"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

In de huid van de ZZP’er: Taxonomie van deze flexwerker.

Wat drijft ZP’ers? Gaat het om passie of controle? Han Mesters komt op vier typologieën.

ABN Amro heeft samen met Yacht een onderzoek laten uitvoeren door het adviesbureau InSites met als doel meer grip te krijgen op de drijfveren van ZZP’ers. Het onderzoek is gehouden onder 89 ZZP’ers in een on-line omgeving waarvan er 57 hebben deelgenomen aan discussies en vragen die gesteld werden. Aangezien het overgrote deel van de deelnemende ZZP’ers een HBO+ opleiding heeft, gaat het dus om ZP’ers (zelfstandige professionals).

De onderzoeksvragen waren als volgt:

  • Het begrijpen van de dagelijkse en toekomstige uitdagingen, behoeftes, verwachtingen en issues van een ZZP’er
  • Welke factoren zijn hierin van belang? Wat beïnvloedt hun keuzeproces?
  • Wat zijn de (dagelijkse) frustraties die ze tegenkomen , wat zijn de barrières die ze moeten overwinnen?
  • Met welke partijen wordt er momenteel samengewerkt? Hoe ervaart men het huidig aanbod op de markt wat betreft het aanbod van professionele dienstverlening?
  • Het identificeren van persona’s, in welk opzicht verschillen ze van elkaar?
  • Wat zijn relevante diensten die de verschillende persona’s aanspreken in de toekomst?

We zullen in een aantal blogs de belangrijkste bevindingen delen met de lezers. In dit blog zullen we stil staan bij de verschillende type ZZP’ers (persona’s) die we aan de hand van het onderzoek in kaart hebben gebracht.

Kano model

Voor het onderzoek is gebruik gemaakt van het zogeheten Kanomodel. Voor het in kaart brengen van de kwaliteit van een dienst is dit een krachtig instrument want ‘exceeding expectations’ wordt een steeds belangrijker element voor de aanbieders van de meeste dienstverleners, onze bank incluis.

Taxonomie

Voor het  ‘mappen’ van de verschillende ZZP’ers is gekozen is voor de assen ‘Passie’ versus ‘Controle’.   De as ‘Passie’ sluit mooi aan bij een van de pilaren van onze zakenbank: wij willen dat onze werknemers ‘bevlogen professionals’ zijn. 40% van de door ons onderzochte ZZP’ers bleek niet te veel risico te willen lopen en valt in het scenario ‘de veilige ZZP’er’.

We hebben nu nog twee belangrijke vragen:

  1. Is de onderverdeling over de 4 scenario’s representatief voor de grote groep van  ZP’ers (Zelfstandige Professionals)?
  2. Bestaan er grote verschillen tussen disciplines?

Met andere woorden is een ZP’er in de ICT anders dan een ZP’er in finance?

Echte ZZP’ ers geven de scenario’s kleur

Uitdagingen voor de Veilige ZZP’er (Persona 1)

  • Kiest voor een nieuw kennisgebied en zorgt er voor dat zijn/haar netwerk in die richting groeit.
  • Keuze tussen twee opdrachten: vanwege een eerdere toezegging en betrouwbare reputatie een interessantere opdracht laten schieten.
  • Wanneer een werkgever vraagt om tariefverlaging, maar hier toch niet op ingaan omdat men vindt dat men het tarief meer dan waard is.
  • Bij het vinden van een nieuwe opdracht is tarief wel eens een struikelblok

Uitdagingen voor de Balanszoekende ZZP’er (Persona 2)

  • Merkt dat de tarieven onder druk staan. Hierbij is het belangrijk om niet te snel te zwichten voor de druk van anderen, maar trouw te blijven aan zichzelf.

Uitdagingen voor de Reflecterende ZZP’er (Persona 3)

  • Een enkele keer komt het voor dat hij/zij toch “ja” moet zeggen omdat het financieel noodzakelijk is. Maar deze opdrachten vreten energie en voelen niet gezond/prettig. De nood moet erg hoog zijn voor dat ze dat doen.
  • Merkt dat de tarieven onder druk staan, wat soms dilemma’s met zich meebrengt.Durft de keuze aan te gaan om niet voor de helft of nog minder van het normale tarief te gaan werken. Dit zou een ondermijning van hun waarde in de markt zijn. Al brengt dat wel stress met zich mee, omdat er op dat moment financieel niets bij te zetten valt.
  • Langdurige trajecten bij dezelfde opdrachtgever: maakt je portfolio eenzijdiger, meer een specialist. Gaat jezelf in toekomst wel in de weg zitten.

