfstandigen?

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *