"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

Rutte III, het regeerakkoord en de gevolgen voor opdrachtgevers van zelfstandigen en flex-inhuurders.

Dit zijn de meest relevante passages uit het regeerakkoord, waarbij voor opdrachtgevers de aanpassing van de Wet DBA het meest in het oog springt, met een differentiatie naar tarief, zowel hoog als laag. 

Het nieuwe kabinet kondigt de nodige maatregelen aan die effect hebben op hoe organisaties hun behoefte aan flexibel personeel kunnen organiseren. Met name de inhuur van zelfstandigen gaat – opnieuw – fors op de schop.

Er moet volgens het kabinet ‘een nieuwe balans tussen flex en vast’ worden gevonden. “Een flexibele arbeidsmarkt is een groot goed, maar kan ook doorschieten. Te vrijblijvende arbeidsrelaties leiden tot onzekerheid bij werknemers, verlies aan ervaring bij bedrijven en te weinig investeringen in kennis en opleiding. Wij willen een nieuwe balans tussen flex en vast. Voor werkgevers moet het financieel aantrekkelijker en minder risicovol worden om mensen een gewoon arbeidscontract aan te bieden. Wie bewust kiest voor het zelfstandig ondernemerschap leggen we niets in de weg. Tegelijkertijd beschermen we mensen die vaak onverzekerd en zonder alternatief zijn aangewezen op het ZZP-schap.”

“Vaste werknemers, flexwerkers en zzp-ers zijn onbedoeld concurrenten van elkaar geworden” zo constateren de vier partijen, VVD, CDA, D66 en CU. “De sleutel naar een eerlijker arbeidsmarkt ligt in de gelijktijdige beweging: vast werk minder vast maken en flexwerk minder flex. Het is de ambitie van dit kabinet dat meer mensen aan het werk kunnen gaan in contracten voor onbepaalde tijd. Zelfstandigen moeten de ruimte krijgen om te ondernemen. Schijnzelfstandigheid wordt aangepakt.”

Een overzicht van relevante passages (letterlijke citaten staan cursief), waarbij voor opdrachtgevers de aanpassing van de Wet DBA, met een differentiatie naar tarief, zowel hoog als laag, het meest in het oog springt.

Modelovereenkomsten maken plaats voor een opdrachtgeversverklaring

“De Wet DBA wordt (…) vervangen. De nieuwe wet moet enerzijds (de inhuurder van) echte zelfstandigen zekerheid bieden dat er geen sprake is van een dienstbetrekking en anderzijds schijnzelfstandigheid (vooral aan de onderkant) voorkomen. Bij de uitwerking van de wet zullen veldpartijen betrokken worden en zijn zowel de handhaafbaarheid als de effecten op de administratieve lasten van belang.”

Het hele stelsel van de modelovereenkomsten, ingevoerd met de Wet DBA, gaat dus verdwijnen. Er komt een webmodule met een zogenoemde opdrachtgeversverklaring. Het handhaving moratorium rond de Wet DBA wordt verlengt (behalve voor de kwaadwillenden).

“Deze geeft opdrachtgevers vooraf duidelijkheid en zekerheid bij de inhuur van zelfstandig ondernemers. Opdrachtgevers krijgen deze verklaring via het invullen van een webmodule, zoals bijvoorbeeld ook in het Verenigd Koninkrijk bestaat. Met deze opdrachtgeversverklaring krijgt een opdrachtgever zekerheid vooraf van vrijwaring van loonbelasting en premies werknemersverzekeringen (tenzij de webmodule niet naar waarheid is ingevuld). In de webmodule wordt een aantal duidelijke vragen gesteld aan de opdrachtgever over de aard van de werkzaamheden. 

Dit is trouwens de webmodule die in de UK gebruikt wordt.

Daarbij wordt ten behoeve van de webmodule het onderdeel ‘gezagsverhouding’ verduidelijkt (bijvoorbeeld dat het enkel moeten bijwonen van een vergadering op zichzelf geen indicatie van gezag is). Tevens zal het kabinet de wet zo aanpassen dat gezagsverhouding voortaan meer getoetst wordt op basis van de materiële in plaats van formele omstandigheden.”

Opdrachtgevers moeten een online formulier invullen om zo te controleren of een opdracht inderdaad zonder problemen door een zelfstandige uitgevoerd kan worden.

Aanvullend op deze maatregel geldt een minimumtarief en een opt-out regeling voor zelfstandigen die boven de 75 euro per uur werken (en korter dan een jaar worden ingehuurd danwel niet-reguliere werkzaamheden doen).  Zie hieronder.

