SLUIT MENU

Minister Van Gennip komt met nieuwe criteria inhuur zzp. Zzp organisaties vrezen fiasco.

Minister Van Gennip komt in het concept-voorstel “Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden” met drie criteria. Zzp organisaties vinden dat er veel te weinig naar het element ondernemerschap wordt gekeken.

Minister Van Gennip heeft een concept wetsvoorstel gepresenteerd waarmee ze de regels voor het werken met werknemers en zelfstandigen wil verduidelijken. Hierdoor moeten werkenden en werkgevenden sneller weten of een opdracht door een zelfstandige gedaan mag worden of niet.

In het voorstel wordt – naast het element gezag – ook gekeken naar indicaties die wijzen op zelfstandig ondernemerschap. Volgens Van Gennip gaan die “stevig” wegen bij de beoordeling. Zzp-organisaties VZN en PZO zijn juist over dit punt zeer ontevreden.

Drie criteria

Minister Van Gennip: “We hebben de jurisprudentie uitgeplozen en verduidelijkt en een toetsingskader gemaakt. Deze houdt simpel gesteld in: 1. Hoe word je aangestuurd en gecontroleerd? Heb je daar alle vrijheid in of sta je onder leiding van een ander? 2. Doe je werk dat structureel gedaan wordt in een organisatie? Een vaste plek in de organisatie heeft? En doe je hetzelfde werk als en met werknemers? 3. Of werk je juist zelfstandig, voor je eigen rekening en risico? Met deze verduidelijking kunnen werkgevenden en zelfstandigen straks beter uit de voeten. Zonder bij opdrachten een berg jurisprudentie uit te moeten zoeken.”

Wanneer er geen werkinhoudelijke aansturing (A) en iemand is niet ingebed (B), dan kan het werk door een zzp’er gedaan worden. Als een van beide elementen wel aanwezig is, dan wordt gekeken in hoeverre er binnen de opdracht sprake is van ondernemerschap (C). Wanneer er dan nog geen uitsluitsel is, wordt gekeken naar elementen die te maken hebben met het ondernemerschap van de persoon zelf (C+).

Uitwerking

In een toelichting bij het concept wetsvoorstel wordt meer invulling aan de drie criteria:

A   Werkinhoudelijke aansturing

  1. De werkgevende is bevoegd om aanwijzingen en instructies te geven over de wijze waarop de werkende de werkzaamheden moet uitvoeren en de werkende moet deze ook opvolgen
  2. De werkgevende heeft de mogelijkheid om de werkzaamheden van de werkende te controleren en is bevoegd om op basis daarvan in te grijpen

B   Organisatorische inbedding
1. De werkzaamheden worden verricht binnen het organisatorisch kader van de organisatie van de werkgevende.
2. De werkzaamheden behoren tot de kernactiviteit van de organisatie
3. De werkzaamheden hebben een structureel karakter binnen de organisatie
4. Werkzaamheden worden zij-aan-zij verricht met werknemers die soortgelijke werkzaamheden verrichten.

C   Eigen rekening en risico
1. De financiële risico’s en resultaten van de werkzaamheden liggen bij de werkende.
2. Bij het verrichten van de werkzaamheden is de werkende zelf verantwoordelijk voor gereedschap, hulpmiddelen en materialen.
3. De werkende is in het bezit van een specifieke opleiding, werkervaring, kennis of vaardigheden, die in de organisatie van de werkgevende niet structureel aanwezig is.
4. De werkende treedt tijdens de werkzaamheden zelfstandig naar buiten
5. Er is sprake van een korte duur van de opdracht en/of een beperkt aantal uren per week.

C+  (Aanvullend)
Of de werkende zich doorgaans als ondernemer of werknemer in het economisch verkeer gedraagt met betrekking tot vergelijkbare werkzaamheden. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan:

  1. De werkende heeft meerdere opdrachtgevers per jaar;
  2. De werkende besteedt tijd en/of geld aan het verwerven van een reputatie en het vinden van nieuwe klanten of opdrachtgevers;
  3. De werkende heeft bedrijfsinvesteringen van enige omvang;
  4. De werkende gedraagt zich administratief als zelfstandig ondernemer: is ingeschreven bij de KVK, is btw-ondernemer en/of heeft recht op de fiscale voordelen van het ondernemerschap (zoals ondernemersfaciliteiten)

De uiteindelijke criteria komen niet in de wet maar in een Algemene Maatregel van Bestuur.

