"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

De impact van Corona op de vraag en aanbod van klusplatformen

Profiteren platformen van de coronacrisis of hebben ze juist extra last van afnemende vraag? Platformexpert Martijn Arets ging op zoek naar feiten en cijfers.

Tot nu toe was er nog maar weinig bekend over de aanbodkant van platformen: nu veel mensen hun baan verliezen lijkt het logisch dat de platformen veel aanmeldingen van platformwerkers zien. Inschrijven als aanbieder op een platform is nu eenmaal eenvoudig en verloopt doorgaans, tenzij het een uitzend constructie betreft, volledig digitaal en binnen een half uur tot een dag moet het profiel wel online kunnen staan. Of die mensen vervolgens ook aan de slag kunnen is natuurlijk maar de vraag. Er bestaat zelfs een risico dat de aanbod kant groeit en de vraagkant gelijk blijft of zelfs krimpt, waardoor de aanbieders er gemiddeld gezien zelfs sterk op achteruit kunnen gaan en er een race2thebottom kan ontstaan. Immers: voor veel mensen zal het een ‘beter iets dan niets’ scenario zijn.

Vorige week kwam Appjobs via hun ‘Appjobs Institute‘,  met cijfers naar buiten van de groei van het platform, de sectoren waar mensen naar zoeken en de resultaten van een interne enquete onder 1.400 platformwerkers. Appjobs kun je zien als een startpagina voor de kluseconomie. Op het platform kun je aangeven waar je woont en vervolgens geeft het platform een overzicht via welke klusplatform je welke klussen kunt doen bij jou in de omgeving of via een online klusplatform. Over de platformen vind je vervolgens wat informatie en is er de mogelijkheid om het platform een rating te geven. Vervolgens kun je via Appjobs ook bij de platformen als aanbieder een profiel aanmaken. Via een link kom je dan bij het platform zelf terecht. Dit is een unieke link en het ziet er naar uit dat het verdienmodel van Appjobs het leveren van ‘recruitment leads’ voor klusplatformen is.

In een Linkedin post deelt Appjobs CEO Alok Alström dat het platform in maart dit jaar 100.000 nieuwe bezoekers heeft gehad die op zoek zijn naar werk via platformen. Volgens Alok het hoogste aantal ooit voor Appjobs. Appjobs geeft ook aan dat zij 900.000 ‘members’ hebben. Een member bij Appjobs is een bezoeker die een account op het platform heeft aangemaakt. Voor de context van de cijfers (en de conclusies die je trekt) is het goed om te weten dat het niet duidelijk is hoeveel members nu ook daadwerkelijk klussen zijn gaan uitvoeren via platformen en wat de cijfers zeggen over de daadwerkelijke activiteiten binnen de kluseconomie.
In de eerste Appjobs grafiek is te zien naar wat voor soorten platformwerk de bezoekers van de website op zoek waren. Het valt op dat sinds corona de categorie freelance, delivery en online survey met een groei van 200-300 procent veel aandacht hebben gekregen van de aanbod kant. Driving, house- en babysitting en cleaning bleven gelijk of daalden.

 

Het iLabour project van het Oxford Internet Institute leert ons weer wat meer van de vraagkant, de klantkant, van online klusplatformen. In onderstaand figuur is een duidelijke daling van het aantal klussen die beschikbaar zijn op het platform waar te nemen.

Hier over schrijven de onderzoekers het volgende: “This finding indicates that the downscaling effect may be dominating over the distancing effect. While this is only a preliminary finding, it suggests clear implications for workers and policymakers. For workers who are losing their jobs and freelancing gigs, this finding suggests that going online to find project work may unfortunately not be a viable way to claw back lost income. For policy makers, it suggests that many self-employed people, including online workers, will probably need financial support to get through the crisis.”

Crowdwork

Je zou op basis van deze cijfers kunnen zeggen dat het aanbod op platformen van online werk, het zogenaamde crowdwork, stijgt (de categorie freelance en online survey van Appjobs) en de vraagkant sterk is gedaald. Minder werk voor meer mensen. Ik ben benieuwd wat voor effect dit heeft op de tarieven.
Een laatste grafiek komt wederom van Appjobs. Zij hebben een enquête uitgezet onder 1.400 bezoekers van hun website die aan het zoeken waren naar klussen en gevraagd wat hun motivatie is om op zoek te gaan. Wat mij opviel was dat 68% van de respondenten aangaf geen inkomen te hebben. En waarschijnlijk kijkt naar platformwerk als snelle manier om geld te verdienen. En 52% gaf aan op zoek te zijn naar platformwerk vanwege het verliezen van een baan.
Hier onder alle cijfers:

Nu is het niet verstandig om op basis van bovenstaande cijfers al een conclusie te trekken en het is belangrijk dat er nog meer onderzoek wordt gedaan naar het effect van een crisis als corona op vraag en aanbod van platformen.

