Arbeidsmarkt koelt nu echt af

De signalen dat de arbeidsmarkt in Nederland aan het afkoelen is, zijn in het eerste kwartaal van 2019 duidelijker geworden. De laatste cijfers van het Arbeidsmarkt GedragsOnderzoek uit het eerste kwartaal van 2019 laten zien dat het aantal uitgegeven vaste contracten weer aan het dalen is. Zo krijgt 36% van de nieuwe werknemers een vast contract, ten opzichte van 43% in het kwartaal daarvoor. En het aantal tijdelijke contracten neemt toe.

De sourcingsdruk neemt af met 1,7%

Naast de afname van het aantal vaste contracten zien we nog een andere opvallende ontwikkeling op de arbeidsmarkt die duidt op een mogelijke afkoeling. De sourcingsdruk neemt af met 1,7 procent ten opzichte van het vorige kwartaal. Sourcingsdruk is de belangrijkste voorspeller van schaarste op de arbeidsmarkt. Dit getal is de afgelopen kwartalen alleen maar gestegen, en is nu voor het eerst weer gedaald. Ook de frequentie waarmee kandidaten worden benaderd door recruiters stagneert. Zo’n vier jaar lang nam de benaderfrequentie toe, maar de afgelopen kwartalen blijft dit 49,8%. Dit betekent dat de helft van de beroepsbevolking een of meerdere keren per jaar voor een baan wordt benaderd.

Naast cijfers die duiden op stagnatie, is er ook goed nieuws. De verwachte zoekduur naar een nieuwe baan neemt nog steeds af (al sinds Q2 2013), en ligt in lijn met de dalende werkloosheid: van 3,9 naar 3,8 maanden. En het vooruitzicht op een vast contract voor flexwerkers bij afloop van hun contract is nog steeds gunstig.

Op basis van ons eigen ontwikkelde prognosemodel verwachten we voor 2019 een flinke daling van het aantal vacatures ten opzichte van 2018. Dit in lijn met de afkoelende economie.

Afkoeling Nederlandse economie

Eind vorig jaar zagen we al aan verschillende indicatoren dat de economie mogelijk zou kunnen omslaan, waaronder een daling van het aantal uitzenduren, een verminderd consumentenvertrouwen en een daling in het aantal verwachte nieuwe medewerkers. De groeiprognose van het CPB voor de economie in 2019 was eind vorig jaar nog positief met 2,6%, maar werd dit jaar flink naar beneden bijgesteld naar 1,5%. De prognose in ons eigen model komt nu op 1,7% voor 2019.

Dit zijn de laatste cijfers van de indicatoren voor de afkoeling van de economie:

• Het consumentenvertrouwen neemt af (van +25 in april 2018 tot -3 in april 2019)
• Het producentenvertrouwen schommelt wat, maar vertoont een dalende trend (van +8,2 in april 2018 tot +6,7 in april 2019)
• Het aantal uitzenduren krimpt al een half jaar (-5,3% in de periode 2019-03 tegenover +6,4% in 2018-03)
• De beurskoers (AEX) kende eind vorig jaar een flinke dip, maar is inmiddels weer gestegen. Niettemin is de trend over het afgelopen jaar licht dalend
• De vacature-indicator van het CBS vertoont al 13 maanden op rij een daling. Met name de deelindicator voor de industrie kent een spectaculaire daling

 “Een afkoeling op de arbeidsmarkt betekent niet dat er een einde aan de schaarste en tekorten komt. Het aantal openstaande vacatures blijft ongekend hoog. Wel zien we dat er zowel bij werkgevers als werknemers en onzekerheid insluipt. Dat zien we in de afname van het aantal vaste contracten en de sourcingsdruk. Tegelijkertijd blijft het volop een werknemersmarkt, waarin werknemers nog volop kunnen kiezen uit vacatures. De schaarste blijft en toenemende onzekerheid betekent gemiddeld dat werkgevers nog harder moeten werken om talent aan te trekken”, aldus Gijs de Haas van Dorsser, Managing Director Intelligence Group.