Cosmas Blaauw 4 december 2024 7 reacties Print Een verplichte AOV: een oplossing die geen probleem oplostHet plan voor een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) voor zzp’ers wankelt opnieuw. Het UWV en de Belastingdienst hebben nog maar eens bevestigd wat velen al wisten: dit voorstel is onuitvoerbaar. Voor zzp’ers is dat een opluchting. Niet omdat ze het risico van arbeidsongeschiktheid negeren, maar omdat deze verplicht opgelegde en dure verzekering totaal niet aansluit bij hun behoefte.Wie heeft dit idee eigenlijk bedacht? Niet de zelfstandigen zelf, die prima weten wat ondernemen betekent: je eigen keuzes én risico’s dragen. Nee, het waren de vakbonden en werkgevers die in 2019, tijdens het pensioenakkoord, de verplichte AOV op tafel legden. Toen een verplicht zzp-pensioen niet haalbaar bleek, moest dit plan ineens het alternatief worden. Sindsdien is het een heilig huisje en in alle drie de regeerakkoorden opgenomen, terwijl iedereen – van zzp’ers tot uitvoeringsinstanties – roept dat het niet werkt. * Belastingdienst, UWV: wet arbeidsongeschiktheid zelfstandigen niet uitvoerbaar Wat lost een verplichte AOV op? De argumenten voor een verplichte AOV klinken nobel, maar houden geen steek: Er wordt beweerd dat zzp’ers onvoldoende bijdragen aan sociale lasten. Onzin. Zelfstandigen betalen via hun belastingafdrachten gewoon mee aan de samenleving. Dan is er nog de angst dat arbeidsongeschikte zzp’ers massaal in de bijstand belanden. Maar ook dat beeld wordt niet ondersteund door cijfers. Integendeel: er zijn veel zelfstandigen die vanuit een uitkering met ondernemen zijn gestart. En waarschijnlijk zijn er nog veel meer zelfstandigen die blijven doorwerken, terwijl als ze werknemer waren geweest zich allang hadden ziekgemeld. Kortom, deze verplichte AOV is een oplossing voor een probleem dat nauwelijks bestaat. Wat wél duidelijk is? Het wetsvoorstel, de Basisverzekering Arbeidsongeschiktheid Zelfstandigen (BAZ), is een bureaucratisch monster dat vrijwel niemand ziet zitten. Een recordaantal reacties tijdens de internetconsultatie onderstreepte dat al. Zzp’ers zijn zelfstandig – laat ze dat vooral blijven. Arbeidsongeschiktheid serieus nemen Maar eerlijk is eerlijk: arbeidsongeschiktheid is wél een risico. Een ongeluk, ziekte of langdurige uitval kan grote gevolgen hebben, ook financieel. Zzp’ers moeten daar bewuster mee omgaan. Maar dat betekent niet dat een opgelegde verzekering daarvoor de enige oplossing is. Als je jong en gezond bent, is het juist slim om zelf iets te regelen, zoals een AOV. Hoe eerder je start, hoe lager de premie. Maar die keuze moet je zelf kunnen maken. Als ondernemer weet jij wat past bij jouw situatie en budget – of je nu kiest voor een traditionele verzekering, een alternatief zoals crowdsurance, of een combinatie. AOV-innovaties Veel zelfstandigen vinden reguliere AOV’s simpelweg te duur. Gelukkig zijn er tegenwoordig betaalbare en flexibele alternatieven: Broodfondsen: Samen met andere zelfstandigen vorm je een schenkkring. Dit is vooral handig voor de eerste twee jaar van arbeidsongeschiktheid, al vraagt het wel een actieve rol binnen de groep. Crowdsurance, zoals SharePeople: Een modern alternatief dat een schenkkring combineert met een groepsverzekering voor langdurige uitval, inclusief professionele begeleiding. Deze alternatieven werken nú al goed. Het is verstandiger om zzp’ers te stimuleren zulke oplossingen te benutten, in plaats van hen in een onhaalbaar verplicht systeem te duwen. Oproep aan de politiek: richt je op wat wél kan werken In plaats van de zoveelste mislukte poging om zzp’ers iets op te leggen, is het tijd om naar de zzp’ers zelf te luisteren, bijvoorbeeld naar de VZN: Wat werkt wél? Bewustwording vergroten: Maak zzp’ers duidelijk wat de financiële risico’s van arbeidsongeschiktheid zijn en welke opties ze hebben. Een eenvoudige rekentool kan al helpen. Alternatieven stimuleren: Broodfondsen en crowdsurance zijn bewezen oplossingen. Zorg dat deze toegankelijker worden. Vrijwillige AOV voor startende ondernemers aantrekkelijk maken: Denk aan het verlengen van de termijn van 13 naar 52 weken voor het afsluiten van de vrijwillige verzekering via het UWV. Dat is een laagdrempelige optie die voor startende ondernemers een uitkomst kan zijn. Zzp’ers hebben geen behoefte aan een keurslijf, maar aan ruimte om zelf verantwoordelijkheid te nemen. Laat hen ondernemen, innoveren en bijdragen aan de economie. Een verplichte AOV? Dat is een ineffectieve oplossing die voorbijgaat aan wat zelfstandigen én de arbeidsmarkt écht nodig hebben. aov, arbeidsongeschiktheidsverzekering, Basisverzekering arbeidsongeschiktheid zelfstandigen Print Over de auteur Over Cosmas Blaauw Cosmas Blaauw is oprichter van de SharePeople Coöperatie. Bekijk alle berichten van Cosmas Blaauw