In de memorie van toelichting wordt de weging van deze elementen als volgt omschreven

“In die gevallen waar de indicaties van werkinhoudelijke aansturing en organisatorische inbedding in evenwicht zijn met de contra-indicaties van het werken voor eigen rekening en risico wordt het van belang geacht dat feiten en omstandigheden die wijzen op dat de werkende zich doorgaans als ondernemer in het economisch verkeer gedraagt, een rol krijgen bij de beoordeling. Daarbij krijgt de vraag of de werkende zich doorgaans met betrekking tot vergelijkbare in het economisch verkeer als ondernemer gedraagt (buiten de arbeidsrelatie) werkzaamheden een rol in de beoordeling van de arbeidsrelatie. De indicaties die wijzen op ondernemerschap in het economisch verkeer (arbeidsrelatie overstijgend) noemen we C+ indicaties”

Luister/kijk hieronder voor meer uitleg deze podcast van ZiPconomy of luister terug op Spotify 

ZZP organisaties vrezen gevolgen nieuwe zzp-wet

In een reactie aan ZiPconomy laat Vereniging Zelfstandigen Nederland (VZN), de koepel van zelfstandigenorganisaties, weten teleurgesteld te zijn in het voorstel. De wet schiet volgens VZN zijn doel ‘ver voorbij’. “De wet biedt geen extra duidelijkheid vooraf en raakt zelfstandig ondernemers rechtstreeks in hun bestaansrecht”, zegt VZN-voorzitter Cristel van de Ven. “De vrijheid van ondernemerschap wordt hen ontnomen.” (lees hier de volledige reactie van VZN + Tien inhoudelijke redenen om te stoppen met deze conceptwet

Margreet Drijvers, directeur PZO,  vindt de wet “volkomen onnodig en niet goed voor de arbeidsmarkt.” Volgens Drijvers leidt dit weer tot een “bloedbad” waarbij ze verwijst naar problemen bij de de invoering van de Wet DBA. “Vervanging en interim management kan bijvoorbeeld niet meer als zelfstandige. Dat wordt desastreus voor allerlei sectoren en dit creëert alleen maar heel veel onzekerheid en gedoe”,

Drijvers wijst ook op een aangenomen motie van D66 en VVD (zie hier) waarin werd aangedrongen om de persoonlijke kenmerken van een ondernemer van  een zwaarwegende rol te laten spelen bij . Dat is niet gebeurd, vindt PZO. Nog steeds zijn de werknemerscriteria leidend en wordt uitsluitend naar de ondernemerskenmerken gekeken binnen een arbeidsrelatie. “Volstrekt onvoldoende voor uitvoering van de motie. Of iemand zich als ondernemer op de arbeidsmarkt beweegt, speelt in dit wetsvoorstel geen enkele rol. Bovendien maakt ze het onmogelijk dat zelfstandigen nog vervanging en interim management kunnen doen. De minister is ervan overtuigd dat met deze one size fits all oplossing alle problemen met schijnzelfstandigheid zullen zijn opgelost, maar miskent daarbij de veel hogere kosten, de complexe problematiek in een aantal sectoren en de behoefte aan flexibiliteit bij zelfstandige maar juist ook bij opdrachtgevers.”

FNV Zelfstandigen : voorzichtig positief

FNV laat weten “voorzichtig positief ” te zijn over het nieuwe wetsvoorstel.  “Belangrijk is dat het handhavingsmoratorium voor de loonheffingen wordt opgeheven in situaties van schijnzelfstandigheid. Met dit voorstel kan de handhaving worden opgepakt. Het wetsvoorstel is niet volmaakt en ondervangt niet alle situaties, maar het feit dat de Belastingdienst hiermee uit de voeten kan is een belangrijk signaal.”

Rechtsvermoeden van werknemerschap

Het tweede deel van het wetsvoorstel is een rechtsvermoeden van werknemerschap. Dat houdt in dat wie werkt voor een uurtarief van € 32,24 of minder er het een rechtsvermoeden is dat die persoon als werknemer gezien moet worden. Deze persoon kan straks eenvoudig bij de rechter opeisen dat hij recht heeft op bijvoorbeeld een minimumloon, ontslagbescherming en doorbetaling bij ziekte.

Als werkgevers het hier niet mee eens zijn, dan moeten zij met bewijs komen waarom de werkende toch echt een zzp’er is. Dit rechtsvermoeden geldt alleen voor zzp’ers met zakelijke opdrachtgevers, niet voor zelfstandigen en hun particuliere klanten.

Verder is dit een civielrechtelijke mogelijkheid. Dat wil zeggen dat de Belastingdienst hier geen gebruik van kan maken om bijvoorbeeld te bepalen of een werkgever loonheffingen moet afdragen.

Controversieel of niet?

