ZiPtalk #1, seizoen 2: Krap, krapper, krapst. Hoe kun je de schaarste op de arbeidsmarkt te lijf gaan?

Er wordt bij arbeidsmarktdata te eng gekeken naar het aantal wisselingen van werkgevers. Maar de arbeidsmarkt werkt heel anders”, zo legt Waasdorp uit. “Er werken meer mensen dan ooit, er worden meer uren gemaakt dat ooit en er vinden meer wisselingen plaats dan ooit. De echte vraag is: waar zijn de sollicitanten? Het aantal sollicitaties per functies is fors gedaald. Voor sommige werkgevers is dat momenteel nul. Dat zegt veel meer dan een macrocijfer over het aantal vacatures per 100 werklozen.” Voor Waasdorp zijn bezoekerscijfers op een vacaturepagina en de conversie naar aantal sollicitaties de belangrijkste data waar werkgevers (en opdrachtgevers) zich op zouden moeten richten.

Zit er nu veel verschil in de arbeidsmarktdata over werknemer en zelfstandigen?

“Er zijn wat mij betreft meer overeenkomsten dan verschillen. Zeker als het gaat om ‘beweegmotieven’, maar ook zoekgedrag. Een vacaturebank als Indeed wordt ook door freelancers veel gebruikt, toch zetten bedrijven dat kanaal maar weinig in bij hun zoektocht.”

Data over tarieven laten wel veel meer verschillen zien. “Salarissen kunnen alleen maar omhoog, tarieven schieten nu de lucht in, maar gaan ook weer omlaag.” Een rekenmodel van de Intelligence Group (zie hier) laat zien dat tarieven van zzp’ers dit jaar gemiddeld met 10 procent zullen stijgen. Goed inzicht hebben in ontwikkelingen van tarieven is nu des te belangrijker omdat Waasdorp ook een enorme wildgroei in tarieven ziet. “Het lijkt soms wel: wat de gek ervoor geeft.”

Er is een enorme wildgroei in tarieven. Het lijkt soms wel: ‘wat de gek ervoor geeft’

In een onderzoek van Staffing Industry Analysts zegt 6 op de 10 werkgevers het wisselen van leveranciers te zien als een oplossing om de krapte tegen te gaan. Is dat verstandig?

“Ik kan wel 25 andere oplossingen bedenken die meer effect zullen hebben. Het wisselen van een MSP of met een ander systeem werken, dan creëer je waarschijnlijk eerder meer problemen dan dat het wat oplost. Het gaat er om professioneel samen te gaan werken. Niet tien procent van de functionaliteiten van een systeem gebruiken maar tachtig, je recruiters serieus opleiden, opdrachten aantrekkelijker omschrijven. Ik kan zo 25 andere oplossingen bedenken die jou als organisatie een concurrentievoordeel geven ten opzichte van de rest. Daarmee dwing je ook die concurrenten om het beter te gaan doen. Dan trek je met elkaar je branche naar een hoger niveau en zorg je dat mensen de branche niet uitgaan.”

• Lees ook: interview met VvDN secretaris Peter Hulsbos over de visie van deze branchevereniging van detacheerders en hun kwaliteitsdoelstellingen  

Beluister de eerste aflevering van ZiPTalk van dit nieuwe seizoen op Spotify

Er wordt veel gesproken over ‘self sourcing’, het idee om het zoeken en inhuren van zelfstandigen veel meer zelf te doen. Zie jij dat doorzetten?

“Als je vandaag je eigen capaciteit moet gaan organiseren, dan loop je een verloren race. Dan zou ik veel eerder samenwerken met de beste MSP’s en RPO’s uit binnen- of buitenland. Dat is wat anders dan ongebreideld inhuren van externen. Daar moet je wel een grens in stellen, in hoeveel flex er in je organisatie is. Je wil ook de continuïteit bewaken, het behoud van kennis.”

Detacheerders zijn ook sprinkhanen die van de ene naar de andere club gaan. Ze vreten je organisatie leeg

Waasdorp maakt zich vooral zorgen over het gedrag van detacheringsclub. “Ze zullen ook heel veel goede dingen doen, maar het zijn ook sprinkhanen die van de ene naar de andere club gaan. Ze vreten je organisatie leeg. Ik maak me echt zorgen over hoe detacheerders organisaties aan het uithollen zijn. Ze zijn de olie van organisaties waardoor alles blijft lopen, maar dit is echt ook een donkere kant.”

Wat zijn, tot slot, voor jou de belangrijkste tips voor organisaties om om te gaan met de krapte op de arbeidsmarkt?

De arbeidsmarkt is voor Waasdorp een maakbare markt. “Je kan met data grip hebben op je markt en op je problemen. Het is een ‘value chain’, als je daar tijd en aandacht aan besteedt en daarvoor data verzamelt, dan kan je de waardeketen ook sterker maken. Daar moet je tijd en middelen voor vrijmaken. Niet met je rug tegen de muur gaan staan en roepen: ‘de schaarste overvalt mij en iedereen heeft er last van’, dat is niet waar. Je hoort in de pers alleen maar de bedrijven die er last van hebben. De bedrijven die je er niet over hoort, zijn de bedrijven met de beste leiders, arbeidsvoorwaarden. Dus misschien is mijn enige tip: je kunt die krapte onder controle krijgen. Maar dat kost geld, tijd, focus en dan ga je in drie, zes maanden resultaten zien.”