"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU
platforms platform

De ‘platform-medewerker’ rukt op. Waar blijft de regulering?

De ‘platformisering’ van de economie is in volle gang. Betere regulering is daar onderhand dringend voor gewenst, stelt ABU-directeur Jurriën Koops.

De platformwerker rukt op, met de bezorgers van Deliveroo of Foodora als meest zichtbare vorm in het straatbeeld. Minder zichtbaar zijn de garderobe- of toiletmedewerkers van Temper die recent in het nieuws waren. Vorig jaar becijferde TNO dat al bijna 1 op de 5 Nederlanders tussen de 16 en 70 jaar op enig moment geprobeerd heeft werk te vinden via platforms als Ubereats, Freelancer, Roamler of Uurtjeover. Zoveel soorten, zoveel smaken.

Engeland is verder

Engeland is daarin (nog) verder. Daar werken inmiddels 1,2 miljoen mensen on demand via een platform, zo bleek uit het eerder dit jaar verschenen rapport ‘Good Gigs’  van de prestigieuze denktank RSA. En vorige week verscheen ‘Good Work’, een rapport vol met beleidsaanbevelingen om de miljoenen Britten met tijdelijke contracten meer sociale zekerheden te bieden. Het FD besteedde er uitgebreid aandacht aan. Hoe het precies moet gebeuren is nog wat onduidelijk, maar het rapport stelde dat maaltijdbezorgers van Deliveroo en taxichauffers van Uber dezelfde rechten en zekerheden moeten krijgen als werknemers in vast dienstverband. Zo moeten ze bijvoorbeeld aanspraak kunnen maken op minimaal 1,2 maal het minimumloon (7,50 pond per uur in 2017).

Al bijna 1 op de 5 Nederlanders heeft ooit geprobeerd werk te vinden via digitale platforms

Voorbij de patstelling

Beide rapporten zijn zeer lezenswaardig en stappen over de traditionele patstelling heen. De patstelling tussen aan de ene kant de voorstanders en optimisten die platforms zien als innovatieve, nieuwe vorm van werken, die je toch niet kunt tegenhouden. Aan de andere kant diegene die stellen dat platforms de nieuwe werkenden vooral exploiteren en rechten van werknemers uithollen en dat je ze daarom dus de voet zoveel mogelijk dwars moet zetten.

Ergens in het midden

Net als beide rapporten doen, schaar ik mij ergens in het midden. Platforms kúnnen volgens mij de arbeidsmarkt democratiseren. Dat is de positieve kant. Het biedt mensen een laagdrempelige toegang tot werk. Maar de platformeconomie roept ook grote vragen op.  Over de status van de werkzaamheden en de voorwaarden waaronder men werkt. Over de bescherming die ook aan deze nieuwe werkenden geboden moet worden. En over een gelijk speelveld. ‘Zelfstandigen’ zoals bij Temper, die zich over je jas bekommeren of de toiletten schoonmaken. En dat met steun van de Belastingdienst. Ik geloof er niets van. Dat wordt een rommeltje.

‘Zelfstandigen’, die zich over je jas bekommeren. Ik geloof er niets van. Dat wordt een rommeltje.

Eerlijke balans tussen rechten en plichten gewenst

Ik onderschrijf dan ook van harte twee aanbevelingen in het meest recente rapport. De eerste stelt dat iedere arbeidsrelatie een eerlijke balans tussen rechten en plichten moet kennen, een zelfde minimumniveau van bescherming, en mensen in staat moet stellen zich te ontwikkelen. De tweede aanbeveling roept op om te komen tot ‘principles of good work in the gig economy’ in samenwerking tussen overheid en de sector.

Het Wilde Westen is geschiedenis

Ik ben het daar van harte mee eens. In die zin kunnen zij en wij denk ik ook leren van de historie van het uitzenden. Ook dat was er ooit plots. En ook dat ging destijds gepaard met veel discussie. Maar uiteindelijk is het met het uitzendwerk behoorlijk goed gekomen. Wat we daar dan van kunnen leren? Nou, bijvoorbeeld dat om duurzaam te groeien regulering nodig is. Uitzenden is nu goed geregeld. Dat geldt niet voor werk via de huidige platforms. Dat moet denk ik hoognodig veranderen. De tijd van het Wilde Westen is voorbij.

Drs. J.H. (Jurriën) Koops is sinds 2014 directeur van de ABU. Hij is verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding aan de organisatie. Koops studeerde Algemene Economie aan de Vrije Universiteit van Amsterdam en begon zijn carrière als beleidsadviseur bij CNV Bedrijvenbond. In 1999 maakte hij de overstap naar Start, waar hij werkzaam was als Senior consultant Business Development. In 2002 begon hij bij de ABU als coördinator Team Arbeidsvoorwaarden en Juridische Zaken. In 2009 werd hij benoemd tot adjunct-directeur en in 2012 tot directeur Sociale Zaken. Sinds 2014 is hij directeur van de ABU. Naast zijn reguliere werkzaamheden vervult hij diverse bestuurslidmaatschappen, zoals voorzitter STOOF en bestuurslid SNCU. Bekijk alle berichten van Jurriën Koops

2 reacties op dit bericht

  1. Er is behoefte aan zo’n 30 à 35% flexibiliteit op de Nederlandse arbeidsmarkt. Er kunnen dus nog een kleine miljoen flexbanen bij. De overheid kan dit ontkennen en er dan over blijven klagen of dit reguleren en ook handhaven. Indien de overheid niets doet, zal dit gat in de markt vooral door verschillende, niet gereguleerde marktconcepten worden ingevuld. De overheid zou deze uitgestoken hand van een voorman van de gereguleerde markt met beide handen moeten aanpakken. Want met zelfregulering alleen komen we er niet.

  2. De platformeconomie en de platformwerker maken volgens sommigen, zoals professor Jan Rotmans, onderdeel uit van de kanteling van tijdperken waarin we zitten. Op maatschappelijk niveau gaan we meer zelf-organiseren omdat we ook zelfstandiger in de maatschappij komen te staan, terwijl de economische en business modellen kantelen naar het leveren van meervoudige waarden, te weten financieel, sociaal en duurzaam.

    Aanvaarden we deze kanteling, dan betekent dit dat het effect van top-down micro management door de wet- en regelgever, zoals in dit artikel wordt voorgesteld, zijn doel voorbij zal schieten. Vanuit het nieuwe speelveld bezien, is deze methodiek tamelijk lineair en eendimensionaal. Het gaat dan immers om meer dan subjectief door politiek en overheid in te vullen begrippen als ‘eerlijkheid, rechtvaardigheid en gelijk speelveld’.

    Bekijk het interview met Jan Rotmans: https://www.youtube.com/watch?v=P1k0yJsO0Wk

    Lees het artikel van Hendarin Feyli over de platformsamenleving: http://www.flexnieuws.nl/2017/07/26/online-platformen-accus-nieuwe-economie/#.WXr2ghXyjIX

    Kim TJOA (www.floow2.com)