“De markt krijgt de tijd om te wennen aan veranderde wet- en regelgeving. Het huidige handhavingsmoratorium wordt na invoering van de bovenstaande maatregelen gefaseerd. Na invoering van de nieuwe wetgeving geldt maximaal een jaar een terughoudend handhavingsbeleid (onder andere geen boetes na eerste controle), waarin de Belastingdienst een coachende rol heeft en partijen helpt bij de toepassing van de nieuwe regelgeving.

Het kabinet gaat verkennen, ook in overleg met sociale partners en veldpartijen, of en hoe zelfstandig ondernemerschap via de invoering van een ondernemersovereenkomst een eigen plek zou kunnen krijgen in het burgerlijk wetboek. Dit zou de positie van zelfstandig ondernemers kunnen verhelderen.”

Schematisch zou dat er dan ongeveer zo uit moeten gaan zien.

 (Lees dit artikel op ZiPconomy met eerdere analyse en uitleg over de opdrachtgeversverklaring)

Minimum tarief

“Voor zzp-ers wordt bepaald dat altijd sprake is van een arbeidsovereenkomst bij een laag tarief in combinatie met een langere duur van de overeenkomst of een laag tarief in combinatie met het verrichten van reguliere bedrijfsactiviteiten. Wat een laag tarief is, wordt gedefinieerd als corresponderend met loonkosten tot 125% van het wettelijk minimumloon (de grens die bijvoorbeeld ook voor het lage-inkomensvoordeel (LIV) wordt gehanteerd) of met de laagste loonschalen in cao’s. Er wordt één tarief gekozen om voor de gehele markt de onderkant af te bakenen. Op basis van de gehanteerde argumentatie zal dit tarief vermoedelijk liggen in een bandbreedte tussen de 15 en 18 euro per uur. Een langere duur wordt gedefinieerd als langer dan drie maanden.”

Inzetten van zzp’ers onder het minimumtarief wordt dus onmogelijk. Bij ‘niet-reguliere werkzaamheden’ kan het wel, maar dan niet langer dan drie maanden.

(Lees dit artikel op ZiPconomy met nadere analyse en uitleg over de minimumtarief plannen)

Opt out boven 75 euro per uur

“Aan de bovenkant van de markt wordt voor zelfstandig ondernemers een ‘opt out’ voor de loonbelasting en de werknemersverzekeringen ingevoerd, indien er sprake is van een hoog tarief in combinatie met een kortere duur van de overeenkomst of een hoog tarief in combinatie met het niet verrichten van reguliere bedrijfsactiviteiten. Bij een ‘hoog tarief’ denkt het kabinet aan een tarief boven de 75 euro per uur. Een kortere duur wordt gedefinieerd als korter dan een jaar.”

De eerder genoemde opdrachtgeversverklaring gaat dus niet gelden voor interim-managers/professionals die boven de 75 euro per uur krijgen (voorlopig bedrag), mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan:

  • Boven 75,- + opdracht korter dan 1 jaar: geen opdrachtgeversverklaring.
  • Boven 75,-  + opdracht langer dan 1 jaar EN het zijn geen reguliere bedrijfsactiviteiten: geen opdrachtgeversverklaring.
  • Boven 75,- + opdracht langer dan 1 jaar EN en het zijn WEL reguliere bedrijfsactiviteiten: wel een opdrachtgeversverklaring.

Ondernemersovereenkomst in BW

Het kabinet gaat verkennen, ook in overleg met sociale partners en veldpartijen, of en hoe zelfstandig ondernemerschap via de invoering van een ondernemersovereenkomst een eigen plek zou kunnen krijgen in het burgerlijk wetboek. Dit zou de positie van zelfstandig ondernemers kunnen verhelderen en verstevigen. 

Onduidelijk hier is in hoe dit zich verhoudt tot de genoemde opdrachtgeversverklaring.

Payrolling / Uitzenden

“Payrolling als zodanig blijft mogelijk, maar wordt zo vormgegeven dat het een instrument is voor het ‘ontzorgen’ van werkgevers en niet voor concurrentie op arbeidsvoorwaarden. 

Het kabinet komt met een wetsvoorstel waarin het soepeler arbeidsrechtelijk regime van de uitzendovereenkomst buiten toepassing wordt verklaard, werknemers qua (primaire en secundaire) arbeidsvoorwaarden ten minste gelijk moeten worden behandeld met werknemers bij de inlener, en de definitie van de uitzendovereenkomst ongemoeid blijft

Het kabinet wil voorkomen dat bij nulurencontracten sprake is van permanente beschikbaarheid daar waar de aard van de werkzaamheden dat niet vereist.”

