Hugo-Jan Ruts 30 juni 2016 10 reacties Print Geduld Kamerleden omtrent Wet DBA raakt op.Nieuwe Kamervragen maken duidelijk dat het geduld rond de Wet DBA op begint te raken en de zorgen omtrent zowel de effecten als de uitvoerbaarheid van de wet onder Tweede Kamerleden toenemen. Hij is nog maar twee maanden oud, maar de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA) gaat nu al voor het record ‘meeste gestelde Kamervragen over een nieuwe wet’. Zowel Steven van Weyenberg (D66) als Erik Ziengs (VVD) hebben weer een reeks nieuwe vragen toegevoegd aan een al lange reeks van vragen. Het zijn niet de minste vragen. Ze maken duidelijk dat het geduld op begint te raken en de zorgen omtrent zowel de effecten als de uitvoerbaarheid van de wet onder Tweede Kamerleden toenemen. Het brengt Ziengs er zelfs toe de Staatssecretaris te vragen of het wel verstandig is om de Wet DBA “in de huidige vorm gehandhaafd moet worden”. Mooi weer De Staatssecretaris en zijn Belastingdienst spelen mooi weer. De regels zijn niet veranderd, opdrachtgevers dit al niet met schijnzelfstandigen werkten kunnen nog steeds zelfstandigen blijven inhuren, pluk simpelweg een modelovereenkomst van het web en klaar is kees. De Belastingdienst loopt de benen uit het lijf naar verschillende voorlichtingsbijeenkomsten. Probleem is dat veel van die voorlichting op zelfstandigen is gericht. En die bepalen niet of opdrachtgevers nu wel of niet zelfstandigen blijven inhuren. Terecht vraagt Ziengs dan ook of de Belastingdienst voor 1 augustus een brief aan opdrachtgevers wil sturen. Mist Opdrachtgevers – en hun intermediairs – hebben onder de Wet DBA meer verantwoordelijkheid gekregen. Meer risico’s betekent al snel dat je als organisatie dat risico in beeld wil hebben. En zo veel mogelijk contractueel wil afdekken. Om dat te doen hebben opdrachtgevers duidelijke kaders van de belastingdienst nodig. En daar wringt nu net de schoen. “Hoe kan de Belastingdienst controleren of de modelovereenkomst wordt nageleefd, als de modelovereenkomst veel vrijheidsgraden kent? Hoe kunnen opdrachtgevers en opdrachtnemers vooraf zekerheid ontlenen aan een niet strikt geformuleerde modelovereenkomst, zoals de algemene modelovereenkomst geen werkgeversgezag?” zo vraagt Van Weyenberg zich af. Deze algemene modelovereenkomst is voor veel (zeker grote) opdrachtgevers en intermediairs veel te vrijblijvend. Maar duidelijk is ook dat hoe specifieker ingediende modelovereenkomsten zijn, hoe starder de Belastingdienst is in het goedkeuren daarvan. Brancheorganisatie Bovib beklaagt zich bijvoorbeeld over het feit dat de Belastingdienst hun overeenkomst te gedetailleerd vindt. Neem het punt over de opdrachtduur. In een modelovereenkomst voor intermediairs staat dat een opdracht ‘niet langer dan gebruikelijk’ mag duren. Dat is onwerkbaar wanneer je wilt weten waar je aan toe bent. Maar de Belastingdienst weigert vooralsnog overeenkomsten, bijvoorbeeld van de Bovib, waarin die tijdsbepaling expliciet wordt gemaakt. Het brengt Ziengs tot de terechte opmerking “wij ontvangen berichten van ondernemers die stellen dat de Belastingdienst een starre houding aanneemt en bewust of onbewust geen duidelijkheid verschaft uit angst voor precedenten”. Wiebes zal in zijn antwoorden wel stellen dat hij zich ‘niet herkent in dat beeld’. Toch kan ik me niet aan de indruk onttrekken dat de Belastingdienst bewust mist creëert. Om op manier zo veel mogelijk speelruimte te hebben bij latere controles. Of vanwege een onuitgesproken agenda om het aantal zelfstandigen zo veel mogelijk terug te dringen. Iedereen in loondienst is wel zo overzichtelijk en het scheelt een boel zelfstandigenaftrek. De Belastingdienst ontmoedigt het gebruik van de ‘vrije vervanging’-optie, zeker bij hoger opgeleide professionals (‘is niet realistisch’). Maar het wil niet echt expliciet maken wat nu wel en geen gezag is (‘we moeten de omstandigheden altijd in zijn geheel bekijken’). Ook krijgen we geen expliciete uitspraak over waar nu precies het