Er start nu een internetconsultatie waarin commentaar op het wetsvoorstel gegeven worden. Deze consultatie heeft een looptijd van vijf weken. Indien het kabinet daarna vast houdt aan dit plan volgt een normaal gesproken behandeling in de Tweede Kamer. Of dat ook daadwerkelijk gebeurt hangt af van de kamer zelf. Mogelijk wordt dit wetsvoorstel als controversieel gezien. Dan mag het demissionaire kabinet er niet aan verder werken. De Tweede Kamer kan dat nog doen, want dit onderwerp is nog niet besproken.

Hugo-Jan Ruts is 'editor-in-chief' en uitgever van ZiPconomy. Bekijk alle berichten van Hugo-Jan Ruts

4 reacties op dit bericht

  1. Oude wijn in nieuwe zakken. Het is werkelijk niet te geloven: hier heeft de overheid vanaf 2016 (7 jaar!) aan gewerkt (beter: geprutst). Met als resultaat dat hele beroepsgroepen hun ondernemerschap vaarwel kunnen zeggen.

    Bijkomend voordeel: overheid moet groot deel van hun mensen laten gaan, dus dat wordt nog lachen bij de Belastingdienst. Oproep aan alle zzp’ers: toon lef, leg voor 8 weken collectief het werk stil. Je bent immers ondernemer, en bepaalt voortaan zelf wel wat je doet. Dat piept de overheid binnen een paar weken wel anders…

    Die paar weekjes vakantie zullen een waardevolle investering blijken!

  2. Help me even mensen, welk probleem moet er ook weer worden opgelost door onze duurbetaalde politici met meer bijbaantjes dan de gemiddelde ondernemer klanten heeft?

    Het begon ooit met de uitbuiting van onderbetaalde zogenaamde ondernemers, toen was opeens een oneerlijke aftrekpost voor het onzekere inkomen van de zelfstandige het meest belangrijke, nu lijkt het niet bijdragen aan de pensioenpot de focus te krijgen. Snapt u het nog?

    De nu gekozen oplossing verschilt trouwens een handvol woorden van de voorgaande oplossingen maar we zijn 15 jaar verder, wat illusies armer en onzekerheid rijker.

    En passant snap ik de titel van dit artikel “Zzp organisaties vrezen fiasco” ook niet. Werkelijk, vrezen de ZZP organisaties een fiasco, zou het echt?
    Ik denk dat als iemand iets moet vrezen dat dit de zelfstandigen zijn.

    Daarnaast zal de tussenhandel zich misschien moeten afvragen of er nog een markt voor ze zal zijn. Dan kan de BOVIB zich wel zorgen gaan maken (en snap ik de titel ook…) want dan zijn er geen bedrijven om te vertegenwoordigen. Sorry Marc, zowel BOVIB, haar leden en Circle8 staan kennelijk op de schraplijst. We houden in 2025 alleen nog werknemers, gedetacheerden en uitzendkrachten over.

    Voor die uitzendkrachten moet nog wel wat worden bedacht, het boeit mij namelijk niet in welke constructie ik werk. Ik bepaal hoe en wanneer ik werk, welk tarief ik daarvoor schrijf en wie ik accepteer als tussenpartij.

  3. Wat mij enorm blijft verbazen in alle afgelopen jaren is het door elkaar halen (bewust of onbewust) tussen ‘inhuur’ en ‘zzp inhuur’.
    In het begin van de wet DBA periode ging het over arbeidsrecht, aansturing en eigen materiaal gebruiken etc.
    Nu gaat het over inbedding van werk als belangrijkste verschil.
    Maar hierbij geldt dat inbedding alleen geldt voor zzp-ers maar NIET voor andere inhuur.
    Voorheen stelde men dat indien je al in loondienst was ergens dat het dan prima was ingehuurd te worden als externe, maar indien niet (dus zzp-er) dan geldt de wet DBA.

    Nu LIJKEN de regels over inbedding te suggereren dat indien het ingebed werk betreft er een vast contract geboden moet worden en er niet ingehuurd mag worden. Dat zou in elk geval consequent zijn. Dus gewoon geen externen.
    Maar waarschijnlijk zal ook hier weer rechtsongelijkheid aangebracht worden en zullen die inhuur regels alleen voor zzp-ers gelden.
    Ergo; ik denk dat we weer teruggaan naar begin wet DBA tijd waarin de Payroll constructie ineens een oplossing werd om dit gedoe te omzeilen. (Of agencies met mid-land constructies etc)

