Voor de rechter: einde opdracht is begin dienstverband voor zzp-verkoopmedewerker

De man werkte als commercieel medewerker/verkoopmedewerker vanaf 2007 af en aan voor een technische groothandel, met filialen door heel Nederland. Aanvankelijk werkte hij op basis van een arbeidsovereenkomst. Toen het bedrijf failliet ging, kwam hij in 2012 als zzp’er terug. Na een korte onderbreking werd de samenwerking weer voortgezet tot de opdrachtgever hem begin 2025 de wacht aanzegt met een opzegtermijn van acht dagen.

De zzp’er vecht deze beslissing aan bij de kantonrechter. Hij verzoekt om een arbeidsovereenkomst en een verklaring dat de arbeidsovereenkomst voortduurt.

• Lees ook: Minister van SZW publiceert aangepaste zzp-wet. ‘Duidelijker, maar inhoudelijk niet anders dan huidige rechtspraak’

Wat wijst op een arbeidsovereenkomst

De kantonrechter gaat daarin mee. Wat vooral telt, zijn de volgende omstandigheden in onderling verband:

• de duur van de samenwerking;
• de wijze waarop de medewerker ruim tevoren werd ingeroosterd;
•  dat de medewerker (behalve vakantie/persoonlijke omstandigheden) nooit weigerde;
• dat hij zich niet liet vervangen;
• dat het werk volledig was ingebed in de organisatie;
• dat hij geen (intern) ondernemersrisico liep;
• dat hij ondanks meerdere opdrachtgevers grotendeels afhankelijk was van zijn inkomen bij deze werkgever;
•  dat hij een telefoon en werkkleding had.

Andere omstandigheden wijzen weer in de richting van een overeenkomst van opdracht. De man werkte op wisselende dagen, verstuurde facturen, kreeg onkostenvergoedingen, werd bij ziekte en vakantie niet betaald, ontving geen vakantiegeld en stond ingeschreven in de KvK. Maar voor de rechter weegt dit allemaal minder zwaar.

Rechtsvermoeden: arbeidsovereenkomst

Daarbij komt dat de man terecht een beroep heeft gedaan op het wettelijk vermoeden dat hij zijn werkzaamheden op basis van een arbeidsovereenkomst heeft verricht. Dit wetsartikel (7:610a BW) bepaalt dat een arbeidsovereenkomst wordt vermoed als iemand drie maanden achter elkaar wekelijks of minstens 20 uur per maand werk verricht. De werkgever heeft tegen dit vermoeden geen verweer gevoerd.

• Lees ook: Rechter oordeelt: zzp’er wilde niet in dienst, maar is dat wel degelijk

De beslissing van de rechter

De kantonrechter oordeelt dat sprake is van een arbeidsovereenkomst met ingang van 1 juni 2021. De rechter oordeelt dat de man vanaf 1 juni 2021 aanspraak heeft op alle rechten van de arbeidsovereenkomst en de cao Technische Groothandel. Daarmee heeft de man recht op loon volgens de cao Technische Groothandel.

Omdat de opzegging geen stand houdt heeft de man ook nog steeds recht op loon. De kantonrechter veroordeelt de werkgever daarom ook tot betaling van het loon vanaf 1 februari 2025 voor een bedrag van € 2.342,60 bruto per maand, te vermeerderen met 8% vakantietoeslag en overige emolumenten volgens de cao.

Zzp-tarief of cao-loon?

Een vraag die bij dit soort procedures aan de orde komt: hoe bepaal je het uurloon? Wordt dat het zzp-uurtarief het uurloon? En is dit dan bruto of netto? En wat valt er onder dit uurloon? Of moet het loon opnieuw worden bepaald? Volgens arbeidsrechtadvocaat Ruud Schepers van het advocatenkantoor Kennedy Van der Laan ligt het voor de hand dat als een werknemer onder een cao valt, het cao-loon wordt gebruikt. Ook in deze zaak wordt voor het uurloon aansluiting gezocht bij het cao-loon.

Rechten uit de arbeidsovereenkomst

Dat heeft weer gevolgen voor wat de werkgever moet betalen, legt Schepers uit. Want behalve de doorbetaling van het loon per februari van dit jaar heeft de werknemer ook met terugwerkende kracht aanspraak op alle rechten uit de arbeidsovereenkomst en cao sinds 1 juni 2021. Dat kan behalve het cao-loon ook vakantietoeslag, vakantiedagen en eventuele andere toeslagen (denk aan overwerk, het werken in ploegen etc.) en vergoedingen omvatten. Als een pensioenfonds van toepassing is zullen door werkgever en werknemer waarschijnlijk ook pensioenpremies betaald moeten worden.

Fiscale gevolgen van de herkwalificatie

‘Fiscaal heeft een herkwalificatie ook de nodige gevolgen’, vervolgt hij. ‘Zo zal de werkgever alsnog loonheffingen, waaronder de premies werknemersverzekeringen, moeten afdragen. De loonbelasting is een voorheffing op de inkomstenbelasting. Deze zullen veelal al betaald zijn door de zzp’er via zijn aangifte, net als de premies volksverzekeringen. Wat er onder aan de streep voor de zzp’er over blijft, hangt dus af van wat er al is betaald. In dit geval was het zzp-tarief van € 31,25 excl. btw per uur een stuk hoger dan het uurloon van € 18,02 bruto op basis van de cao. Daardoor valt de claim waarschijnlijk mee. Sterker, mogelijk heeft de zzp’er zelfs te veel betaald gekregen. Daarbij moet je natuurlijk nog wel rekening houden met een eventuele doorbetaling tijdens ziekte als de werknemer ziek is geweest, het feit dat de arbeidsovereenkomst voortduurt en dat de werknemer ontslagbescherming geniet.’

Rechtszaken zzp of werknemer: fifty-fifty

Volgens Schepers worden er sinds het Deliveroo-arrest vaker rechtszaken aangespannen waarbij zzp’ers claimen werknemers te zijn. ‘Vroeger vocht een zzp’er misschien aan of de opzegging rechtsgeldig was. Na het Deliveroo arrest zien we dat vaker (ook) een arbeidsovereenkomst wordt geclaimd. Sinds het Deliveroo-arrest zijn er zo’n zestig uitspraken gepubliceerd. De uitslag is ongeveer fifty-fifty. In algemene zin kun je zeggen dat zzp’ers naarmate ze meer uitvoerend en lager betaald werk doen, meer kans maken om te kwalificeren als werknemer en daarmee de bescherming van het arbeidsrecht genieten. Erg verrassend is dat natuurlijk niet.’