"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

Nieuwe Belgische regering zet in op arbeidsmarkthervorming: langer werken, kortere WW, minder flex

Aanpak schijnzelfstandigheid, verruiming van de expatregelingen, fiscale stimulans voor aannemen (eerste) personeel, beperking WW rechten, aanpak oneigenlijke gebruik uitzend- en detacheringsconstructies. Een greep uit de plannen van de nieuwe Belgische regering onder leiding van Bart de Wever.

Na acht maanden onderhandelingen heeft België een nieuwe federale regering. Bart De Wever, leider van de Vlaams-nationalistische N-VA, gaat leiding geven aan een brede coalitie: het sociaaldemocratische Vooruit, de christendemocraten van CD&V en de Franstalige partijen MR (liberalen) en Les Engagés (centrum, christendemocraten).

Voor wat betreft de arbeidsmarkt zet het kabinet vooral in op het omhoog krijgen van de arbeidsparticipatie. Het aantal werkenden per hoofd van de bevolking ligt in België flink onder Nederland en andere buurlanden. Het is al langer het arbeidsmarkthoofdpijndossier bij de zuiderburen.

De Arizona-coalitie, naar de vlag van de Amerikaanse staat Arizona, gaat inzetten op beperking van vroegpensioen en inperking van de duur van de WW. Fiscale regelingen voor expats worden verruimd, oneigenlijk gebruik van management-BV’s wordt aangepakt. De Belgische zakenkrant De Tijd noemt het pakket de “meest ambitieuze hervorming in pensioenen en arbeidsmarkt in jaren.”

In samenwerking met onze collega’s van Nextconomy hierbij tuntsgewijs de hoofdpunten uit het akkoord:

Langer werken aanmoedigen

Het Belgische kabinet voert ingrijpende pensioenhervormingen door om mensen langer aan het werk te houden. Dit gebeurt via een combinatie van beloningen en beperkingen.

Werknemers die na hun pensioenleeftijd (66 jaar) blijven werken en een loopbaan van minstens 35 jaar hebben, krijgen een jaarlijkse pensioenbonus van 2%, oplopend tot 4% in 2040. Wie vervroegd stopt zonder 35 loopbaanjaren, krijgt een malus van 2%, eveneens stijgend in de komende jaren.

Niet-gewerkte periodes zoals ziekte en ouderschapsverlof blijven meetellen voor de pensioenrechten, maar langdurige werkloosheid levert minder pensioenrechten op. De regering versoepelt licht de voorwaarden voor vervroegd pensioen. Tegelijk wordt bijverdienen na pensionering aantrekkelijker gemaakt met een voordelige belastingregeling. Er wordt ook onderzocht of een parttime pensioen ingevoerd kan worden. Aparte regelingen voor het ambtenarenpensioen worden afgebouwd.

Beperking duur werkloosheidsuitkering

De grootste hervorming is de beperking van de uitkering voor werkloosheid. Wie werkloos wordt, zal maximaal twee jaar lang een uitkering kunnen krijgen. Nu is die duur nog onbeperkt in België. De beperking geldt niet voor wie ouder is dan 55 jaar en 30 jaar gewerkt heeft. Daarnaast gaat de uitkering dalen naarmate iemand langer werkloos is. De uitkering zal in het begin wel hoger zijn dan nu.

Een ander opvallend punt: wie minstens 10 jaar gewerkt heeft en zelf ontslag neemt, heeft recht op een werkloosheidsuitkering. Die is maximaal zes maanden, maar kan nog eens verlengd worden met zes maanden als iemand een opleiding doet voor een knelpuntberoep.

Werkgevers gaan meer betalen voor langdurig zieken

Als maatregel tegen het stijgend aantal langdurig zieke medewerkers gaan werkgevers gedurende de eerste twee maanden van de ziekteperiode 30% van de uitkering betalen. Dit moet hen stimuleren om zieken weer sneller aan het werk te krijgen. Zoals bekend betalen Nederlandse werkgevers twee jaar lang het loon door van zieke werknemers.

Belastingvoordeel voor aannemen personeel

Zelfstandigen die personeel aannemen hebben nu al een doorlopend belastingvoordeel van €2.000 per kwartaal. Die regeling wordt verruimd: ook voor de tweede tot de vijfde werknemer krijgen werkgevers een belastingvoordeel van €1.000 per kwartaal.

