ZiPredactie 11 oktober 2023 15 reacties Print VVD kritisch op nieuwe zzp-wet: ‘Onevenwichtig en impact onduidelijk’De Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden kan nog niet op steun rekenen van de VVD, zo laat kamerlid Bart Smals weten. Hij wil een stevigere plek voor ondernemerscriteria. De nieuwe zzp-wet van Minister Van Gennip is ‘onevenwichtig’ en kan ‘in deze vorm’ nog niet rekenen op de steun van de VVD. Dat laat VVD kamerlid Bart Smals aan ZiPconomy weten. Smals mist een impactanalyse en verbaast zich ook over het feit dat de minister niet goed in kaart heeft hoeveel schijnzelfstandigen er nu eigenlijk zijn. Criteria Minister Van Gennip (CDA) startte afgelopen vrijdag de internetconsultatie op van de Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (Wet VBAR). In het concept-wetsvoorstel staat uitgewerkt dat wanneer er enige mate van werkinhoudelijke aansturing is, of wanneer iemand ingebed is, er gekeken wordt naar het ondernemerschap binnen een opdracht. Pas als er dan nog twijfels zijn, wordt gekeken of iemand ondernemer is. Dossier: lees hier meer over de (concept)wet, de inhoud en reacties Ondernemerschapscriteria ondergeschikt In een aangenomen motie vroeg Smals, samen met Romke de Jong (D66), om de ‘contra-indicatie voor ondernemerschap’ een ‘zo zwaarwegend mogelijke rol’ te laten spelen. Smals ziet – ondanks een toezegging van de minister (zie hier) – dat onvoldoende terug in het voorstel. Dat maakt het voorstel ‘onevenwichtig’ in de ogen van de VVD. Er wordt eerst en vooral gekeken of iemand geen werknemer is. Criteria die aantonen dat iemand ondernemer is, gaan pas een rol spelen als er nog twijfel is. Smals denkt dat je op deze manier “hele grote groepen zzp’ers terug in loondienst drukt, terwijl ze dat zelf helemaal niet willen en er ook geen redelijke kans is om het tegendeel te bewijzen.” Dat is niet de kant waar de VVD naar toe wil. De partij wil dat zzp’ers een volwaardige plek in de arbeidsmarkt krijgen, zo legt Smals uit. In haar verkiezingsprogramma pleit de partij voor regels waarbij “evident zzp’ers buiten schot blijven.” Dit wetsvoorstel is daar nog onvoldoende op toegespitst, stelt Smals. Geen inzicht om omvang schijnzelfstandigheid of impact Het kamerlid vindt het ook ‘zeer opmerkelijk’ dat er geen inzicht is in wat nu precies de omvang van het probleem is. In de memorie van toelichting van de wet staat dat het ministerie nog bezig is om de omvang van schijnzelfstandigheid in kaart te brengen. Smals mist ook een impactanalyse in bepaalde sectoren als een flink deel van de zzp’ers niet meer op de huidige manier kan werken. “Als een kwart van de zzp’ers in de zorg uit de sector gaat door deze wet, dan zou dat tot grote problemen kunnen leiden. Daar hebben we nu geen zicht op.” Hij snapt ook niet daarom iemand met een eigen bedrijf niet een paar uur per week praktijkonderwijs mag geven als ondernemer. “Het mbo gaat deze ondernemers, die met alle goede bedoelingen hun kennis willen overdragen aan leerlingen, kwijtraken zo.” Mocht dit wetsvoorstel in deze vorm naar de Tweede Kamer gestuurd worden, dan zal dat pas na de verkiezingen zijn. “Gelukkig is er nog voldoende tijd om het wetsvoorstel werkbaarder te maken, in samenspraak met zelfstandigenorganisaties”, zo laat Smals alvast weten. VVD, Wet VBAR, wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden Print Over de auteur Over ZiPredactie De ZiPredactie plaatst hier interviews en eigen artikelen. Daarnaast persberichten, aankondigingen of (met toestemming) overgenomen artikelen. (contact: info[AT]zipconomy.nl) Bekijk alle berichten van ZiPredactie
Hoezo ondernemerscriteria? Een zzp-er geregistreerd bij kvk is per definitie ondernemer. Dit doen wij ook niet voor andere type bedrijven of eenmanszaak. Ligt het probleem niet veel meer in ons fiscale stelsel? Bedrijven huren zzp-ers in omdat er tijdelijk extra werk is, of omdat zij voor een onzekere periode (soms jaren) een flexibele schil willen. Waarom dan de ingewikkelde weg die nu gekozen wordt, om een “arbeidsrelatie” te definiëren. Veel te subjectief en complex. Ging de regering niet deregulering! Begrijpt de regering wel het speelveld? Zij richt zich nu op de zzp-er in plaats van de opdrachtgever. Advies: verruim u blik.