risico ligt in de driehoek “opdrachtgever-intermediair-zelfstandige” bij de “tussenkomstvariant”. Dat terwijl heel veel opdrachtgevers juist met die intermediairs werken. Mei Li Vos (PvdA) werd met een kluitje in het riet gestuurd met antwoorden op haar Kamervragen over de vraag of intermediairs nu wel of niet het risico kunnen overnemen en ook eerdere antwoorden op vragen van Norbert Klein waren verre van helder. Het is in het kader van die mist tot slot ook merkwaardig dat nieuwe, goedgekeurde modelovereenkomsten niet gepubliceerd worden op de website van de Belastingdienst, ondanks toezeggingen van Wiebes daarover in de Eerste Kamer. Donkere wolken boven de markt Een verdere onduidelijkheid is de manier en termijn van controleren. “Hoe kan de Belastingdienst drie, vier of vijf jaar na dato controleren of er sprake is geweest van niet nakomen van de modelovereenkomst? Kan het niet naleven van een modelovereenkomst in een bepaald jaar ertoe leiden dat er ook naheffingen worden opgelegd van eerdere jaren?” zo vraagt Van Weyenberg. Ook tamelijk wezenlijke vragen als je als goedwillende opdrachtgever wil weten waar je aan toe bent. De vragen komen niet zo maar uit de lucht vallen. Al is er nog nog niet direct zicht op de gehele omvang, zichtbaar wordt wel dat opdrachtgevers terughoudender zijn met het inhuren van zelfstandigen. Vooral omdat voor hen onduidelijk is waar nu precies de risico’s liggen. Zo pakken dondere wolken zich boven de markt voor zelfstandigen. Overheid als het zonnetje achter de wolken? Overheid als het zonnetje achter de wolken? Wat zou het fijn zijn wanneer de overheid, ook als grootste opdrachtgever van het land, zelf het voorbeeld geeft. Maak eens duidelijk met welke modelovereenkomst overheden zelf gaan werken. En welke interne beleidsregels gaat de overheid zelf hanteren om door te kunnen gaan met het inhuren van zelfstandigen? Komt er wel of geen vrije vervanging? Wel of geen inzet van zelfstandigen op tijdelijke functies? Welke instructies krijgen afdelingsmanagers zodat ze geen gezag uitoefenen op ingehuurde zelfstandigen? En welke risico’s worden wel en niet belegd bij intermediairs? En als dat dan nog niet kan voor de hele overheid, dan kan de Belastingdienst misschien zelf aangeven hoe zij doorgaat met de ongeveer 100 zzp’ers die ze rechtstreeks inhuren en een veelvoud daarvan dat via bureaus wordt ingehuurd. Een dergelijk voorbeeldgedrag zou veel duidelijk maken voor andere opdrachtgevers. Blikseminslag bij de Belastingdienst Hoeveel modelovereenkomsten zijn er eigenlijk in behandeling vraagt Van Weyenberg zich bezorgd af. Een stuk of 2.000 hoor ik uit de markt. Inclusief het feit dat die overeenkomsten afgehandeld worden door een ingehuurd team van experts omdat men het werk niet aan kan (sic). Al die modelovereenkomsten die getoetst moeten worden, als die overeenkomsten ook nog langs een expertcommissie moeten. 500.000 zzp’ers met duizenden verschillende overeenkomsten gaan controleren. Tegen elke uitspraak wordt straks bezwaar gemaakt bij rechters die elke zaak apart moeten toetsen met een gebrek aan heldere kaders. Het werkt als zand in de moter van de Belastingdienst die zo hopeloos vastloopt. Zo slaat het gebrek aan regie over het implementatiesproces van de Wet DBA straks als een bliksem in. Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties Print Over de auteur Over Hugo-Jan Ruts Hugo-Jan Ruts is 'editor-in-chief' en uitgever van ZiPconomy. Bekijk alle berichten van Hugo-Jan Ruts
Hugo-Jan, scherp artikel. Overigens niet alleen Wiebes doet aan ‘rust uitstralen’, je bent ook geweest bij het congres van ZZP-Nederland en ook vanuit die hoek wordt gedaan of er niets aan de hand is. De huidige kamer vragen zullen geen helderheid brengen, maar geven alleen aan, dat er voor een volgend kabinet een urgentie is om hiermee aan de slag te gaan. Het overgangsjaar kan best wel eens een gedoogjaar worden, net zo als in feite da laatste drie jaren van de VAR. Adem pauze voor iets nieuws in 2017?
