Claartje Vogel 4 september 2024 8 reacties Print Patijn (GL-PvdA) vindt dat Belastingdienst schijnzelfstandigheid nu echt moet aanpakken. ‘Handhavingsmoratorium was domme zet’’GroenLinks-PvdA wil dat de Belastingdienst zo snel mogelijk gaat handhaven op schijnzelfstandigheid. Tweede Kamerlid Mariëtte Patijn: ‘Het handhavingsmoratorium was een domme zet. Als er een wet is, moet je je eraan houden.’Moet de Belastingdienst de regels rondom de inhuur van zzp’ers gaan handhaven? Daar heeft Tweede Kamerlid Mariëtte Patijn van Groenlinks-PvdA een duidelijk antwoord op: “Ja. Het is simpel: als er een wet is, moet je je eraan houden.” In 2016 werd de handhaving van de Wet Deregulering Arbeidsrelaties (DBA) opgeschort, omdat de regels niet duidelijk genoeg waren. De regels rondom de inhuur van zelfstandig professionals waren te ambigu en het kabinet zou met helderheid komen. Acht jaar later is de nieuwe wetgeving is nog lang niet af, maar de handhavingspauze stopt wel binnenkort. Werkgevers die zelfstandigen inhuren terwijl zij werknemers in dienst moeten nemen, lopen vanaf 1 januari 2025 kans op boetes en naheffingen van de Belastingdienst. Rondetafelgesprek over handhaving Moet er opnieuw uitstel komen van handhaving? En zo niet, wat is dan de beste manier om die handhaving op te starten? De meningen zijn verdeeld. De Tweede Kamer vraagt donderdag raad aan belangenbehartigers. Dit rondetafelgesprek is een initiatief van VVD en GroenLinks-PvdA. Zij zijn verdeeld over de kwestie. In de podcast ZiPtalk uitte Tweede Kamerlid Thierry Aartsen (VVD) zijn zorgen over ongewenste effecten. Hij vindt dat de Belastingdienst de handhaving moet richten op mensen die gedwongen zzp’er zijn. ‘Wet bestaat niet zomaar’ Volgens GroenLinks-PvdA moeten de inspecteurs juist ‘integraal handhaven’, zegt Kamerlid Patijn. “Als je vindt dat het arbeidsrecht niet goed is, dan moet je dat eerst aanpassen. Het is heel gek om te zeggen: we hebben een wet, maar die hoef je niet na te leven.” Het arbeidsrecht bestaat niet zomaar, benadrukt ze. “Deze wetgeving beschermt 5,5 miljoen werknemers in Nederland. Als een samenwerking volgens de regels een werknemer-werkgeverrelatie is, dan moeten beide partijen zich houden aan de rechten en plichten die daarbij horen.” Dat betekent niet alleen dat werknemers recht hebben op een minimumloon, vakantiegeld en ontslagbescherming, het draait ook om belastingen en premies. “Als je nu niet handhaaft, moet je het hele arbeidsrecht en sociale zekerheidsstelsel aanpassen. Belasting en premies zijn tenslotte de grootste inkomstenbron van de Belastingdienst.” Wat Patijn betreft had de handhaving nooit opgeschort mogen worden. “Ik vond het jaren geleden al een domme zet”, zegt ze. “Het oorspronkelijk plan was een jaar uitstel, zodat iedereen zich kon voorbereiden. Vervolgens kreeg iedere beroepsgroep een eigen modelovereenkomst, waarbij de normen flink verschilden en steeds aangepast werden. Er ontstond een schijn-duidelijkheid over de vraag of je een zzp’er mag inhuren of iemand in dienst moet nemen.” Focus op lage tarieven? VVD vindt het een goed idee om te werken met een rechtsvermoeden bij een laag tarief, Patijn is het daar niet mee eens. Aartsen (VVD): “Als je gedwongen zzp’er bent en je verdient minder dan 33 euro per uur, dan kun je naar je werkgever stappen en zeggen: ‘Kijk eens, op basis van dit rechtsvermoeden ben ik werknemer, ik eis een contract bij u op’. Fantastisch. […] De VVD zal het van harte steunen.” Patijn