Goed voorbeeld van de ondernemer die een paar uurtjes per week op mbo of hbo lesgeeft. Iedereen snapt dat je die niet in loondienst wilt en zij dit ook niet willen. Ook het economisch belang moet daarnaast meewegen. Zo heb ik weleens ‘vervanging’ gedaan van iemand die een verkeersongeluk had en a la minute vervangen moest worden. Dan wil je niet allerlei sollicitatieprocedures voor een vaste medewerker, een opzegtermijn die de sollicitant nog heeft, terwijl nog helemaal niet duidelijk is hoe lang die persoon uit de running gaat zijn en je dus een ‘normale’ werkzoekende geen baan kunt aanbieden. Dan wil je gewoon iemand die de volgende dag kan beginnen en flexibel is in de duur van de inzetbaarheid. Dit soort dingen gebeurt dagelijks (ongelukken, burn-outs, etc) en deze wetgeving sluit niet aan op die praktijk. Een opdrachtgever zou imho ook een “tijdelijkheid en spoed beginsel” als reden mogen kunnen aanvoeren om een zzp’er in te huren. Dit is ook essentieel voor de wendbaarheid van de BV Nederland. Politieke partijen hebben trouwens zelf ook interim managers in crisistijd. Het CDA heeft bijvoorbeeld Marnix van Rij en Henk Bleker gehad. Waren die in loondienst?
“ Een opdrachtgever zou imho ook een “tijdelijkheid en spoed beginsel” als reden mogen kunnen aanvoeren om een zzp’er in te huren. Dit is ook essentieel voor de wendbaarheid van de BV Nederland.” Bijvoorbeeld: bij een opdracht korter dan [x aantal] maanden mag sprake zijn van inbedding. Dat conflicteert niet met vaste arbeidskrachten. Iemand die nu elders een vaste baan heeft solliciteert niet zo snel naar een tijdelijke klus zonder uitzicht op vast contract.
De gevolgen van dit gestuntel worden ook alweer zichtbaar. Ik begin steeds meer opdrachten te zien waarin gesteld wordt dat de aanvraag niet geschikt is voor ZZP’ers. Acht jaar geleden zagen we hetzelfde, de ellende van toen zou ik niet graag herhaald zien. Ik heb zelf toentertijd afgezien van het leggen van een claim richting de overheid, maar als deze “wet” op deze manier wordt doorgezet denk ik dat we dat toch maar eens met z’n allen moeten gaan doen. De markt wordt al jaren kapotgemaakt door dit soort idiote wetgeving en de ZP’ers zijn wederom het haasje. Wet DBA heeft mij persoonlijk indertijd al ongeveer 3 ton aan omzet gekost en het ziet ernaar uit dat we wederom die kant uitgaan. Vermenigvuldig dat met ongeveer 500.000 interimmers en de schade die wordt aangericht door dit ondoordachte “beleid” wordt kwantificeerbaar…
OK, misschien moet ik een ander naampje gebruiken. Het gaat wat mij betreft om de groep professionals die op hoger niveau als zelfstandige werken. Zelf heb ik een gruwelijke hekel aan de term ZZP-er, niet in de laatste plaats omdat dit inmiddels een besmette term is geworden. Vroeger was ik gewoon freelancer en heb sinds 1994 op die basis gewerkt. Toen ik ZZP-er werd (meer specifiek tijdens het wet DBA debacle), vielen ineens veel opdrachten weg en hebben we de nodige ellende gezien qua (niet-)wetgeving. Nu wordt wederom getracht een keurslijf toe te passen op de zeer heterogene groep zelfstandigen en dat kan uiteraard nooit goed uitpakken. Het probleem is m.i. dat er enorme groepen ambtenaren zijn die een andere blik op werk niet begrijpen en om die reden iedereen willen veroordelen om dan maar volgens hun regeltjes te werken. Ook de Tweede Kamer bestaat voor een deel uit dit soort professionele lanterfanten die nog nooit een echt bedrijf van binnen hebben gezien gedurende een langere periode. Hoe kan je daar dan zinvol beleid van verwachten? Helaas zie ik verkiezingen niet als oplossing, omdat de vulling van de ministeries nooit verandert. Het meeste beleid en wetgeving wordt daar bedacht, politici zijn alleen maar boodschappers voor deze club. We zitten in Nederland niet voor niets met verstikkende regelgeving opgescheept op velerlei gebied, deregulering is een illusie gebleken. Niet zo verwonderlijk dus dat de bevolking het vertrouwen in de politiek verliest…
Een deel van de zzp’ers verdient nu (door slecht opdrachtgeverschap) te weinig. Dat is een kant van het verhaal. De andere kant is dat er te veel zzp’ers zijn. Ze brengen samen jaarlijks een onzeker en variabel bedrag aan belasting op (als ze al belasting betalen). Belasting is nodig om allerlei collectieve voorzieningen in stand te houden. Als de belastingopbrengsten moeilijk zijn in te schatten, is het lastig beleid te maken. Door het moeilijker te maken zzp’er te worden, komen er minder nieuwe. Ook haken bestaande zzp’ers af als ze niet meer kunnen rondkomen. Als de nieuwe wet er komt, dan haakt al een deel af. Bij invoering van de verplichte aov haakt opnieuw een deel af. Echte zzp’ers met een goede omzet blijven echt wel bestaan. Verder: het verlies van vertrouwen in de politiek komt niet zo zeer door regelgeving (maak maar eens kennis met de bureaucratie in andere landen) maar met het steeds veranderen van spelregels (studiefinanciering) en duperen van inwoners in hun bestaan (Groningen, toeslagenaffaire).