Goed artikel, maar m.i. gaat het niet om de zelfstandigen aftrek; veel omvangrijker is het bedrag aan “gemiste” sociale premies, die nodig zijn voor de ‘herverdeling’ door de overheid en om het ‘apparaat’ (UWV etc) te bekostigen. Zelf heb ik er geen last meer van (AOW-er) maar wel zeer betrokken bij al dit gedoe van Wiebes, lees FZ, die de inkomstenbron van sociale zaken met hand en tand verdedigen. Ben dus inderdaad ook benieuwd wat er vanaf 1-1-2017 staat te gebeuren: het is al half 2016, dus nog maar 6 maanden om deze wetDBA te verbeteren of eruit te gooien: dit laatste lijkt me beter; de VAR was een groot stuk ‘reparatie’ in alle SVZ-wetten maar voldeed voor een tijd best wel. De VAR is bedacht met de bedoeling om dat systeem ooit te vervangen door een echt goede definitie voor zelfstandige professionals.
Scherpe analyse. politici en beleidsmarkers zijn een fuik in gezwommen. wie heeft de moed om dat in te zien en deze gekkigheid te stoppen.
Na de Brexit een Z-exit (Zelfstandigen exit) ?? Is dat de verborgen agenda ? Politieke agenda’s waarbij totaal niet stilgestaan is en wordt bij de gevolgen. En, net als UK-Boris, loopt PvdA-Wiebes (lijkt me sterk dat dit een VVD-er is) verbetering te preken zonder enige onderbouwing of realiteitszin. Beiden zitten in een tunnelvisie en hun politieke partners hebben hen laten gaan. Immers, ook zij hebben de signalen en overduidelijke bewijzen meerdere malen voorgelegd gekregen. En als dan de ellende uitbreekt allemaal gaan roepen dat men dit niet voorzien had…..? Hebben we dan echt zulke domme vertegenwoordigers ?? Dat wil ik niet geloven. In ons laatste gesprek met dhr. Ziengs hebben we vanuit de Bovib nogmaals aangedrongen op een doorbraak en in het laatste Klankbordoverleg is bij de Directie van de Belastingdienst aangedrongen op verduidelijkende communicatie richting opdrachtgevers. En niet dat halfslachtige “Zo is het bijna goed, mits en onder voorbehoud dat” Met name naar de opdrachtgevers die denken dat de oplossing een flexibel dienstverband is. Om in de woorden van dhr. Wiebes te blijven “Er is niets veranderd”. Waarom dan wel een dergelijke dwang over een zelfstandige heen leggen als er wel degelijk goede en voldoende risicobeheersende maatregelen bestaan om Zelfstandigheid te handhaven ?! Hou op met dat angstbeleid !! Hugo-Jan heeft volkomen gelijk met dit artikel en Ruud ook met de woorden over reparatie. Had veel eenvoudiger, goedkoper en efficienter geweest. Maar daar wilde men niet naar luisteren. En “men” zijn die mensen die nu roepen dat de huidige puinhoop niet de bedoeling was en niet voorzien. Maar ja, we leven in een wereld van aapies waar politieke borstklopperij en verborgen agenda’s de levenszin bepalen en deze worden pas duidelijk door vervelende wake-up calls,economische ellende en toenemende chaos. “If it does not kill you it will make you stronger”. Laten we ons hieraan vast houden en oplossingen blijven bedenken die passen in de tijd en de mogelijkheden. En dat is best een acceptabel en haalbaar vooruitzicht !