Fiscale regelingen expats worden aantrekkelijker

De ‘regionale innovatiedomeinen’ moeten aantrekkelijker worden voor talent van ‘over de hele wereld’. Expatregelingen worden verruimd. De belastingvrije vergoeding voor expats wordt daartoe verhoogd van 30% naar 35%, het plafond daarvoor verdwijnt en de minimale beloning voor expats gaat omlaag van €75.000 naar €70.000 (in Nederland is dat overigens €46.107).

Tegelijkertijd: “economische migranten die niet langer voldoen aan de binnenkomstvoorwaarden, moeten terugkeren naar hun
land van herkomst.”.

Minder ‘flex’, meer controle platformen

Het regeerakkoord bevat de nodige beleidsvoornemens gericht tegen misbruik van flexcontracten. Zo wordt het misbruik van opeenvolgende dagcontracten in de uitzendsector verder aangepakt. Het gebruik van de ‘niet-aanwervingsclausules’ (afspraken over het overnemen van personeel door werkgevers) wordt aangepast (“waarbij we de levensvatbaarheid en eerlijke vergoeding voor uitzendbedrijven behouden en manifest misbruik aanpakken”).

De inzet van flexwerkers via freelance- en detacheringscontracten in de zorg wordt ‘ontmoedigd’ (“We bestrijden het fenomeen waarbij zorgkundigen en verpleegkundigen zichzelf via een zelfstandig of interimcontract opnieuw aanbieden bij hun werkgever via bijvoorbeeld een niet-afwervingsbeding. We bestrijden eveneens de oneigenlijke inzet van project sourcing in de zorg.”).

Het ‘oneigenlijk gebruik’ van detachering wordt aangepakt. “Om sociale fraude, zwartwerk en sociale dumping te voorkomen en te bestrijden door de Europese en internationale samenwerking te versterken.” De regering zet in op “duidelijkere regelgeving, transparantie, automatische informatiedoorstroming en integrale samenwerking tussen alle betrokken administraties op alle beleidsniveaus.”

Ook worden controles op “platformen in de deeleconomie en de digitale platformen die opdrachten geven” verhoogd.

Ketens van malafide onderaanneming in de bouw- en vleessector worden aangepakt. Om sociale dumping in de bouw tegen te gaan, komt er een identificatieplicht, zoals deze er nu ook al is in de schoonmaak- en verhuissector.

Aanpak schijnzelfstandigheid en oneigenlijk gebruik management-BV’s

Een groeiend fenomeen in België is het feit dat er steeds meer directieleden en managers van organisaties werken vanuit een eigen management-BV. Het ‘oneigenlijke gebruik’ van deze management-BV’s wordt aangepakt door ze minder aantrekkelijk te maken. Het minimale loon dat zo’n BV moet uitkeren (in Nederland: het gebruikelijke loon) gaat omhoog van minimaal €45.000 bruto naar €50.000 (in NL: €56.000).

Barrières om toe te kunnen treden tot ‘professionele dienstenberoepen’ (deels zelfstandigen) worden zo veel mogelijk afgebouwd. Tegelijkertijd wordt de controle op schijnzelfstandigheid binnen deze professionele diensten verhoogd.

Invoering ondernemersaftrek

Om ondernemerschap te stimuleren, komt er een ondernemersaftrek van 10 procent van de winst met een maximum van €2.500 per jaar. Een vergelijkbare regeling die lijkt op de MKB-winstvrijstelling in Nederland, die alleen wat hoger is (2025: 12,7%) en geen maximum kent.

Spaarregeling aanvullend pensioen

België heeft geen AOW zoals in Nederland, maar wel een apart (basis)pensioenstelsel voor zelfstandigen, waar ze verplicht aan bijdragen. Er komt voor zelfstandigen een regeling om – net als werknemers – te kunnen sparen voor een aanvullend pensioen. Bestaande regelingen worden vereenvoudigd en geharmoniseerd.

Zie voor een uitgebreider overzicht dit artikel op NextConomy.

Hugo-Jan Ruts is 'editor-in-chief' en uitgever van ZiPconomy. Bekijk alle berichten van Hugo-Jan Ruts

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *