Marion van Happen in ZiPtalk: ‘Ik hoop op een contract neutrale arbeidsmarkt’

Het afgelopen jaar is er heel snel heel veel veranderd op de arbeidsmarkt. Dat brengt veel onzekerheid en uitdagingen met zich mee. Marion van Happen, CEO van HeadFirst Group, deelt in ZiPtalk, de podcast van ZiPconomy, haar visie op de snelle veranderingen. 

Onderschatting en de WTTA

Te beginnen met de WTTA. Deze wordt naar verwachting ingevoerd op 1 januari 2027. Van Happen verwacht dat bedrijven de impact hiervan nog heel erg onderschatten: “Ik denk dat er heel veel organisaties nog gecertificeerd moeten worden.” “Dat de invoering nu opschuift, wil niet zeggen dat je er nu niet al actie op moet ondernemen.”

Met name de nieuwe, kleine ondernemer die bedrijven kan helpen met het leveren van specialisten zullen het mogelijk moeilijker krijgen. Dit is mede door de drempel (een waarborgsom van €100.000) die nodig is om aan de WTTA te voldoen. 

Van Happen: “Wat wij vaak horen van opdrachtgevers is dat er vaak honderden leveranciers voor specialisten zijn. Want bedrijven willen toegang tot de totale arbeidsmarkt. Vooral specialisaties zijn daarin cruciaal. Als de WTTA leidt tot mogelijk meer consolidaties op deze markt, ga je dan al die kleine bedrijven die specialisaties aanbieden behouden? Dat durf ik niet te zeggen.” Een minder divers aanbod is niet wenselijk volgens Van Happen: “Door ook meer keuze te bieden aan verschillende type talent heb je meer diversiteit. Je wilt niet een markt met meer eenheidsworst.”

Je wilt niet een markt met meer eenheidsworst.

Onduidelijke Wet DBA?

En hoe onduidelijk is die wet DBA nou? Voor de een is het nog te onduidelijk, terwijl de ander de wet duidelijk genoeg vindt. Wat valt op in de praktijk? Het valt Van Happen op dat veel bedrijven de afgelopen jaren zich al hielden aan de wet: “We merkten dat veel bedrijven hun contracten aanpassen naar een duur van 2 jaar, waar dat voorheen vaak 3 of soms wel 5 jaar was.”

• Lees ook: Markt voor zzp’ers blijkt veerkrachtig en sterker dan vorig jaar, ondanks de zomerdip en handhaving

De onduidelijkheid in de Wet DBA zit erin dat er nog te veel grijze gebieden zijn, waardoor veel opdrachtgevers en zzp’ers onzekerheid ervaren. “De zzp’er wil gewoon weten: mag het wel of mag het niet? Wat is mijn toekomst?” stelt Van Happen. 

Van Happen hoopt op een ‘contract neutrale arbeidsmarkt’: Als we nou eens die arbeidsmarkt contract neutraal maken? Misschien heb je de ene keer een aantal jaren een heel interessante opdracht waardoor je in dienst treedt bij een bedrijf. En voor een volgende job kijk je naar een bedrijf met een andere interessante opdracht waar je als zelfstandig ondernemer kunt werken. Die contractvorm moet interessant zijn voor beide partijen.”

Onderzoek ZiPconomy

ZiPconomy deed een onderzoek naar de impact van de handhaving op de schijnzelfstandigheid onder organisaties met meer dan 5 miljoen aan inhuurvolume. De verwachting was dat er fors minder zzp’ers ingehuurd zouden worden, maar dit viel mee. 

Van Happen: “Er werd een daling verwacht van zo’n 60 procent. Dat zien we niet terug. In bepaalde sectoren, zoals de kinderopvang, is wel een daling gaande, maar ook hier is de vraag naar personeel dermate groot dat men zoekt naar manieren om alle functies ingevuld te krijgen. Maar de verwachte aardverschuiving blijft uit.”

Verrassend, maar tegelijkertijd ook niet: zzp’ers zijn vaak mensen die heel gelukkig zijn omdat ze zzp’en. Van Happen: “De zzp’er kiest voor een opdracht. En daar zie je gewoon toch een grotere mate van geluk dan bij medewerkers die langzaamaan minder betrokken raken bij een organisatie.”

Er werd een daling verwacht van zo’n 60 procent. Dat zien we niet terug

Gevolg: niet meer detachering

De verwachting was ook dat al deze zzp’ers zich zouden keren naar de detacheringsmarkt. Ook dit bleef uit. Van Happen denkt niet dat al deze zzp’ers door de onzekerheid in dienst treden. “Ik denk wel dat zzp’ers nadenken over hun toekomst. Maar veel kijken nog even aan wat er allemaal gaat gebeuren. Vaak kijken ze ook naar andere opties, zoals een contractvorm als een Statement of Work. Ik merk dat mensen niet zomaar afstand willen nemen van het zelfstandige ondernemerschap.”

Die verschuiving ziet Van Happen ook dagelijks terug in haar werk bij HeadFirst Group. In plaats van het traditionele uurtje-factuurtje-model, is er veel meer aandacht voor resultaatgerichte projecten in de sector. Door deze verschuiving gebeurt er nog iets interessants: om je projecten succesvol af te kunnen ronden, heb je de juiste mensen nodig. Daarmee zouden HR en Inkoop dichter bij elkaar komen te staan. Volgens Van Happen is het daarom van cruciaal belang dat organisaties zo snel mogelijk HR en Inkoop bij elkaar brengen: “We moeten zo snel mogelijk met elkaar aan tafel zitten en een strategisch plan met elkaar maken.”

• Lees ook deze column: De heiligverklaring van de VBAR belemmert de beleidsruimte

Daarbij speelt ook de tariefdiscussie een rol. Organisaties zetten steeds vaker benchmarks in: wat wordt er in andere landen betaald, en zelfs hoe de verschillende regio’s in Nederland verschillen van elkaar? Opvallend is dat de tarieven in de STEM-sector blijven stijgen. In de zorg en kinderopvang is juist een daling zichtbaar, ondanks de krapte in deze sector. Dit wijst erop dat schaarste en specialisatie belangrijker zijn dan de klassieke economische wet van vraag en aanbod.

Fees in rekening gebracht

In een voorgaande aflevering van ZiPtalk werd gesproken over een nieuw verdienmodel van platformen: waar normaal gesproken enkel werd verdiend aan de opdrachtgevende kant, worden er nu soms ook fees in rekening gebracht bij de opdrachtnemende kant. 

Volgens Van Happen is dat kenmerkend voor de moderne arbeidsmarkt: “Je ziet het heel veel in andere markten. Waar met platformen wordt gewerkt, waar zowel geld wordt verdiend aan de Business to Business-kant, maar ook aan de klant zelf met allerlei abonnementjes om bijvoorbeeld je boodschappen in de avond bezorgd te krijgen. Daarbij is de vrije keus hiervoor wel van groot belang.”

Geheel nieuw is dit ook weer niet, volgens Van Happen: “Het is niet geheel nieuw, maar wel nog aan de prille kant. Zeker nu er meer dienstverlening aangeboden kan worden, zoals het aangaan van een hypotheek via een uitzendbureau. Dit zijn vaak niet dingen waar heel veel geld aan verdiend wordt, maar vooral manieren om aantrekkelijk te worden.”

Beluister de gehele ZipTalk hier of bekijk deze op YouTube