Onderzoek KVK: helft zzp’ers (en opdrachtgevers) positief over handhaving schijnzelfstandigheid. Tien procent denkt aan stoppen.

De helft van de zzp’ers en opdrachtgevers is positief over de verscherpte handhaving op schijnzelfstandigheid, al ervaren zij ook de gevolgen ervan. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de Kamer van Koophandel (KVK) onder 500 zzp’ers en 500 opdrachtgevers.

In beide groepen zegt 9 op de 10 goed op de hoogte te zijn van wat de handhaving op schijnzelfstandigheid betekent voor hun bedrijf. Ook vindt bijna 9 op de 10 zzp’ers zichzelf bij hun huidige opdracht geen schijnzelfstandige. Opvallend is dat slechts de helft van de opdrachtgevers deze mening deelt.

Zowel zzp’ers als opdrachtgevers begrijpen waarom de Wet DBA er is en waarom handhaving nodig is, zo blijkt uit het onderzoek. De helft van hen vindt het goed dat de overheid actiever optreedt tegen schijnzelfstandigheid, maar ze merken wel degelijk de gevolgen. Een derde van de zzp’ers en twee vijfde van de opdrachtgevers maakt zich zorgen over de impact op hun bedrijf.

Daarnaast maakt bijna de helft van de zzp’ers zich specifiek zorgen over hun ondernemersvrijheid, en over een mogelijke afname van opdrachten en inkomsten. Ongeveer twee derde van de opdrachtgevers maakt zich zorgen over een toenemende regeldruk, personeelstekort en het opvangen van piekdrukte.

Merkbare gevolgen

De helft van de zzp’ers en acht op de tien opdrachtgevers heeft tot nu toe iets gemerkt van de handhaving op schijnzelfstandigheid. Zzp’ers merken vooral dat het lastiger is om opdrachtgevers te vinden, dat zij uitgebreidere overeenkomsten nodig hebben en dat zij vaker vragen krijgen over schijnzelfstandigheid. Twaalf procent kreeg een aanbod om in loondienst te komen. Opdrachtgevers geven aan dat zij voorzichtiger zijn met het inhuren van zzp’ers en dat zij meer vragen van hen krijgen over schijnzelfstandigheid. Eenentwintig procent van de opdrachtgevers deed zzp’ers een aanbod om in loondienst te komen.

Stoppen

Tien procent van de zzp’ers zegt te stoppen of overweegt te stoppen als zelfstandige vanwege de verscherpte handhaving. Ruim driekwart heeft daarentegen nooit overwogen om te stoppen. Zij willen ondernemer blijven of geven aan te voldoen aan de regelgeving en dus niets te vrezen te hebben. Eén op de drie opdrachtgevers overweegt te stoppen of is al gestopt met het inhuren van zzp’ers. Tweeëntwintig procent kiest voor een andere vorm van inhuren, terwijl bijna de helft niets verandert. Twee op de vijf opdrachtgevers geven aan waarschijnlijk weer vaker zzp’ers in te huren als de handhaving stopt.

Uit een analyse van CBS data (zie hier) blijkt er in het eerste kwartaal van 2025 er 45 duizend zzp’ers minder waren dan in het kwartaal er voor. Deze daling komt vooral door een daling van zzp’ers actief in de publieke sector.   In april 2025 schreven zich ook bijna 15.000 nieuwe zelfstandigen zich in bij de KVK. Dat is wel 3.500 minder dan in april 2024.