Het aantal zzp’ers groeit (weer) hard. Maar wie zijn dat allemaal?

Het aantal zzp’ers eigen arbeid ten opzichte van de totale werkzame beroepsbevolking was sinds 2013 tamelijk stabiel. Sinds de corona-crisis loopt het percentage op. In 2020 en 2021 vooral ook door het wegvallen van veel tijdelijke contracten (waardoor het aandeel zzp steeg), in 2022 is er een extra versnelling te zien.

Leeftijd

Zzp’ers zijn gemiddeld wat ouder dan werknemers. De groep van zzp’ers van boven de 65 springt wel in het oog. Zoals we eerder zagen (zie hier) is dat momenteel de hardst groeiende groep zzp’ers. Van alle zzp’ers ‘eigen arbeid’ is 11,2% 65 jaar of ouder. In 2016 was dat nog maar 6,5%.

Opleidingsniveau vooral onder zzp-vrouwen veel hoger

Van alle zzp’ers eigen arbeid is 59,9% man. In 2012 was dat nog 61,7%. Het aandeel vrouwen stijgt dus iets, maar de verhouding ligt ver weg in vergelijking met de m/v verhouding bij werknemers (die ligt nu 51-49%, waarbij mannen wel meer uren maken).

Het gemiddelde opleidingsniveau van zzp’ers eigen arbeid is flink hoger dan onder werknemers in loondienst (van hen heeft 36% een hbo/universitaire opleiding). Opvallend genoeg zijn het vooral vrouwen die dat percentage omhoog trekken. Meer dat 60% van de vrouwelijke zzp’ers heeft een hogere opleiding, bij de mannen ligt dat onder de 50%.

Beroepen en sectoren

Bijna 1 op de 5 (19,2%) zzp’ers eigen arbeid heeft een technisch beroep. 15,9% heeft een ‘bedrijfseconomisch of administratief’ beroep. 13,8% werkt in de zorg of welzijn. 12,6% heeft een ‘creatief of taalkundig beroep’.

Sinds 2013 is het aantal zzp’ers in de ICT het hardst gegroeid (+116%), gevolgd door ‘commerciële beroepen’ (+89%) en zorg/welzijn (+74%).

In de onderstaande afbeelding laat het CBS goed zien hoe de groei (of afname) van het aantal zzp’ers per sector in de afgelopen 12 maanden zich verhoudt tot groei/afname van het aantal banen.

Vrouw/man

Een uitsplitsing tussen vrouwen en mannen geeft flinke verschillen, wat geen verrassing zal zijn:

Bijna een kwart (24,7%) van alle vrouwelijke zzp’ers werkt in de sector zorg en welzijn. Dat percentage is onder vrouwen in loondienst overigens niet veel lager (23,4%). 15,5% zit in de creatieve of taalkundige sector (een groot verschil ten opzichte van 1,4%  van alle vrouwen in loondienst die zo’n beroep hebben). 11,5% heeft een pedagogisch beroep (ten opzichte van 11,2 van de loondiensters), waarover later meer.

Van alle mannelijke zzp’ers heeft 28,6% een technisch beroep (20% van de mannen in loondienst). Ook hier geldt dat het percentage in de creatieve sector (10,8%) veel hoger is dan het aantal mannen in loondienst (1,5%) in die sector. 10,3% werkt in de ICT (een iets hoger percentage dan in loondienst).

Zorg en onderwijs

De sectoren zorg en onderwijs staan binnen de zzp-discussie de laatste tijd flink in de aandacht. Aanleiding om daar dan nog even wat extra aandacht aan te geven. Het percentage zzp’ers dat in die sectoren werkt, is dus niet veel anders dan het aantal werknemers in loondienst.

Wie naar de zzp eigen arbeid actief in de zorg & welzijnssector kijkt, ziet dat het vooral de universitaire functies zijn die bovenaan staan qua aantal zzp’ers. Mbo-geschoolden groeien percentueel gezien wel het hardst, maar vertegenwoordigen een klein deel van alle zzp’ers in deze sector.

In het onderwijs geeft de registratie van bedrijven, met 1 personeelslid, een wat scherper beeld hoe het daar zit met de zzp’ers. De onderwijssector is qua groei een van de hardst groeiende zzp-sectoren (meer dan verdubbeld in de afgelopen 10 jaar). Daarbij is het wel belangrijk om te weten dat de term ‘onderwijs’ in de CBS-cijfers veel meer inhoudt dan docenten in het regulier onderwijs.

De grootste groep zzp’ers in de onderwijssector geeft studiebegeleiding (een flink deel zal dat ook doen als bijbaan). De grootste groei zit hem in ‘sportonderwijs’ (denk aan de fitness/sportscholen). Ook de commerciële bedrijfsopleidingen zijn een fors deel van deze sector. De ‘zzp’ers voor de klas’ staan onderaan.

Deze cijfers zijn een update van een aantal cijfers die eerder verschenen zijn in de ZiPconomy paper “De zzp’er bestaat wel. Feiten en cijfers over zelfstandigen zonder personeel.”