"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

Kabinet schaft Fiscale oudedagsreserve (FOR) voor zelfstandigen af. Lasten ondernemers omhoog.

Zelfstandigen gaan flink meebetalen aan tekorten overheid. Bezuinigingen op ondernemersregelingen moeten bijna kwart miljard per jaar opleveren.

Het kabinet schaft de Fiscale oudedagsreserve (FOR) met ingang van 1 januari 2023 af. Zelfstandigen met bijvoorbeeld een eenmanszaak kunnen via deze regeling fiscaal gunstig geld apart zetten voor een aanvullende pensioenvoorziening. Aan die voorziening komt nu dus een einde.  Bestaande reeds opgebouwde FOR kan nog wel op basis van de huidige regels worden afgewikkeld. Dat staat te lezen in de Voorjaarsnota waarover de ministerraad het vrijdagmiddag eens is geworden.

De afschaffing levert jaarlijks 109 miljoen euro per jaar op. Het kabinet gaat een deel van dat geld inzetten als dekking van de verhoging van de AOW. Die verhoging komt er nu de oppositie heeft afgedwongen dat de verhoging van het minimumloon ook moet leiden tot een verhoging van de AOW.

Advies Raad van State

In de Voorjaarsnota zegt het kabinet dat met de Wet toekomst pensioenen de ruimte vergroot wordt om in de derde pijler fiscaal gefaciliteerd pensioen op te bouwen. Dat geldt ook voor ib-ondernemers (wat veel zzp’ers zijn.) “Mede in dat licht neemt het Kabinet het advies van de Raad van State over om de FOR – die in veel van de gevallen uiteindelijk niet wordt benut om te voorzien in een oudedagsvoorziening – af te schaffen” zo schrijft het kabinet.

Belastingen ondernemers omhoog

Ook op andere fronten haalt het kabinet geld op bij zelfstandig ondernemers. Waar de FOR geldt voor zelfstandigen met een eenmanszaak, krijgen zelfstandigen met een BV te maken met een verhoging van de belangrijkste belastingtarief van box 2. Dat levert de Staat 100 miljoen per jaar op.

Ook moet het dga’s een groter deel van hun inkomen uitkeren als salaris. Nu mogen ze zichzelf een loon uitkeren dat maximaal 25 procent lager is dan wat het gebruikelijk loon in de markt. Deze ‘doelmatigheidsmarge’ wordt verlaagd tot 15 procent. Daardoor gaan dga’s meer belasting in box 1 (inkomstenbelasting) betalen. Dit levert in het eerste jaar 321 miljoen euro op. In latere jaren daalt deze opbrengst, doordat het hogere loon leidt tot een kleinere fiscale claim in box 2. De structurele opbrengst voor de Staat, en dus minder inkomen voor dga’s, bedraagt 25 miljoen euro per jaar.

Hugo-Jan Ruts is 'editor-in-chief' en uitgever van ZiPconomy. Bekijk alle berichten van Hugo-Jan Ruts

10 reacties op dit bericht

  1. Wat de FOR betreft dan wel te hopen dat de Wet toekomst pensioenen wel gelijktijdig van kracht is voor 2023.

    In het algemeen komen de maatregelen meer als zelfstandige en ondernemer uitroken over.

  2. Slechte zaak.
    Ik kon mijn gereserveerde gelden voor de FOR goed gebruiken bij tijdelijke overbrugging bij verhuizen naar een ander koophuis, dus zonder dat ik een commerciele partij nodig had. Na de verhuizing kwam het geld gewoon weer terug en gebruik ik nu in de vorm van lijfrentes als aanvulling op mijn pensioen.
    Als je in de nieuwe situatie elke maand het geld afstort naar een commerciele partij, kan je er nooit meer bij als je tijdelijk geld nodig hebt.

  3. Eindelijk… in het begin een ondernemer fiscaal een zetje in de rug geven is niets mis mee maar een lifetime meer dan een ton van de fiscus (netto) terug kunnen krijgen is natuurlijk absurd

    • Deze opmerking kan ik niet plaatsen.
      Hoezo een ton van de fiscus terugkrijgen? Over de FOR betaal je gewoon uitgestelde belasting, dus er is niet zoiets als een ‘free lunch’ bij de FOR. Het is slechts uitgesteld loon, waar je op een later moment alsnog belasting over betaalt. Het enige is wel dat je met de FOR een pot kunt opbouwen om slechte tijden doro te kunnen komen, zonder dat je meteen hoeft terug te vallen op de gemeenschap (uitkeringen) of dure commerciële verzekeringen.

  4. Dat de FOR vaak niet wordt gebruikt als oudedagsvoorziening heeft een hele simpele reden. Als men stopt met de eenmanszaak moet de FOR meteen worden afgerekend.

    Hoeveel mensen starten als dertiger of veertiger een eenmanszaak die op hun 67e nog steeds bestaat?

