Acht manieren om als zelfstandige toch wat aan je pensioen te doen.

Bank

Zet ’t op de bank. Voordeel: je kunt er altijd bij, maar je hebt geen belastingvoordelen en de rente is historisch laag. Wouters: “Het stomste wat je kunt doen, hartstikke onzinnig maar het voelt het veiligst.”

Banksparen

Bij banksparen staat je geld op een geblokkeerde rekening. Het bedrag dat je jaarlijks spaart is fiscaal aftrekbaar. Je betaalt dus minder inkomstenbelasting en over het spaarsaldo betaal je geen vermogensrendementsheffing. Banksparen levert doorgaans een hogere rente op dan een gewone spaarrekening. Bovendien kun je flexibel inleggen. Maar je kunt er dus in principe niet bij.

Lijfrente

Lijfrente: net als bij banksparen spaar je een bedrag op een geblokkeerde rekening dat de bank of verzekeraar later in termijnen uitkeert. Verschillen zijn er ook. Zoals de manier waarop je rendement behaalt. Geld op de bankspaarrekening rendeert doordat de bank hier rente over vergoedt. Bij een verzekeraar neemt het tegoed toe doordat de verzekeraar winst maakt.

Verder: een lijfrenteverzekering keert uit tot het moment dat je overlijdt, ongeacht hoe oud je wordt. Overlijd je in de uitkeerfase (vaak na de AOW-leeftijd), dan ontvangen nabestaanden niets, tenzij je een overlijdensrisicoverzekering hebt afgesloten.

Bij banksparen spreek je van tevoren met de bank af in hoeveel jaar de bank het opgebouwde vermogen uitkeert. Dat geld is op een zeker moment op. Bij overlijden hebben nabestaanden wel recht op het bedrag dat de bank nog niet heeft uitgekeerd.

Fiscale Oudedag Reserve

FOR of Fiscale Oudedag Reserve: Als zelfstandige kun je een deel van je winst reserveren als oudedagsreserve (FOR). Pas als je met pensioen gaat moet je afrekenen met de Belastingdienst. Bij de aangifte inkomstenbelasting kun je jaarlijks een bedrag reserveren als oudedagsreserve. Over 2017 is dit 9,8 % van de winst met een maximum van € 8.946. Voorwaarde is dat je aan het urencriterium voldoet van 1225.

De voordelen: doordat je dit bedrag mag aftrekken van je winst, krijg je direct een lagere belastingaanslag. Dit belastingvoordeel kun je gebruiken om te investeren in je bedrijf. Daarnaast: op het moment dat je met pensioen gaat val je waarschijnlijk in een lagere belastingschijf, waardoor je een lager tarief betaalt op het moment van afrekenen.

Waardeontwikkeling van je bedrijf

Een andere optie: waardeontwikkeling van je bedrijf. Veel ondernemers, denk aan familiebedrijven, zien hun bedrijf als hun pensioen. Je hebt immers een product, een naam en een klantenbestand opgebouwd. Wellicht nog een bedrijfspand. Als je met pensioen wilt verkoop je de zaak.

Voortzetten oude pensioenregeling

Soms kun je je oude pensioenregeling voortzetten. Dit kan alleen als je nog moet starten met je eigen onderneming en nog niet gestopt bent bij je huidige werkgever. Die pensioenregeling moet bovendien deze mogelijkheid wel bieden.

Nadeel is wel dat je dan de volledige premie moet betalen. Dus niet alleen de eigen bijdrage maar ook het deel wat je (ex)werkgever betaalt (vaak de helft of twee derde). En je moet elke maand een bedrag betalen terwijl je nog niet weet hoe de zaken zullen gaan lopen.

Aflossen hypotheek

Heb je een hypotheekschuld en spaargeld? De hypotheek slaat nu waarschijnlijk een groot gat in je maandelijkse budget en met de lage rentes levert sparen weinig op. Het kan daarom slim zijn om eerder je hypotheek af te lossen dan te sparen. Bovendien mag je jaarlijks een vast percentage van de hypotheek boetevrij aflossen. Meestal is dat tussen de 10 en 20 procent.

Beleggen

Of ga beleggen, als je durft. Wouters: “Beleggen is een eerste mogelijkheid die te binnen schiet, maar het idee onder zzp’ers is denk ik nog steeds: je moet rijk zijn, verstand van zaken en een flink kapitaal hebben.”  

Heb jij iets geregeld?

Jon Visbeen (64), journalist/tekstschrijver

Heb je al iets geregeld?

“Omdat ik 31 jaar in loondienst heb gewerkt, heb ik in die periode pensioen opgebouwd. Als zzp’er had ik in het begin financieel geen ruimte om dat verder uit te bouwen. Tegenwoordig leg ik iets opzij dat ik op de beurs in fondsen beleg.”

Ben je voor/ tegen verplicht sparen voor een pensioen?

“Ik ben tegen verplicht sparen maar een voorstander van advies aan freelancers over wat zij moeten doen om straks niet in de financiële problemen te komen als ze ouder zijn.”

Laat je je bijstaan door adviseur?

“Ik laat mij bijstaan door een financieel adviseur.”

Wanneer ging je meer nadenken over je pensioen?

“Toen ik als zelfstandige begon (2010) heb ik wel even nagedacht over mijn pensioen maar niet te lang want er moest brood op de plank. Toen ik ging scheiden heb ik moeten uitpluizen wat de consequenties zouden zijn voor mijn oude dag voorziening en nu ik in de buurt kom van de pensioengerechtigde leeftijd word ik er door de pensioenfondsen mee geconfronteerd. Maar het liefst denk ik er zo min mogelijk aan omdat ik mijn werk te leuk vind. Ik stop ook niet als ik 65 of 66 word.”

Valerie (30), programmamaakster

Heb je al iets geregeld?

“Ik denk nog niet na over mijn pensioen. Het is nog ‘de ver van mijn bed show’. Eigenlijk weet ik wel weet dit niet zo is, maar ik heb ook geen zin om me er druk over te maken. Ik heb dus nog niks geregeld, hoewel ik wel spaar.”

Ben je voor/ tegen verplicht sparen voor een pensioen?

“Verplicht sparen geen idee, moet dat? Ik vind niet dat je mensen moet verplichten om te sparen.”

Laat je je bijstaan door adviseur?

“Op dit moment laat ik me niet bijstaan door een adviseur, maar ik kan me voorstellen dat ik dat in de toekomst wel ga doen.”

Wanneer denk je dat je meer over je pensioen gaat nadenken?

“Ik denk niet echt na over mijn pensioen, ik kan me voorstellen dat als je kinderen hebt, je dit wel gaat doen. Verder voel ik me nog te jong om erover na te denken.”

Soeniel Balak (45), Art Director

Heb je al iets geregeld?

“Heb nog wat staan geloof ik. Er is wel een flink gat sinds ik freelance.”

Ben je voor/ tegen verplicht sparen voor een pensioen?

“Ik ben in principe voor, maar twijfel of het haalbaar is voor iedereen”

Laat je je bijstaan door adviseur?

“Dat wil ik uiteindelijk wel doen.”

Wanneer denk je na over je pensioen?

“Eigenlijk nooit.”

Meer lezen: 

• Een verslag van een bijeenkomst van de Werkvereniging over dit thema is hier terug te lezen
• Artikelen op ZiPconomy over de politiek & het ‘zzp-pensioen’ dossier vind je hier
• Het ‘potje voor later’ is geen populair onderwerp bij zelfstandigen, die dan ook soms ‘Zelfstandigen Zonder Pensioen’ worden genoemd. Hoe komt dat toch?