Zorg-zzp’ers leveren meer dan een miljard euro meerwaarde voor Nederland

Zelfstandig zorgprofessionals leveren jaarlijks een maatschappelijke meerwaarde van 500 miljoen tot 1,5 miljard euro aan de Nederlandse samenleving. Dit blijkt uit onafhankelijk onderzoek dat SEO Economisch Onderzoek uitvoerde in opdracht van SoloPartners, de brancheorganisatie voor zorg-zzp’ers. 

Het rapport “De waarde van zzp’ers in de zorg” is de eerste maatschappelijke kosten-batenanalyse van zelfstandig zorgpersoneel in Nederland. De boodschap: zonder deze zelfstandigen stijgen de wachttijden, nemen gezondheidsproblemen toe en verdwijnt circa 0,2% van het bruto binnenlands product aan zorgproductie en -winst.

Gezondheidswinst

Een veelgehoorde ‘bewering’ is dat zzp’ers weinig tot geen bijdrage leveren aan de maatschappij. Het recente onderzoek laat een ander beeld zien. Het toont aan dat de 131.000 zelfstandigen in de zorg in 2023 verantwoordelijk waren voor ongeveer 7,5 miljard euro aan zorgproductie; productie die anders voor een aanzienlijk deel niet had plaatsgevonden. De meerwaarde ontstaat voornamelijk doordat het zzp-schap leidt tot hogere arbeidsdeelname in de zorg. Dit resulteert in extra zorgproductie en daarmee in gezondheidswinsten.

Levensader van zorgsysteem

“Zorg-zzp’ers vormen dus geen randverschijnsel, maar een levensader van ons zorgsysteem,” zegt Loe van Erp, directeur van SoloPartners. “Het onderzoek laat zien dat er een maatschappelijk optimaal niveau bestaat voor de inzet van zzp’ers in de zorg. Dit aandeel is dus niet ‘nul zzp’ers’, zoals sommigen beweren. Het is een evenwichtige mix waarin de maatschappelijke voordelen maximaal worden benut” benadrukt Van Erp.  “Het rapport bevestigt, in alle doorgerekende scenario’s, een positief maatschappelijk kosten-batensaldo tussen 400 miljoen en 3,2 miljard euro per jaar.”

 Een aantal uitkomsten uit het onderzoeksrapport laat zien dat het zzp-schap in de zorg bijdraagt aan onder andere een hogere arbeidsdeelname in de zorg (1 tot 2% meer zorgverleners) en 100 tot 200 miljoen euro extra productie en winst. Ook zorgen zorg-zzp’ers voor zo’n 100 miljoen euro besparing op ziekteverzuim, scholing en ontslagkosten en 300 miljoen tot 1,4 miljard euro aan directe gezondheidswinsten voor de samenleving.

Oproep aan politiek en overheid

Er zijn nu voor het eerst duidelijke cijfers bekend over de maatschappelijke kosten en baten van het zzp-schap in de zorg. Het rapport biedt beleidsmakers dan ook een unieke kans. “We roepen politiek en overheid op: gebruik deze data in toekomstige besluitvorming. Baseer beleid op feiten, niet op aannames. Zzp’ers in de zorg zijn een essentieel onderdeel van de oplossing. We moeten hun inzet versterken, niet ondermijnen”, stelt Van Erp. 

Zorgprofessionals behouden

Een substantieel deel van de huidige zelfstandigen zou de zorgsector verlaten als zij niet meer als zzp’er mag/kan werken. Het onderzoek schat in dat 1 tot 9% van de huidige zzp’ers buiten de zorg gaat werken en 1 tot 2% inactief of met pensioen zou zijn. Het zzp-schap is dus essentieel om gekwalificeerde zorgprofessionals voor de sector te behouden. 

Zzp’ers zijn de oplossing

“Dit onderzoek bevestigt wat wij al jaren zien in de praktijk: zelfstandig zorgprofessionals zijn niet het ‘probleem’ maar juist de ‘oplossing’ in onze uitdagende zorgsector. Het rapport onderbouwt wetenschappelijk dat de zorgcapaciteit zonder zzp’ers significant zou afnemen. Met alle gevolgen voor patiënten en cliënten van dien”, aldus Loe van Erp.

Download hier het rapport “De waarde van zzp’ers in de zorg”.