Werkgeverschap aantrekkelijker, hervorming WWZ

Op zoek naar een nieuwe balans tussen ‘vast-en-flex’ komen er een aantal maatregelen die het werkgeverschap aantrekkelijker maken. Met dus als wens om vaker een arbeidsovereenkomst aan te bieden, in plaats van een flex-contract of een zzp-constructie:

  • Het ontslagrecht wordt versoepeld.
  • Meer balans in de transitievergoeding
  • De termijn dat tijdelijke arbeidscontracten gestapeld kunnen worden gaat weer van twee jaar naar drie jaar.
  • Werkgevers kan een langere proeftijd afgesproken worden. Als een werkgever meteen een contract voor onbepaalde tijd aanbiedt, gaat een maximale proeftijd van 5 maanden gelden. Bij contracten langer dan 2 jaar mag een proeftijd van 3 maanden ingesteld worden.
  • De loondoorbetalingsplicht bij ziekte wordt teruggebracht van 2 naar 1 jaar. Dit geldt voor ‘kleine’ werkgevers (minder van 25 personen). Bedoeling is dat zij er hierdoor toe overgaan eerder personeel in vaste dienst te nemen.

Fiscale maatregelen zelfstandigen

Voor zelfstandigen met een BV gaat de vennootschapsbelasting omlaag. De zelfstandigenaftrek bij de invoering van een ‘vlaktaks’ aangepast. Er komt geen verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering.

Deze maatregelen lijken geen groot effect te hebben op de markt van de HBO+-opgeleide zelfstandigen. Mogelijk dat er wel meer zelfstandigen overstappen naar een BV.

Zie hier voor de volledige tekst van het regeerakkoord

Hugo-Jan Ruts is 'editor-in-chief' en uitgever van ZiPconomy. Bekijk alle berichten van Hugo-Jan Ruts

22 reacties op dit bericht

  1. Ik verwacht dat tarieven tussen 70 en 75 als sneeuw voor de zon gaan verdwijnen. Er is belang voor opdrachtverstrekker en opdrachtnemer om een tarief van bijvoorbeeld 72 op te rekken naar 75. De een heeft dan de ‘zekerheid vooraf’ en de ander een tarief van 4% hoger.

      • Bij de WNT normen voor interimmers wordt altijd het ‘eindtarief’ gehanteerd.
        Maar interessant hier is, wie is (als je via bureau werkt) de opdrachtgever? Mogelijk het bureau.
        Een ‘detail’ dat nog opheldering behoeft.

  2. Wat zal het begrip ‘reguliere bedrijfsactiviteiten’ in gaan houden? Is IT bij een bank een reguliere bedrijfsactiviteit?

    • Nee, dat is bankieren.
      Dus krediet beoordeling, hypotheek zaken, marketing van bank producten, klantenservice, advisering, enz.

      • Even voor de duidelijkheid/. het is of/of

        Of boven 75 plus korter dan een jaar
        Of boven 75 en geen reguliere bedrijfsactiviteit (dan mag het dus langer)

        • Nog nog iets explicieter:

          Boven 75,- + opdracht korter dan 1 jaar: geen opdrachtgeversverklaring.
          Boven 75,-  + opdracht langer dan 1 jaar EN het zijn geen reguliere bedrijfsactiviteiten: geen opdrachtgeversverklaring.
          Boven 75,- + opdracht langer dan 1 jaar EN en zijn WEL reguliere bedrijfsactiviteiten: wel een opdrachtgeversverklaring.  

  3. Precies Martijn, daar zit nog wat vaagheid.
    Functioneel applicatiebeheer bij een bierbrouwer?
    DBA werkzaamheden bij een gloeilampenfabriek?
    Hopelijk bedoelen ze met regulier postbezorgen bij een postbedrijf, patienten verplegen in de thuiszorg en het ontwerpen van machines bij een machinebouwer.

    • Ja, dat laatste lijkt me.
      Software is geen reguliere activiteit van een bierbrouwer denk ik.

      • Applicaties maken is geen reguliere activiteit van een bierbrouwer.

        Applicaties (en systemen) beheren wel lijkt me.

    • Voor een omschrijving kan uitkomen bij de kernactiviteiten die de overheid zelf in het kader van uitbesteding definieert. Opvallend is de ruime omschrijving die bij uitbesteden wordt aangehouden:
      “Door derden laten verrichten van werkzaamheden die niet behoren tot de “core business”, vanwege onvoldoende capaciteit, ontbreken van specialisme, te hoge kosten en personeelstekort binnen de eigen afdeling.”