noemt dit een ‘schijn-oplossing’. “Dit gaat helemaal niets doen; schijnzelfstandigen gaan hier geen gebruik van maken. Denk maar aan de 18-jarige buitenlandse student die nu wel kan werken als zzp’er, maar niet in loondienst. De werkgever hoeft geen premies te betalen en de werkende heeft nauwelijks bescherming. Maar als deze student een dienstverband claimt, kan hij simpelweg niet meer werken. Bovendien is het raar om het recht selectief toe te passen.” Werkgever, wees creatief en geef regelruimte Hoewel ze het belangrijk vindt om de wet te handhaven, begrijpt ze de zorgen van werkgevers en zzp’ers. Werkgevers zijn bang om hun zzp’ers te verliezen, terwijl ze die hard nodig hebben om piekmomenten op te vangen. Veel zelfstandigen willen niet in loondienst werken, want ze zijn blij met de vrijheid. Ondertussen merken ze dat werkgevers terughoudender worden om met zzp’ers samen te werken vanwege de onduidelijkheid rondom de wetgeving en angst voor boetes. “Ik zie echt wel dat werkenden behoefte hebben aan meer keuzevrijheid en autonomie”, zegt Patijn. “Ondertussen heeft de toename van het aantal zzp’ers in de zorg en het onderwijs nadelige gevolgen voor de vaste medewerkers. Zij blijven achter met de taken die niemand wil oppakken, zoals de oudergesprekken en kerstversiering. Een gebrek aan vaste arbeidsrelaties is slecht voor de cohesie en continuïteit in organisaties.” De oplossing? “Werkgevers moeten werknemers binnen de arbeidsrelatie meer als professionals behandelen”, zegt ze. “Geef mensen meer vrijheid en regelruimte binnen het arbeidscontract. Wil een journalist een paar weken aan een boek werken? Bied dan flexibiliteit met een jaarurenmodel of wees creatief met de roostering op de redactie. Werkgevers moeten zich realiseren dat er veel regelruimte is binnen vaste contracten. Zodra we gaan handhaven, verwacht ik dat zij stappen gaan zetten.” Lees ook: Politiek dilemma: na 9 jaar weer handhaven op schijnzelfstandigheid, of niet? Politiek en arbeidsmarkt wacht een hete herfst. Een overzicht. #zzpdebat, belastingdienst, groenlinks-pvda, regels, schijnzelfstandigheid, wet dba, Wet VBAR Print Over de auteur Over Claartje Vogel Claartje Vogel is redacteur bij ZiPconomy Bekijk alle berichten van Claartje Vogel
Werkgevers moeten dit, werkgevers moeten dat… typisch. Geen enkel benul van de bredere context. Het enige voorbeeld van een misstand die ze presenteert gaat over de status van een 18-jarige buitenlandse student. Ach joh wat zielig. Dat is alleen geen Nederlander. Die stemt hier niet. En heeft kennelijk genoeg middelen om in het buitenland te studeren. Deze persoon is compleet irrelevant voor het debat. Ondertussen zitten veel NEDERLANDSE zelfstandigen zonder werk vanwege onzekerheid over onduidelijke regelgeving. Patijn is totaal ongeschikt. Dat is het probleem van ‘de polder’. Doorgeschoven FNV-vakbondsbestuurders praten mee over het probleem dat ze zelf gecreëerd hebben en de ‘oplossing’ is werkgevers onder druk zetten. De FNV en haar nazaten zijn de allerlaatsten die hier over mee mogen praten.
Wat een slim idee om onze hardwerkende ZZP’ers die vrijwillig ZZP’er zijn en heel veel bedrijven uit de brand helpen het leven zuur te maken. Want anders kan een handje vol buitenlandse studenten werken zonder een arbeidscontract… Ik hoop dat deze flutwet zo snel mogelijk van tafel geschoven wordt. Weg met termen als ‘imbedding’, laten we de hoge tarieven met rust laten en focussen op de ondernemerscriteria.