    • @Arnout Nee hoor, er hoeft niet meteen te worden afgerekend. Je kan voor dat je de eenmanszaak opheft het gereserveerde bedrag in een bankspaarproduct omzetten. En vandaar uit koop je de lijfrentes aan als je voorbij de AOW leeftijd bent en dus minder belasting betaalt.

  5. Je kan gelukkig nog wel fiscaal aftrekbaar gebruik maken van je jaarruimte. Al is die regeling een paar jaar geleden ook al wat uitgekleed.
    Geen idee of er veel gebruik werd gemaakt van de FOR. Persoonlijk zal ik het niet missen.

  6. Heel erg spijtig dat het kabinet hiertoe heeft besloten. Wordt hier het kind met het badwater weggegooid?
    Naast een pensioenvoorziening, is de FOR ook een praktische voorziening in tijden als het je als zzp-er tegenzit. Je kunt de FOR bijvoorbeeld ook gebruiken als je eigen werkloosheids- of arbeidsongeschiktheidsfonds. Deze voorziening komt nu dus te vervallen, en kan niet zomaar met andere middelen opgevangen worden.
    Hierdoor zal de verstandige zzp-er een forse kostenstijging krijgen. Waar je voorheen alles met één pot kon regelen, moet je nu voor elk doel een aparte voorziening treffen: een pensioen in de derde pijler, een AOV, en sparen voor werkloosheid. Ik schat zo in dat de kosten hiervoor een factor 2 tot 3 hoger zullen uitvallen. Waarbij de commerciële partijen, waar je die regelingen moet onderbrengen, de lachende derde zijn.

    Wat zal het gevolg van dit dwaze besluit zijn: zzp-ers moeten of hun tarief verhogen, om deze extra kosten op te vangen. Daar zullen vakbonden erg blij om zijn, want dan worden de loonslaven weer interessanter voor werkgevers.
    Als de zzp-er het tarief niet kan verhogen, zal al snel de keuze gemaakt worden om dan maar geen AOV af te sluiten. Of dan maar niet te sparen voor werkloosheid. Is dat dan de bedoeling van de overheid? Of is het achterliggende doel om die vervelende zzp-ers het leven zuur te maken, zodat ze ooit eens kiezen voor dat zogenaamd gewenste vaste contract?

    Bezien vanuit de feitelijke mogelijkheden van de FOR is afschaffing ervan een dwaze, dure, zinloze maatregel. Maar als je een verborgen politieke agenda hebt, is het weer een leuk middel voor zzp-ertje pesten.

  7. Beste Wilfred,

    Waar haal je je getallen vandaan? “Ik schat zo in dat de kosten hiervoor een factor 2 tot 3 hoger zullen uitvallen.” Je kan nog steeds een bedrag opzij zetten in een lijfrente/pensioen product via de jaarruimte. Die als het pensioenakkoord wordt gevolgd in 2023 aanzienlijk zal stijgen. Ja het geld zit inderdaad dan vast, dat is ook de bedoeling van een pensioen. Geld vast zetten voor later. Buffers kan een bedrijf gewoon aanhouden. Als een bedrijf geen enkele buffer kan opbouwen in normale jaren, dan is het gewoon geen levensvatbaar bedrijf.

    • Martijn,

      Ik denk dat je mijn reactie niet goed begrepen hebt.
      Natuurlijk kan ik een bedrag voor pensioen opzij zetten in de derde pijler, zoals ik al eerder meldde. Maar dat geld kan ik dan niet meer gebruiken voor werkloosheid of arbeidsongeschiktheid, wat ik met de FOR wel kan. Dat geld zit dus vast, vanaf het moment dat ik een lijfrente koop. Als ik ook een voorziening voor arbeidsongeschiktheid wens, dan kan ik natuurlijk een AOV-verzekering afsluiten. Dat had echter niet gehoeven, als ik de FOR daarvoor had kunnen gebruiken. Ergo: het geld voor de AOV-verzekering is extra kosten (en ondersteuning voor de verzekeraar). De AOV kan ik echter weer niet gebruiken voor werkloosheid of pensioen. En als ik niet arbeidsongeschikt wordt, is dat geld voor niets uitgegeven. Zou ik daarentegen de AOV-premie in de FOR hebben kunnen steken en niet werkloos geworden zijn, dan was dat geld niet weggegooid, maar had ik een hoger pensioen kunnen aankopen. Voor werkloosheid moet je, inderdaad in eigen beheer, een potje opbouwen. Maar dat geld kun je niet meer voor andere doeleinden gebruiken. Dus naast de lijfrentepremie en AOV, moet ik nog een derde pot crëeren voor de opvang van werkloosheid. En dan komt je al gauw op een factor 2, mogelijk 3 aan extra kosten.
      Duidelijker zo?