“Ze brengen samen jaarlijks een onzeker en variabel bedrag aan belasting op (als ze al belasting betalen). Belasting is nodig om allerlei collectieve voorzieningen in stand te houden. ” …………. waar ze dan geen recht op hebben.
Het grootste probleem met deze “wetgeving” is niet dat ZZP-ers afhaken maar de opdrachtgevers. Acht jaar geleden heb ik langere tijd in België en Engeland gewerkt omdat ik in Nederland nauwelijks nog passende opdrachten kon vinden als ICTer. Dat dreigt nu wederom een punt te gaan worden als de wet op deze wijze wordt doorgedrukt. Overigens betalen de meeste collega’s van mij veel meer belasting dan de werknemers op vergelijkbaar niveau, omdat hun inkomsten simpelweg hoger liggen. Jouw echte ZZP-ers met een goede omzet dreigen deze ook te verliezen als opdrachtgevers afhaken, dus verlies van inkomsten en bedrijf ligt wederom op de loer, net als in 2015. Men lijkt maar niet te willen leren van fouten uit het verleden en de geschiedenis zal zich herhalen bij ongewijzigd invoeren van deze wet. Wellicht zou het handig zijn om eerst eens te onderzoeken wat nu eigenlijk het probleem is met ZZP-ers en schijnconstructies in plaats van met een kanon op een mug te gaan schieten en daarmee collaterale schade aan te richten die vele malen groter is dan het probleem dat men probeert op te lossen.
Onze discussie maakt duidelijk dat er veel verschillende types zzp zijn. Jouw ervaring is dat je destijds minder opdrachten kreeg. In diezelfde tijd maakte ik mee dat een werkgever koos voor een grotere flexibele schil ten koste van vaste krachten. Ik ben het met je eens: pak dit soort problemen aan.
‘Echte’ ZZP-ers? Ik las ergens dat 33 % van alle zzp-ers minder dan het minimumloon verdient, dat lijkt mij eveneens ‘echt’. Hoe komen deze mensen straks aan het werk? Het probleem is dat men dertig jaar heeft ingezet op de flexibilisering van de arbeidsmarkt, waardoor velen ook gewoon geen andere optie hebben dan flexibel inzetbaar zijn. Het is of flexwerken of niet werken. Als je het aantrekkelijker maakt om mensen in loondienst aan te nemen, dan willen veel mensen best hetzelfde werk blijven doen, maar dan in loondienst – daar staan immers betere arbeidsvoorwaarden (zoals een pensioenopbouw, vakantiegeld etc.) en meer bestaanszekerheid tegenover.
Aantrekkelijker maken om mensen in loondienst te nemen = ontslagregelingen versoepelen. Met het oog op bestaanszekerheid ben ik daar geen voorstander van. Maar dat is een andere discussie.
Het is allemaal mooi met de reacties, maar heb inmiddels wel gemerkt dat een zeer grote groep zichzelf zelfstandige noemen, maar in werkelijkheid ordinaire hebzuchtige graaiers zijn die exact hetzelfde werk doen als de collega’s in loondienst. Deze groep heeft geen enkele meerwaarde in het werk te bieden en is er puur om de zakken te vullen. Ik verwelkom de nieuwe wet en hopelijk kan hiermee het koren van het kaf gescheiden worden. Laat de echte ondernemers uiteindelijk overblijven.
achtergrond - Arbeidsrechtdeskundigen pleiten voor aanpassing wetsvoorstel VBAR. ‘Of iemand zich als ondernemer ...