Deze wet zit vol vage en grijze gebieden waar (nog) geen antwoord op gegeven kan worden. Ik heb zo het donkerbruine vermoeden dat we over 5 jaar een parlementaire enquete hebben over de wet DBA met de vraag “hoe hebben we 5 jaar geleden zoiets onnozelsen onwerkbaars kunnen implementeren”?
Mijn idee Hugo-Jan om inhuurder Belastingdienst zelf het goede voorbeeld te laten geven hoe de DBA te implementeren. Als leverancier van vele ZP-ers bij deze organisatie, sta ik te trappelen om DBA proof te gaan werken om mijn klant te kunnen blijven ontzorgen. De uitvoerende Belastingdienst heeft echter net als andere grootschalige opdrachtgevers veel tijd nodig om tot een uniforme werkbare uitvoering te komen. Ook zij ervaren de last van hoe de wet nu te interpreteren op de doelgroep interim inhuur bv op het aspect leiding en toezicht en vervangbaarheid. Veel overleg tussen verschillende afdelingen en het vraagstuk wie nou echt verantwoordelijk is voor DBA implementatie, behoefte aan rijksbreed beleid, loopt niet in de pas met de deadline van wetgeving vrees ik. Ook ik dacht wat is er nou mooier dan je eigen beleid even in de praktijk op haalbare uitvoering toetsen, op je eigen interim inhuur dus. Toen begreep ik nog niet dat beleid en uitvoering echt gescheiden moeten zijn. Vandaar dat nu in de praktijk werkenderwijs twee uitersten naar elkaar toe moeten bewegen. Heel omslachtig achteraf in een speelveld vol met grijze vlakken. Zou het toch niet beter zijn om beleidmakers en uitvoerders vanaf het begin damen te laten optrekken? Kortom een praktisch werkende aanpak! Scheelt een hoop tijd, geld en frustratie en wel zo kansrijk op medewerking !
Waarom? risico lopen bij het inzetten van zzp’ers Met deze slogan probeert een bepaald adviesbureau al om ZZP’ers uit de markt te drukken met als argument dat modelovereenkomsten die in de plaats gekomen zijn van de VAR een aantal bepalingen bevatten die het overgaan tot een vast dienstverband behoorlijk dichtbij brengen. Op deze manier proberen ze gemeenten bang te maken en blijkbaar met succes want er zijn al gemeenten die geen ZZP’ers meer willen inhuren. Een onverkwikkelijke zaak!
Opdrachtgevers worden (zelfs in radiocommercials) bang gemaakt om 1 op 1 ZZP-ers in te huren. Maar de verantwoordelijkheden binnen de driehoek ZZP – intermediair – Opdrachtgever zijn helemaal niet duidelijk. Dus is de intermediair een extra onzekere factor in het spel. Eruit dus met die tussenpersonen! Gewoon weer eerlijke 1 op 1 relaties tussen klant en aanbieder, zonder ruis, list en bedrog.
Zien jullie trouwens die reclame onder aan de pagina? Daar wandelt een flinke selectie pooiers langs. Reken maar dat die nu hard lobbyen om hun 20% of meer te blijven vangen van jouw inspanning.
Nou Hans, er zijn ook bureau’s die met de helft (10%) ook genoegen nemen. Er zijn veel organisaties die niet rechtstreeks met een zzp-er zaken willen doen, bij een bureau worden deze mensen gescreend en zo weten ze ook dat er iemand met kennis wordt aangeboden bij ze. En via een bureau kunnen ze op dit moment goede tarieven krijgen.