    • @Tseard: dit staat er over transitievergoeding:

      o In samenhang met de herziening van het ontslagrecht en het evenwicht tussen verschillende contractvormen, wordt in de opbouw van de transitievergoeding op twee punten meer balans aangebracht. Ten eerste krijgen werknemers vanaf het begin van hun arbeidsovereenkomst recht op transitievergoeding in plaats van na twee jaar. Ten tweede gaat voor elk jaar in dienstverband de transitievergoeding een derde maandsalaris bedragen, ook voor contractduren langer dan 10 jaar. De overgangsregeling voor 50-plussers wordt gehandhaafd.

  4. Ik heb er eerlijk gezegd weinig vertrouwen in dat het nu wel goed komt. Dat komt door een elementair deel van een eenmanszaak, nl de hoofdelijke aansprakelijkheid en het grote verschil daarmee wat betreft een BV, Een eenmanszaak zal zich beperken in het te nemen ondernemersrisico en daarmee “minder” ondernemer zijn, maar de stap naar een BV is soms domweg te groot. Het pleit dan ook om de eenmanszaak helemaal af te schaffen en daarvoor in de plaats een soort van tussenvorm te creeren, de “eenmansBV” of een “BV light” of hoe je het ook wil noemen. De BVlight geldig tot een x bedrag aan omzet, eigen rechtsvorm (en BTW nummer niet meer het sofi nummer) en net als een BV mogelijkheid geld in de BVlight te laten. Een verplicht gebruikelijk loon van hoger dan laten we voor het gemak nu zeggen 125% van het minimum loon. Alles structureel daaronder heet werknemer, en kan zich loon uit laten betalen, en alles daarboven mag zich naar keuze een bedrijf gaan noemen met de rechten en plichten die daarbij horen. Het verschrikkelijke definiëren van zelfstandig professionals met of zonder personeel kan dan ook de prullenbak in.

  5. En het verwerken van administratie, versturen van facturen ed. Valt dat onder de kernactiviteiten?

    • @Wouter, ik weet niet helemaal of dit een cynische retorische vraag is of een vraag waarop je een antwoord wil…

      • Hoi, nee sorry zeker niet cynisch bedoeld. Misschien wel een domme vraag. Maar ik huur nu een freelance office manager in die een hoop van mijn administratie, logistiek van klantencontact, facturering ed doet. Hoe zouden jullie dat inschatten: kernactiviteit of niet?

        • Domme vragen bestaan niet…

          Maar de context begrijp ik nu beter, ik dat even dat je het had over de uren die je als zelfstandige besteed aan je eigen administratie (die gelden wel voor eht uren tarief, maar niet relevant in kader voor kernactiviteit. gaat om wat je bij een opdrachtgevers doet).

          Jouw vraag: duidelijk is dat nog niet. Ik ben ook nieuwsgierig hoe dat gedefinieerd gaat worden, want dat is best heel lastig en voor meerdere interpretaties mogelijk. Ik denk dat daar best iets voor te zeggen valt dat wanneer jij interim-manager / specialist bent dat dat jouw kernactiviteit is en ondersteunde werk dat dus niet is.

          Een ander aspect dat hier speelt is dat het zo maar zou kunnen zijn dat deze persoon voor een langere periode voor je werkt. Ook de lengte van de opdracht zal ws een onderdeel van de beoordeling gaan worden. Boven het opt-out tarief geldt er geen beperking voor de duur van de opdracht, mits het niet-regulier werk is. Of dat ook zo gaat gelden voor het tussengebied (waar ws jouw office manager in zit) is nog maar de vraag. Daar tzt op letten dus.

          Ik heb er overigens voor gepleit om voor opdrachten van minder dan bijv 500 uur per jaar ook een opt-out variant te maken. Misschien komt dat terug in definitief voorstel.

          Gisteren werd nog eens bevestigd dat dit hele traject nog wel 2-3 jaar gaat duren qua wetgeving (aanpassing arbeidsrecht), Tot dan een zeer mild handhavingsbeleid. Zoals het duidelijk is dat jouw officemanager grote vrijheid heeft over het ‘hoe’, ‘waar’ en ‘wanneer’ hij/zij het werk doet (en liefst ook andere opdrachtgevers heeft en de facturen professioneel zijn) zou ik me voorlopig geen zorgen maken.