Hoe wendbaar zijn platformen

Dan is het interessant om te zien of platformen sneller kunnen schakelen dan niet-platform-bemiddelaars in tijden van crisis. Ook hier valt nog weinig over te zeggen, omdat je dan ook een benchmarkt moet hebben. En die is er (voor zover ik weet) nog niet.
Wel zag ik een aantal voorbeelden voorbijkomen die laten zien dat platformen met een grote (freelance) supply pool snel overschakelen naar andere markten. Dit is ook logisch, omdat platformen als ‘private regulator’ heel eenvoudig de processen aan kunnen passen. Daarnaast focussen veel platformen zich op niet gereguleerd werk, wat ook de aanbod kant heel flexibel inzetbaar maakt. Daarnaast verwacht ik dat zij hun pool vooral zullen proberen te plaatsen bij organisaties in plaats van individuele eindklanten. Dit vanwege de schaal, snelheid en de kosten die je maakt om een nieuwe klant aan te sluiten. Die zijn namelijk behoorlijk hoog voor een individuele (particuliere) klant.
De voorbeelden:
  • YoungOnes
Een stijging van 108% ten opzichte van ‘voor corona’. In het artikel staan nog een paar voorbeelden van werkzaamheden die nu opeens booming zijn op het platform. Daarnaast verwacht ik dat ze ij YoungOnes ook goed naar het UWV rapport ‘Arbeidsmarkteffecten corona-crisis – inventarisatie acute tekorten en overschotten’. Een mooi lijstje waar de prioriteiten de komende periode op moeten worden gelegd;
  • Temper en Alicia
Dit stuk gaat over een naar eigen zegge unieke ongevallen- en aansprakelijkheidsverzekering die je per uur af kunt sluiten. Alicia, de aanbieder van deze verzekering, heeft in no-time een shift gemaakt van verzekering voor horeca via Temper naar verzekering voor transport via Temper. Dat de nieuwe markt nog lang niet goedmaakt voor wat is verloren gegaan wordt duidelijk uit de volgende quote: “In het eerste weekend na de livegang verzekerde Alicia 300 bezorguren op Temper. In de pre-coronatijd verzekerde Moerman overigens ruim 8.000 gewerkte horeca-uren per week via het platform.”
  • Uber
Uber lanceerde de ‘work hub’. “Uber Works connects people to shift work like food production, warehouse, and customer service in Chicago, Dallas, and Miami. And with Uber Freight, where carriers get paid for every load they deliver, we’re providing priority eligibility screening for drivers with a Class A Commercial Driver’s License.
As we respond to COVID-19, the Work Hub will also include opportunities outside of Uber. During this challenging time, we will be teaming up with companies that are currently hiring, like Domino’s, Shipt, CareGuide, and others, to get drivers connected to jobs. We’re also including links to job postings for other companies. We’ll continue to add new partnerships and listings to the Work Hub as we find more opportunities for you, so check the Driver app regularly for updates.”
Naast dat het goed is dat Uber dit voor de chauffeurs doet, is het ook voor het platform zelf een heel interessante testcase hoe zij hun supply kunnen inzetten voor andere soorten (bezorg)klussen. Dit omdat alleen taxi wel erg smal is en daarnaast ook kwetsbaar voor een crisis als deze.
  • Doordash
‘DoorDash now delivers from over 1.800 convenience stores nationwide, kopte Techcrunch onlangs. Snel geschakeld.
  • Amazon
Als laatst zijn platformen waar de handel door het dak gaat dankzij corona. Alle boodschappen bezorg services hebben het drukker dan ooit. En ook Amazon zoekt 100.000 extra mensen om de vraag aan te kunnen. En in deze tijd is het platform, dat bekend staat niet al te veel over te hebben voor de werknemers, erop gebrand dat de productie door kan gaan. En ging het zelfs zo ver dat het de directeuren van Abbott Laboratories en Thermo Fisher Scientificzover zouden hebben gekregen dat ze een samenwerking hebben toegezegd voor het leveren van corona testen voor Amazon personeel, “ondanks dat ze momenteel verplicht zijn alle coronatesten aan de Amerikaanse overheid te leveren.”. Hoezo moraal?
Martijn Arets is internationaal platform expert en verkent sinds 2012 de opkomst van de platformeconomie en de impact op de samenleving. Bekijk alle berichten van Martijn Arets