"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

Een vast contract: ideaal of onzin?

Als we de vakbeweging en de politiek mogen geloven, is alleen een vaste baan een echte baan. Een vaste baan is In alle opzichten ideaal voor mens en maatschappij. Maar klopt dat wel? Of wordt ons dat maar aangepraat door polderpartijen die daar vooral zelf baat bij hebben?

Uit tal van onderzoeken zou blijken dat bijna iedereen een vaste baan wil. Zoomen we dieper op die wens in, dan blijkt dat mensen niet zozeer hun leven lang voor dezelfde werkgever willen werken maar dat ze verzekerd willen zijn van een inkomen waarmee ze fatsoenlijk kunnen wonen en hun kinderen een toekomst kunnen geven.

Zelf keuzes maken

Zoals het nu is geregeld, kunnen veel mensen die zekerheden alleen krijgen via een vaste baan. Maar die vaste baan wordt steeds minder vast en steeds meer mensen willen zelf keuzes maken over hun werk én hun zekerheden. De polderpartijen die hun macht ontlenen aan de status quo, ervaren die ontwikkeling als een bedreiging. Ik zou niet weten waarom er anders zoveel spookverhalen de ronde doen die flexwerkers en zzp’ers in een kwaad daglicht zetten.

“Die vaste baan wordt steeds minder vast en steeds meer mensen willen zelf keuzes maken over hun werk én hun zekerheden.”

Een van die verhalen gaat over duurzame inzetbaarheid. Naarmate we langer leven en langer doorwerken, wordt duurzame inzetbaarheid belangrijker. De vaste baan zou daar ideaal voor zijn. Maar uit onderzoek van CBS en TNO blijkt dat mensen die voor zichzelf werken juist minder vaak last hebben van burn-out klachten dan werknemers. Ook vinden ze hun werk gevarieerder en willen ze later met pensioen. Juist het gebrek aan autonomie is voor veel zzpers een reden is geweest om voor het ondernemerschap te kiezen. Daarnaast blijkt uit eigen onderzoek van de Werkvereniging dat zelfstandigen juist heel veel doen aan hun duurzame inzetbaarheid – zij het niet via traditionele opleidingen maar door online learning en on the job.

Meten met twee maten

Een ander verhaal dat zelfstandig werken in een kwaad daglicht zet, is dat het slecht voor de economische productiviteit zou zijn. Werknemers bij bedrijven zouden productiever zijn. De commissie Borstlap, die met een advies bezig is over werk en zekerheid in de toekomst, lijkt daar ook heilig van overtuigd. Maar, hoe wordt die productiviteit dan gemeten? De bijdrage van bedrijven wordt bepaald op basis van de waarde van hun diensten en producten, die van zzp’ers op basis van hun persoonlijk inkomen. Als een zzp’er iets maakt voor een bedrijf en het bedrijf brengt dat op de markt, dan telt een groot deel van de door die zzp’er toegevoegde waarde als productiviteit van dat bedrijf en haar medewerkers. Dat is dus meten met twee maten.

”Werknemers bij bedrijven zouden productiever zijn. Maar, hoe wordt die productiviteit dan gemeten?”

Zorgelijk vind ik het dat verhalen als deze een klimaat creëren waarin hardwerkende burgers tegen elkaar worden opgezet op grond van hun type arbeidsrelatie. Daarbij wordt ook nog eens de illusie gewekt dat alles goedkomt als we maatregelen tegen flex en zzp doorvoeren; wanneer zelfstandigen inleveren om een ‘gelijk speelveld’ voor werknemers te creëren: strengere regels voor inhuur, verplichte verzekeringen, en hogere belastingen. Helaas zijn dit allemaal maatregelen die de arbeidsrelaties van vroeger in ere moeten herstellen en wordt er niet gewerkt aan een stelselhervorming waardoor wij in kunnen spelen op de werkelijke uitdagingen van vandaag en morgen.

Deze column verscheen eerder op NRClive.nl

Roos Wouters
Roos Wouters (1974) is spreker, dagvoorzitter en aanjager bij de Werkvereniging, het belangenplatform voor Modern Werkenden. Daarnaast spreekt, adviseert en inspireert ze het bedrijfsleven en de overheid op het gebied van arbeid- en organisatievernieuwing. Vernieuwingen die leiden tot minder werkstress en betere prestaties van de organisatie en de medewerker, nu en in de toekomst. Bekijk alle berichten van Roos Wouters

5 reacties op dit bericht

  1. Hier wordt wel een belangrijk punt aangehaald. Namelijk het verzekerd willen zijn van een inkomen waarmee ze fatsoenlijk kunnen wonen en hun kinderen een toekomst kunnen geven. Ik zou zeggen voer dat basis inkomen waarmee mensen verzekerd zijn van een fatsoenlijk inkomen maar in. Dus geen basisinkomen op een uitgekleed niveau zodat het weer de zoveelste bezuiniging wordt. Dat men met twee maten meet is gekend. Bovenstaand is een goed artikel echter moet ik toch ook wel zeggen dat het artikel ook tamelijk beperkt en eenzijdig is. Ik mis diepgang, onafhankelijkheid, objectiviteit et cetera. Het probleem is dat dit soort artikelen over simpel lijkende materie, hetgeen toch echt wel ingewikkelder blijkt te liggen, toch ook wel sterker belicht wordt vanuit de bril en mindset van de auteur zijnde actief als zzp’er, ondernemer met een bedrijf, CEO, CFO, medewerker, politicus en andere belanghebbenden. En iedereen kijkt naar de casus vanuit zijn of haar eigen referentiekader. Persoonlijk kijk ik uit naar objectieve kwaliteitsvolle artikelen waarbij alle kanten van het verhaal belicht en uitgelicht worden. Om zodoende een compleet beeld te verschaffen aan mensen en hun objectief en correct te informeren opdat zij ook op deze juiste informatie hun mening kunnen vormen. En laat duidelijk zijn geen van de betrokken partijen doen dit of, en dit is misschien nog kwalijker, kunnen of willen dit niet.

    • Dit artikel is geschreven in opdracht van NRC.live alwaar ik op 10 september dieper op dit onderwerp in mag gaan als aanjager van de Werkvereniging.nl. Dit is een platform voor Modern Werkenden. Ga er eens naar kijken, we hebben hier een magazine met behoorlijk wat diepgang van vakidioten met zeer verschillende achtergronden.
      Dit specifieke artikel van mijn hand mocht niet meer dan 600 woorden tellen omdat het slechts een opwarmer is voor het avondprogramma met als het goed is meer diepgang.
      https://nrclive.nl/future-of-work/ Ik zou zeggen kom!
      Om een compleet beeld te verschaffen aan mensen en ze objectief en correct te informeren opdat zij ook op deze juiste informatie hun mening kunnen vormen, organiseren wij op 15 oktober in samenwerking met Pakhuis de Zwijger ook het programma De mythe van het vaste contract met hierin onder anderen Fabian Dekker (Arbeidssocioloog), Sjaak Zonneveld (Commercieel directeur BrightPensioen), Folkert Hersman (HR adviseur)en Patrick Davidson (Mede-oprichter EnergyFinder) die allemaal hun visie op het vaste contract als ideaal zullen geven. Toegang is gratis
      Ik zou zeggen, doe er allemaal je voordeel mee!

  2. Qoute “De commissie Borstlap, die met een advies bezig is over werk en zekerheid in de toekomst, lijkt daar ook heilig van overtuigd” Als dit het geval is, waarom huurt men dan nog voor veel meer euro’s ZZpers/francisers in?