Uitdagingen voor de Pragmatische ZZP’er (Persona 4)

  • Langdurige trajecten bij dezelfde opdrachtgever: maakt je portfolio eenzijdiger, meer een specialist. Gaat jezelf in toekomst wel in de weg zitten.
  • Langdurige opdrachten of veel opdrachten achter elkaar: maakt het lastig om je netwerk te onderhouden. Men heeft vaak al wel geleerd om een buffer te hebben en keuzes gemaakt om kosten omlaag te brengen.

 Slotakkoord

Uit het onderzoek kwam ook naar voren dat je ZZP’er bent voor het leven. ‘Als ze eenmaal ZZP’er zijn, maken ze niet snel de stap terug, het voelt ook als ‘falen’ als ze vanwege financiële problemen terug in loondienst moeten’ . Misschien handig dat we het rapport toch even naar Minister Asscher sturen…

Han Mesters is Sector Banker bij ABN AMRO. Hij is binnen de afdeling Sector Advisory van ABN AMRO verantwoordelijk voor de Zakelijke Dienstverlening. Han geeft regelmatig presentaties over trends in zijn sector en is een actieve gebruiker van social media. Hij heeft een aantal rapport geschreven over human capital omdat dat onderwerp het bindende element is in zijn sector. Han is bedrijfskundige en economisch historicus en heeft als specialisatie strategie. Bekijk alle berichten van Han Mesters

5 reacties op dit bericht

  1. Han, vreemde aanduiding ‘meer grip te krijgen op de behoeften van ZZP’ers’. waarom noem je het niet gewoon ‘meer inzicht krijgen in de behoeften van verschillende groepen ZZP’ers en de problemen waar ze mee kunnen worstelen’. Dan zet je namelijk de klant centraal en projecteer je niet het ouderwetse interne controle-denken van een grootbank op een van de belangrijkste potentiele en bestaande klantengroepen van DE Bank.

    Ideetje?

    Vg
    Tony de Bree
    Twitter: @tonydebree & @dagboekbankier.

  2. P.s. Weet ABN Amro trouwens wie van haar eigen klanten ZZP’er zijn en wat hun specifieke behoeften zijn? Ik heb zo mijn twijfels. Mij en mijn vrouw is nog nooit iets gevraagd….

    Vg
    Tony de Bree
    Twitter: @tonydebree & @dagboekbankier

  3. Beste Han,

    Mooi inzicht. Het is zeer zeker belangrijk om – als organisatie – zicht te hebben op drijfveren van ZP’ers. In zijn algemeenheid, in die van de ZP’ers die nu bij je actief zijn, en bij de ZP’ers waarvan je in de toekomst wil dat ze opdrachten bij je doen. Een mooie opstap naar het invullen van goed opdrachtgeverschap.

    Ik mis de term ‘ondernemerschap’ en in de gekozen termen blijven jullie tamelijk dicht hangen bij termen die ook voor werknemers (in loondienst) gelden. Wellicht heel bewust en misschien is het inderdaad wel zo dat de verschillen tussen zp’ers en werknemers wel niet zo groot zijn.

    In de laatste alinea stellen jullie, of beter gezegd de ondervraagde zp’ers, dan je zzp;er voor het leven bent. Ik denk dat dat vooral iets zegt over de ondervraagde zp’ers dan de zzp’ers in zijn algemeenheid. Ik zie juist ook heel veel hybride vormen en (zeker zzp’ers in de groep 25-45 jaar) vrij geruisloos van de een contractvorm naar de andere overstappen. En weer terug.

    • @Melle, eens. ‘zzp’er’ zegt bovendien meer over hun juridische status dan waar ze geld mee proberen te verdienen. Als thuiswerker, online freelancer, adviseur, opleider of coach b.v.

  4. Dit soort onderzoeken zijn altijd interessant maar ik heb wel mijn twijfels over de hoeveelheid mensen die wat gevraagd is. Een totaal van 57 respondenten zegt niet zo heel veel vrees ik. Om 90% zekerheid te hebben over ‘de’ ZZP-er (toch wel zeker 100.000 mensen) heb je toch al snel 8 keer zoveel respondenten nodig.