    Zelf ben ik ICT specialist die overheden en bedrijven inhuren om meestal langdurige klussen te klaren. Denk momenteel bv aan cloud migraties, waarbij vele tientallen of honderden installaties vanuit eigen datacenters naar de cloud moeten.
    In mijn vakgebied werken we dus eigenlijk altijd samen met de interne ICT afdelingen, en volgen interne én externen dezelfde werkwijze om werk consequent hetzelfde uit te voeren en fouten en systeem falen te voorkomen. Dat zijn dus een soort werkinstructies.
    Zulke grote klussen waarbij de bedrijven natuurlijk ook ALLE processen moeten testen, kosten erg veel tijd waardoor inhuur al snel voor 1-2 jaar fulltime is.
    Wanneer de het criterium van ‘inbedding’ werkelijk doorgevoerd wordt dan kan dit werk dus helemaal niet meer door (extra) tijdelijke inhuur krachten gedaan worden. zzp-er of niet. Eigenlijk kan vrijwel nergens meer een zzp ict-er worden ingehuurd want vrijwel overal is ICT een kerntaak van bedrijven geworden en dus ingebed werk. Zonder ICT draaien de meeste bedrijven niet meer.
    Probleem is wel dat indien dat niet meer kan, en al deze zzp-ers in vaste dienst moeten, en een groot tekort aan specialisten zal ontstaan omdat bedrijven werknemers alleen maar opleiden op de ICT gebieden waar ze zelf profijt bij hebben. Consultancy met brede kennis zal verdwijnen. Dus uiteindelijk zal al dat werk straks vanuit buitenlanden (bv India) gedaan worden door outsourcings bedrijven.

    Wat de overheid zich maar niet blijft realiseren in al die jaren is dat het tegengaan van gedwongen (schijn)zelfstandigheid waar dit alles om begonnen is, op deze wijze de overheid en economie zal ontwrichten.
    Dit zal veel nevenschade opleveren, waar dan weer een uitzondering voor moet komen. Dit voor talloze sectoren waar de overheid niet aan denkt. (zoals gebruikelijk bij de overheid)
    Denk ook bv aan inval krachten in het onderwijs. Veel gepensioneerde onderwijzers vallen nu in om het tekort te helpen bestrijden en doen dat als zzp-er. Dat is ingebed werk en mag dus niet meer. Idem in de zorg. Interim management? Mag ook niet meer. Vervanging van zieken/zwangeren door zzp-ers? Mag niet meer.

    Dus waarom niet gewoon de fiscale regels volgen voor definitie van ondernemerschap? Bouw wat zekerheden in met verzekeringen/pensioen indien gewenst en een minimum tarief, en klaar zijn we.

    • @Björn: je hebt helemaal gelijk. De overheid zoekt problemen waar die voor het grootste deel helemaal niet zijn.

      Het grootste probleem van de overheid is dat het sociale stelsel steeds minder inkomsten heeft als gevolg van de groei van het aantal ZZP’ers. We betalen als ZZP’er tenslotte geen werkgeverslasten en kunnen als ZZP’er ook geen gebruik maken van het sociale stelsel van werknemersverzekeringen. Mijn gevoel is dat de nieuwe wetgeving er vooral op gericht is om de financiering van het sociale stelsel te verbeteren. En als je deze analyse volgt, dan komt daaruit dat ZZP’ers over het algemeen minder zonder werk zitten of ziek zijn dan mensen in loondienst, omdat die het stelsel zwaarder belasten.

      Inbedden of kerntaken als criterium nemen om te bepalen of iemand als werknemer of ZZP’er gezien moet worden, gaat extra problemen voor bedrijven opleveren. Want hoe gaan al die bedrijven die gaten in hun personeelsbestand opvullen die ontstaan omdat mensen weg gaan? Een tijdelijk hoofd administratie of een zwangerschapsvervanging? Geen ZZP’er die daar nog zijn of haar handen aan brandt.

      Op deze pagina van Zipconomy (https://www.zipconomy.nl/?p=92578) reageert iemand met een heel eenvoudig voorstel. Neem het tarief als een veelvoud van de hoogte van het minimumloon als uitgangspunt voor het vaststellen van ZZP-schap.
      Uurtarief 4* minimum uurloon: altijd geaccepteerd als ZZP’er
      Uurtarief 2-4* minimum uurloon: opdrachten korter dan 3 maanden mogen als zelfstandige (ZZP) worden verricht, alles langer dan 3 maanden automatisch werknemer (ook i.g.v. opvolgende contracten en met terugwerkende kracht).
      Zeer eenvoudig te handhaven, strakke criteria zonder regeltjes.

      Natuurlijk is het uitbannen van schijnconstructies een goede zaak, maar maak het de mensen die heel graag zelf willen bepalen hoeveel en wanneer ze willen werken (als ZZP’er dus) het leven niet zuur, omdat een kleine deel van de zelfstandigen dat eigenlijk niet is.