Handhaving

Er was de afgelopen tijd veel nieuws rond het hervatten van de handhaving beoordeling arbeidsrelaties nadat er een tijdlang een moratorium – een tijdelijke opschorting – op was gezet. De berichtgeving wil(de) nog wel eens voor de nodige verwarring zorgen. Via dit dossier praten we u bij over de actualiteit, de laatste ontwikkelingen en de achtergronden en opinies in dit dossier.

Twee van de vragen die centraal staan: hoe gaat de Belastingdienst een en ander aanpakken, en hoe moet je je daar als opdrachtgever en zzp’er op voorbereiden? Het is goed om in elk geval twee dingen uit elkaar te halen. Ten eerste is dat het verschil tussen de opheffing van het handhavingsmoratorium per 1 januari 2025 en de nieuwe wet VBAR, die er nog niet is. En ten tweede is er een verschil als het gaat om de impact op opdrachtgevers en zzp’ers.

Dit weten we nu vanuit het kabinet:

• Vanaf 1 januari 2025 kan de Belastingdienst – bij overtreding van de regels – weer direct naheffingsaanslagen loonheffing en sociale premies opleggen, zonder waarschuwing vooraf of zonder eerst een ‘aanwijzing’ te geven zoals voor 2025 het geval was (tijdens het handhavingsmoratorium).
• De optie van een ‘aanwijzing’ komt per 1 januari 2025 te vervallen
• Wel kunnen organisaties een ‘waarschuwing’ krijgen (wat fundamenteel iets anders is dan de aanwijzing. Zie voor uitleg hier)
• In beginsel begint de Belastingdienst met een ‘oriënterend gesprek’ en niet direct met een formeler (boeken)onderzoek.
• De controles vinden alleen plaats over de periode vanaf 1 januari 2025 en dus niet over de periode daarvoor. Mogelijke naheffingen zullen dus ook alleen plaatsvinden over de periode vanaf 1 januari 2025 en niet daarvoor.
• Organisaties die aantoonbaar actief bezig te zijn met het verkrijgen van grip op dit dossier, zullen in 2025 nog geen verzuim of ‘vergrijpboete’ krijgen (een vergrijpboete kan 25 tot 50% van de naheffingssom zijn, tot – in uitzonderlijke gevallen – 100%).
• De controles zullen primair plaatsvinden bij de opdrachtgevers van zzp’ers, niet bij individuele zzp’ers.

Lees ook: Acht misverstanden over de handhaving schijnzelfstandigheid

Dit is de vermoedelijke strategie van de Belastingdienst

• De Belastingdienst gaat steekproefsgewijs controleren, maar zet vooral in op communicatie, om zo opdrachtgevers, bureaus en zelfstandigen te wijzen op hun verantwoordelijkheid om de juiste contractvorm te kiezen.
• De Belastingdienst vertelt graag dat ze na 1 januari 2025 niet anders controleert (basis zijn de Deliveroo criteria) en dat ze niet méér gaat controleren (het controleteam bestaat nu al uit 80 fte en dat blijf zo).
• Wat verandert zijn de consequenties. Aanwijzingen (zonder naheffing of boetes) maken plaats voor naheffingen (zonder verzuimboete indien de contractpartij goede intenties toont qua naleving van wet- en regelgeving).
• Daarbij is wel duidelijk dat de uitleg die de Belastingdienst geeft aan wat wel of niet kan strikter is dan wat opdrachtgevers, bureaus en zzp’ers zelf soms als wenselijk zien. Zo beschouwt de Belastingdienst opdrachten die nadrukkelijk te maken hebben met ‘capaciteit’ en met ‘piek & ziek’ als snel als niet passend bij een zzp-overeenkomst.