Minister Van Gennip (SZW): ‘Voor de zomer hoofdlijnenbrief arbeidsmarktbeleid’

“De opgave is duidelijk: de arbeidsmarkt is uit balans. Om de uitdagingen op te lossen, moeten we zaken in samenhang aanpakken”. Dat zei Karien van Gennip, minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) tegen Tweede Kamerleden.

Donderdag debatteerden Van Gennip en haar collega Carola Schouten (minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen) met de Tweede Kamer over hun voornemens voor de komende kabinetsperiode. Van Gennip presenteerde haar prioriteiten op het gebied van arbeidsmarktbeleid en reageerde op vragen van Tweede Kamerleden.

Samenwerking met politiek, polder en betrokkenen

Zoals in het regeerakkoord stond, gebruikt zij zowel het eindrapport van de commissie Regulering van Werk (Commissie Borstlap) en het SER middellangetermijnadvies als basis voor het nieuwe arbeidsmarktbeleid.

“Het is onze gezamenlijke taak om hier iets van te maken”, zei Van Gennip. “Het vergt overleg met Tweede Kamerleden, sociale partners en allerlei betrokken partijen. Niet alleen de polder in Den Haag.”

Drie voorwaarden, vijf problemen

De arbeidsmarkt van de toekomst moet volgens de nieuwe minister van SZW drie eigenschappen hebben: gelijkwaardige kansen voor iedereen, een solidair vangnet en werk moet lonen. “En meer werken, moet meer lonen.”

De vijf meest urgente problemen zijn volgens de minister:

1. Kansenongelijkheid op basis van contractvorm, bijvoorbeeld bij platformwerkers en schijnzelfstandigen;
2. Arbeidsmarktdiscriminatie;
3. Een miljoen mensen die niet aan het werk komen;
4. Arbeidsmarktkrapte en de mismatch op de arbeidsmarkt;
5. Het sociaal vangnet functioneert niet altijd zoals het zou moeten.

Tijdens #SZWdebat zegt @henknijboer : “Flexibele tickets zijn altijd duurder, bij werk met een flexibel contract is dat andersom. Zij krijgen minder betaald en minder zekerheid. De balans moet hersteld worden, zowel voor flexwerkers als zzp’ers.”

— ZiPconomy (@ZiPconomy) February 17, 2022

Zzp-beleid: aandacht voor verschillende groepen

Als het gaat om nieuw zzp-beleid, wil Van Gennip beginnen met uitzoeken welke verschillende groepen zzp’ers er zijn en wat zij nodig hebben. “We willen schijnconstructies aanpakken. Tegelijkertijd zullen er altijd mensen zijn die flexibel willen werken.”

Kamerlid @bsmals @VVD : “Een grote groep kiest bewust voor zzp-schap. Hoe meer regie over eigen leven, hoe gelukkiger. Mag niet de bedoeling zijn om hun vreugde af te pakken!”
Vraagt duidelijkheid over webmodule en wil zzp’ers een volwaardige stem geven in de polder. #SZWdebat

— ZiPconomy (@ZiPconomy) February 17, 2022

Zij wil bovendien dat zzp’ers zelf meepraten over het nieuwe beleid. Daarom moeten zij een plek krijgen in de Sociaal Economische Raad (SER). “Maar de SER worstelt wel met de vraag wie de zzp’er moet vertegenwoordigen. Volgende maand volgt een advies over de samenstelling van de Raad.”

Lees ook: Wie mag er eigenlijk namens de zzp’ers in de SER zitten?

Rechtsvermoeden? Webmodule?

De minister gaf weinig antwoorden op specifieke vragen en suggesties over het zzp-beleid. Zo suggereerde CDA-kamerlid Hilde Palland kwetsbare zzp’ers te beschermen met een rechtsvermoeden van werknemerschap onder bepaalde voorwaarden, bijvoorbeeld als het gaat om platformwerkers. Dit sluit aan bij het advies van de SER. “Een grijs gebied blijft. De focus moet liggen op bescherming van kwetsbare zzp’ers.”

Op die suggestie ging de minister niet in. Zij deelde ook niets over de voortgang van de webmodule, ondanks vragen van Bart Smals (VVD) en Marijke van Beukering (D66).

Belang van samenhang

Tweede Kamerlid Senna Maatoug (Groenlinks) vroeg de minister of het mogelijk is bepaalde maatregelen naar voren te halen. “Bijvoorbeeld als het gaat over uitzendwerk.” De minister gaat dat onderzoeken, maar benadrukte: “Het is belangrijk om de meeste zaken in samenhang aan te pakken.”

Groenlinks @SennaMaatoug: “Is rapport van Borstlap óf van SER dominant? En is het niet verstandig bepaalde maatregelen naar voren te halen, bijvoorbeeld als het gaat over uitzendwerk?”
Ook pleit ze voor handhaving bij bedrijven die zich niet aan de regels houden. #SZWdebat

— ZiPconomy (@ZiPconomy) February 17, 2022

Die visie sluit aan op het advies van de Commissie Borstlap. Bij de presentatie van het rapport zei commissievoorzitter Hans Borstlap dat de voorstellen ‘in samenhang’ gezien moeten worden. Als je bijvoorbeeld maatregelen neemt die invloed hebben op flexarbeid, dan moet je ook iets doen met vaste contracten. Volgens Borstlap is ‘cherry picking’ uit den boze.

Routekaart

Van Beukering vroeg om een routekaart voor het zzp-beleid. “Er ligt een stapel rapporten over zzp en flex. Wanneer wordt welke opgepakt? Hoe hangen ze samen?”

De minister antwoordde dat er geen speciale routekaart komt voor zzp-beleid. In plaats daarvan komt ze met een ‘breed plan’ voor de hervorming van de arbeidsmarkt. In april volgt een commissiedebat over het arbeidsmarktbeleid. Voor het zomerreces verstuurt de minister een hoofdlijnenbrief over de arbeidsmarkt.

In het onderstaande webinar blikten Stef Witteveen (Uniforce) en Hugo-Jan Ruts (ZiPconomy) terug op dit hoofdlijnendebat tussen Minister Van Gennip en de Tweede Kamer