Boris Emmerig 24 juni 2025 7 reacties Print Twee trends in de handhaving op schijnzelfstandigheidNa het einde van het handhavingsmoratorium ligt de zzp’er onder het vergrootglas van de Belastingdienst. Advocaat en belastingadviseur Boris Emmerig signaleert twee trends in de handhaving op schijnzelfstandigheid. Vóór opheffing van het handhavingsmoratorium per 1 januari 2025 was de handhavingsstrategie van de Belastingdienst erop gericht om homogene groepen van werkenden te controleren. Staatssecretaris Tjebbe van Oostenbruggen (Fiscaliteit, Belastingdienst en Douane) informeerde de Tweede Kamer op 18 december 2024 als volgt: “Indien de feiten en omstandigheden waaronder gewerkt wordt binnen een groep gelijk zijn, kan verwacht worden dat de verschillende arbeidsrelaties binnen deze groep gelijk kwalificeren.” Het Uber-arrest van 21 februari 2025 gooide roet in het eten. De Hoge Raad overwoog dat het zich kan voordoen dat de arbeidsrelatie ten aanzien van hetzelfde werk, verricht ten behoeve van dezelfde opdrachtgever/werkgever, ten aanzien van werkenden die zich in het economisch verkeer als ondernemer gedragen of kunnen gedragen, anders te kwalificeren valt dan ten aanzien van andere werkenden. Vragenlijst en administratieonderzoek voor zzp’ers Als gevolg hiervan worden nu ook zzp’ers via derdenonderzoeken volop in de handhaving betrokken. De Belastingdienst moet wel omdat op haar de bewijslast rust van een dienstbetrekking. Voor de goede orde, dit is wettelijk toegestaan en de zzp’er is verplicht mee te werken. De zzp’er wordt geïnformeerd dat er bij zijn opdrachtgever een controle is ingesteld. De opdrachtgever wordt met naam en toenaam genoemd (is er geen geheimhoudingsplicht?). Er volgt een vragenlijst met 26 vragen, die binnen 2,5 week beantwoord moeten worden. De vragen zijn erop gericht om vast te stellen of de zzp’er ondernemer voor de inkomstenbelasting is. Het gaat verder dan alleen het gedrag als ondernemer. Er wordt ook gevraagd naar elementen uit de administratie van de zzp’er. Bewijslast versus geheimhoudingsverplichting Interessant is dan de vraag of de Belastingdienst de van de zzp’ er verkregen informatie mag delen met de opdrachtgever die wordt gecontroleerd. Enerzijds moet de Belastingdienst voldoen aan haar bewijslast, anderzijds rust op haar een geheimhoudingsverplichting. Ik zou het zo 1-2-3 niet weten. Duidelijk is in ieder geval wel dat de zzp’er die wordt bevraagd, vol in de spotlights staat. Voor hem geldt er geen handhavingsmoratorium. Hij zal zijn ondernemerschap goed op orde moeten hebben. Geen rangorde in Deliveroo-criteria Een tweede trend is dat de Belastingdienst het Uber-arrest vrij losjes interpreteert. De Hoge Raad heeft beslist dat er geen rangorde tussen de Deliveroo-criteria bestaat. De Belastingdienst stelt dat de precieze betekenis en het gewicht van de Deliveroo-criteria toch nog kunnen verschillen, afhankelijk van de volledige context aan feiten en omstandigheden in een concreet geval. Maar geen rangorde is toch geen rangorde? Dit laat ruimte om indicatoren contra-dienstbetrekking minder belangrijk te vinden dan indicatoren pro-dienstbetrekking. Hoe ‘de volledige context aan feiten en omstandigheden in een concreet geval’ hierbij doorwerkt, is mij niet duidelijk. Het klinkt in ieder geval niet heel concreet. Kortom, de handhavingstrein raast door. Never a dull moment! schijnzelfstandigheid, wet dba, Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties, zzp Print Over de auteur Over Boris Emmerig Boris