Prima artikel. Bij de alternatieve opties zou ik het volgende nog willen toevoegen: Mogelijkheid om vrijwillig fiscaal aantrekkelijk een buffer aan te leggen voor pensioen of arbeidsongeschiktheid. Beantwoorden
Ik denk persoonlijk dat we moeten ophouden ons te verschuilen achter termen zoals zelfstandige, werknemer etc. Dit zorgt er alleen maar voor dat we dit soort discussies krijgen die nergens over gaan. Wij leven in een land met een sociaal stelsel en naar mijn mening moeten alle betaalde werkenden via sociale premies hieraan meedoen. Tevens een verplichte aov (of een ander soort zoals broodfonds) en pensioen opbouw (mag ook in eigen beheer zijn). Dan is er geen enkele reden meer om iedereen in een hokje te stoppen op basis van vage criteria. En dan kan iedereen blij zijn op de manier zoals die persoon zou willen werken. Je bent echt wel ondernemer ook al betaal je wat sociale premies. Als je dat niet los van elkaar kan zien, dan ben je met heel iets anders bezig. Continuïteit van je bedrijf moet voorop staan. En dit soort premies helpen je daarbij. Beantwoorden
Eens JW, Een beetje verstopt in mijn blog, maar dat zit ook in het manifest 2024 van VZN, wat werkt wél. Beantwoorden
Dat de overheid een ondernemer/zzp’er wil verplichten iets te regelen voor pensioen en arbeidsongeschiktheid dat vind ik wel terecht. Een ondernemer is (te) risicozoekend en rekent graag naar zichzelf toe. Alleen passen de verzekeringen voor werknemers slecht. Bij het pensioen zit het vaak in de BV van de ondernemer en de AOV van gewone werknemers wordt veel vaker (onterecht?) aangesproken dan bij een ZZP’er. Beantwoorden
Mensen die een AOV verzekering te duur vinden zouden na moeten denken over een andere manier van werken. Als je maandelijks niet een paar honderd euro weg kan leggen dan ben je een werkende arme en je wordt uitgebuit. Broodfondsen zijn geen innovaties en ze voorzien niet in ernstige situaties. Aan een AOV heb je alleen iets als je minimaal tot AOW verzekerd ben van inkomen. Een periode van een jaar of id overbruggen kan met een broodfonds, misschien de aanloopperiode van je AOV, maar een broodfonds is geen oplossing voor de langere termijn. JA, ZZPers leggen een druk op het sociale stelsel waaraan ze niet bijdragen. Het werkgeversdeel wordt onder andere aangewend om ziektewet en bijstand te bekostigen. Casus ZZPer die op z’n 35e in een rolstoel landt, zonder AOV. Eet z’n buffer op, gaat leningen aan, verkoopt z’n auto, verkoopt z’n huis, huurt een flatje en zit heel lang heel zuur achter de geraniums in de bijstand. Ook met een broodfonds gaat dit zo, alleen duurt het dan iets langer voor de buffer moet worden aangesproken. Betreft dit veel ZZPers? Vast niet maar de miljoenen vliegen je om de oren als je door rekent wat het kost om zo iemand 40 jaar in leven te houden uit de bijstand, waaraan niet is bijgedragen…. Let wel, de AOV lijkt een fraai ding maar er rolt een uitkering uit op niveau van je arbeidsongeschiktheid. En ja, je zal echt heel erg stuk moeten zijn wil je boven de 50% uitkomen. Je kan niet vals spelen met het verzekerd bedrag, dat is gemaximeerd ten opzichte van je 3-jarig WUO gemiddelde, door accountant opgemaakte jaarcijfers aanleveren als bewijs. Beantwoorden
Jo, ZZP’ers dragen echt wel bij aan de bijstand. Dat wordt bekostigd uit de algemene middelen. En wij betalen daar meer aan zelfs. Beantwoorden
Je hebt helemaal gelijk Peter! Ik denk zelfs dat zzp’ers er meer aan gaan bijdragen zodra ze van werknemer succesvol zelfstandig ondernemer worden. Wat vaak wordt vergeten is dat ‘zzp-en’ niet slechts een alternatief is voor ‘werknemer’ zijn, maar ook een alternatief is voor ‘niet-werken’ (en dus helemaal NIET bijdragen aan sociale lasten). Beantwoorden