Het is wel weer duidelijk hoe ver Patijns socialistische werkelijkheid en ervaring af staat van de arbeidsmarkt, marktwerking en zzp’ers. Medewerkers moeten niet meer vrijheid krijgen maar betere beloning. Beloningen die de FNV met Patijntjes drukt. Effect: daar waar de markt z’n werking doet onderscheiden de zzp’ers zich, door kwaliteit en flexibiliteit te leveren. Zonder flexibiliteit is de olie uit de arbeidsmarkt. Betere beloning zorgt voor betere match tussen vraag en aanbod, en daalt het aantal zzp’ers (ipv de stijgende trend, door jarenlange loonmatiging en oplopende inflatie). Zonder betere beloningen blijft de arbeid altijd achter op het kapitaal, mede mogelijk gemaakt door GL-PvdA!
Waarom zou je zzp’ers met een hoog tarief gedwongen willen “beschermen”? Deze wet beschermt mij helemaal niet. Het dreigt de helft van m’n inkomen weg te nemen, terwijl zowel ik als m’n opdrachtgever hartstikke blij zijn. Ik overweeg het serieus om te emigreren. Maak loondienst inderdaad aantrekkelijker, bescherm gedwongen zzp’ers en laat wederzijds voordelige werkrelaties met rust. Waarom zou je daar in vredesnaam aan willen komen?
Omdat Patijn een oud-FNV vakbondsleider is die een groot aantal FNV leden heeft zien vertrekken naar het zelfstandig ondernemersschap. Zij hoopt de ex-leden via wetgeving terug te duwen naar de vakbond.
“Ondertussen heeft de toename van het aantal zzp’ers in de zorg en het onderwijs nadelige gevolgen voor de vaste medewerkers. Zij blijven achter met de taken die niemand wil oppakken, zoals de oudergesprekken en kerstversiering.” Dit heeft niets te maken met zzp’ers en alles met dom werkgeverschap. In mijn sector worden externen ingehuurd voor alle taken die internen ook doen. Op het moment dat je externen selectief gaat inhuren voor alleen de leuke/interessante taken jaag je je vaste medewerkers natuurlijk weg. Draai dat liever om: het interessante werk voor de vaste medewerkers, en externen om de gaten op te vullen, om het werk te doen wat overblijft.
Wat ze bij het onderwijs doen, is gewoon voorbeelden verzinnen die werkelijk nergens op slaan. Het is niet dat ik de zorgsector wil aanpakken, maar daar komt het natuurlijk wel voor dat een ZZP,er zegt ik wil geen nachtdiensten draaien en dergelijke. Dat is natuurlijk wel kwalijk. Maar dat een ZZP,er geen oudergesprekken wil doen, kan ik me niet voorstellen. Nu is het wel zo, of het slim is een zzp,er een oudergesprek te laten voeren, omdat dit meestal vaste krachten zijn die er al jaren werken. Sommige zzp,ers zijn beter als de docenten die er al zijn, omdat ze anders als eerste eruit gegooid worden, puur omdat dit contractueel kan. Ze zitten alles wel heel erg negatief te benaderen.
Niks mis mee om geen nachtdiensten te willen. Misschien heeft iemand dat al jarenlang gedaan en kan het gezondheidstechnisch niet meer aan, of het is niet te combineren met de diensten van zijn partner en het gezinsleven. Je kiest als zzp’er zelf welke diensten je aanbiedt. Als iemand alleen dagdiensten levert, zal die minder vaak ingehuurd worden en minder inkomen hebben, consequentie van die keuze. Een bekende van me was eens aan het sparen voor een dure reis, kon de nachtdiensttoeslag dus goed gebruiken en wilde juist zoveel mogelijk nachtdiensten.