Emmerig werkt sinds 1990 als belastingadviseur en sinds 1996 als advocaat. Hij heeft ruim dertien jaar ervaring als raadsheer-plaatsvervanger bij de Belastingkamer van het Gerechtshof te Amsterdam. Hij is als docent verbonden aan de Specialisatieopleiding Arbeidsrecht van het Leids Juridisch PAO, de beroepsopleiding van de Nederlandse Orde van Advocaten en LexLumen. Regelmatig verschijnen publicaties van zijn hand in de fiscale en juridische vakpers. Emmerig is een fiscalist pur sang. Zijn specialismen liggen op het terrein van de loonbelasting, vennootschapsbelasting en fiscale procedures. Hij is verbonden aan het kantoor Holla Advocaten. Bekijk alle berichten van Boris Emmerig
Uitstekend stuk, echter deze actie van de belastingdienst heeft uiterst nadelige consequenties voor de ondernemers met welliswaar dezelfde functietitel als mensen in loondienst, maar die over expertises beschikken die bijvoorbeeld ambtenaren niet hebben. Dit heeft bijvoorbeeld een nadelig effect op de aanpak van zorgfraude. Spijtig en jammer omdat opdrachtgevers zich terugtrekken. Beantwoorden
Bedenken is wat anders dan in de praktijk toepassen, dan vallen er slachtoffers in the usa collateral damage Beantwoorden
Interessant bericht! Benieuwd wat de vragenlijst dan beoogt. Is de lijst openbaar? Vragen over administratie van de zzp’er in het kader van de IB-zelfstandigheid hebben zijn toch niet echt van invloed op de specifieke arbeidsrelatie en vrijwel alleen invloed op Deliveroo-criterium 9 over het ondernemerschap van de opdrachtnemer. Of wordt de opdrachtnemer dan ook gevraagd om zijn visie over de invulling de overige Deliveroo-criteria en wordt daarop de kwalificatie van de arbeidsrelatie door de Belastingdienst (deels) gebaseerd? Beantwoorden
Hoi Jan, De belastingdienst heeft begin dit jaar jaar een vragenlijst gepubliceerd over de beoordeling arbeidsrelaties (als hulpmiddel). Deze lijst beoogd beide de opdrachtgever en de zzp’er. Maar ik ben er zeker van dat deze lijst ook gebruikt is voor het opstellen van de vragenlijst die de zzp’er moet invullen. Als je Googelt: “vragenlijst beoordeling arbeidsrelaties belastingdienst”, kom je het vanzelf tegen. Maar ik hoop inderdaad ook dat deze lijst snel ergens online komt, zodat men zich hier goed op kan voorbereiden. Beantwoorden
Dank je Esther, die lijst ken ik inderdaad. Hij adresseert vooral de opdrachtgever en niet de IB status van de zelfstandige en al helemaal niet zaken uit zijn administratie. Daar lijkt deze vragenlijst zich wel nadrukkelijk op te richten. Daarom heb ik de indruk dat het een andere vragenlijst betreft. Beantwoorden
Kortom, die DBA-checks/audits vergroten de onfactureerbare bureaucratie voor ondernemers zonder dat die fiscaal en/of arbeidsrechtelijk meerwaarde bieden. Uiteindelijk toetsten de Belastingdienst en rechter, alsnog tegen super vage criteria zonder transparantie over de wegingsfactoren en onderlinge samenhang, terwijl bemiddelaars (zoals Circle8 en Headfirst) met hun persoonsgebonden zoekopdrachten, ‘tekenen bij het kruisje’-eis, uurtje-factuurtje registratie en doorschuiving van debiteurenrisico hun opdrachtnemers contractueel verplichten om al) te gedragen als werknemer èn b) daarvan alle dba-aansprakelijkheid in de keten te accepteren. De modelovereenkomst van de Bovib is een schoolvoorbeeld van zo’n wurgcontract. Beantwoorden
Jammer dat in het stuk alleen de IB ondernemer wordt aangehaald en niet wordt uitgelegd wat de situatie voor de DGA (zonder ander personeel in de BV) is. Beantwoorden
