"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

Rutte III en de definitieve plannen voor zelfstandige professionals op een rij. Met vooral: de ‘nieuwe Wet DBA’

Welke plannen heeft het kabinet Rutte III allemaal in petto voor (de markt van) zelfstandige professionals? Een overzicht.

In hoofdlijnen lijkt het kabinet zich wat te richten op het indammen van de zzp-markt aan de onderkant van de tariefpiramide. De fiscale punten lijken dan weer wat meer gericht te zijn op aantrekkelijker maken van het overstappen van een eenmanszaak naar een BV.

De wijzigingen rond de Wet DBA is een onderwerp dat velen bezighoudt. De overstap naar een zogenoemde webmodule kan een mogelijke verlichting zijn ten opzichte van de huidige modelovereenkomsten.  Voor opdrachten van boven de 75 euro per uur en korter dan een jaar komt een soort van ‘verlicht’ regime (opt-out-regeling). Daaronder een webmodule, met criteria die nog niet uitgewerkt zijn. Onder een tarief van 18 euro per uur wordt langdurig inzet van zzp’ers door opdrachtgevers onmogelijk.

(citaten uit het regeerakkoord staan cursief) 

Modelovereenkomsten maken plaats voor een opdrachtgeversverklaring

“De Wet DBA wordt (…) vervangen. De nieuwe wet moet enerzijds (de inhuurder van) echte zelfstandigen zekerheid bieden dat er geen sprake is van een dienstbetrekking en anderzijds schijnzelfstandigheid (vooral aan de onderkant) voorkomen. Bij de uitwerking van de wet zullen veldpartijen betrokken worden en zijn zowel de handhaafbaarheid als de effecten op de administratieve lasten van belang.”

Het hele stelsel van de modelovereenkomsten, ingevoerd met de Wet DBA, gaat verdwijnen. Er komt een webmodule met een zogenoemde opdrachtgeversverklaring. Het handhavingsmoratorium voor de Wet DBA wordt voorlopig verlengd (behalve voor de kwaadwillenden).

“Deze geeft opdrachtgevers vooraf duidelijkheid en zekerheid bij de inhuur van zelfstandig ondernemers. Opdrachtgevers krijgen deze verklaring via het invullen van een webmodule, zoals bijvoorbeeld ook in het Verenigd Koninkrijk bestaat. Met deze opdrachtgeversverklaring krijgt een opdrachtgever zekerheid vooraf van vrijwaring van loonbelasting en premies werknemersverzekeringen (tenzij de webmodule niet naar waarheid is ingevuld). In de webmodule wordt een aantal duidelijke vragen gesteld aan de opdrachtgever over de aard van de werkzaamheden. 

Dit is trouwens de webmodule die in de UK gebruikt wordt.

Daarbij wordt ten behoeve van de webmodule het onderdeel ‘gezagsverhouding’ verduidelijkt (bijvoorbeeld dat het enkel moeten bijwonen van een vergadering op zichzelf geen indicatie van gezag is). Tevens zal het kabinet de wet zo aanpassen dat gezagsverhouding voortaan meer getoetst wordt op basis van de materiële in plaats van formele omstandigheden.”

Opdrachtgevers moeten dus een online formulier invullen om zo te controleren of een opdracht inderdaad zonder problemen door een zelfstandige uitgevoerd kan worden.

Aanvullend op deze maatregel geldt een minimumtarief en een opt-out regeling voor zelfstandigen die boven de 75 euro per uur werken (en korter dan een jaar worden ingehuurd). Boven de 75 euro per uur geldt dus een ‘verlicht regime’, onder de 18 euro per uur wordt langdurig inhuren onmogelijk. Zie hier voor de punten hieronder.

“De markt krijgt de tijd om te wennen aan veranderde wet- en regelgeving. Het huidige handhavingsmoratorium wordt na invoering van de bovenstaande maatregelen gefaseerd Na invoering van de nieuwe wetgeving geldt maximaal een jaar een terughoudend handhavingsbeleid (onder andere geen boetes na eerste controle), waarin de Belastingdienst een coachende rol heeft en partijen helpt bij de toepassing van de nieuwe regelgeving.

Het kabinet gaat verkennen, ook in overleg met sociale partners en veldpartijen, of en hoe zelfstandig ondernemerschap via de invoering van een ondernemersovereenkomst een eigen plek zou kunnen krijgen in het burgerlijk wetboek. Dit zou de positie van zelfstandig ondernemers kunnen verhelderen.”

Schematisch zou dat er dan ongeveer zo uit moeten gaan zien.

(Lees dit artikel op ZiPconomy met eerdere analyse en uitleg over de opdrachtgeversverklaring.)

Minimumtarief

“Voor zzp-ers wordt bepaald dat altijd sprake is van een arbeidsovereenkomst bij een laag tarief in combinatie met een langere duur van de overeenkomst of een laag tarief in combinatie met het verrichten van reguliere bedrijfsactiviteiten. Wat een laag tarief is, wordt gedefinieerd als corresponderend met loonkosten tot 125% van het wettelijk minimumloon (de grens die bijvoorbeeld ook voor het lage-inkomensvoordeel (LIV) wordt gehanteerd) of met de laagste loonschalen in cao’s. Er wordt één tarief gekozen om voor de gehele markt de onderkant af te bakenen. Op basis van de gehanteerde argumentatie zal dit tarief vermoedelijk liggen in een bandbreedte tussen de 15 en 18 euro per uur. Een langere duur wordt gedefinieerd als langer dan drie maanden.”

Inzetten van zzp’ers onder het minimumtarief en dat dan langer dan drie maanden, wordt dus feitelijk onmogelijk. Alleen inhuur van dat tarief mag bij ‘niet reguliere werkzaamheden’, maar dan niet langer dan 3 maanden.

Wet DBA opt-out boven 75 euro per uur

“Aan de bovenkant van de markt wordt voor zelfstandig ondernemers een ‘opt out’ voor de loonbelasting en de werknemersverzekeringen ingevoerd, indien er sprake is van een hoog tarief in combinatie met een kortere duur van de overeenkomst of een hoog tarief in combinatie met het niet verrichten van reguliere bedrijfsactiviteiten. Bij een ‘hoog tarief’ denkt het kabinet aan een tarief boven de 75 euro per uur. Een kortere duur wordt gedefinieerd als korter dan een jaar.”

De eerder genoemde opdrachtgeversverklaring gaat dus niet gelden voor interim-managers/professionals die boven de 75 euro per uur krijgen (voorlopig bedrag), mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan:

  • Boven 75,- + opdracht korter dan 1 jaar: geen opdrachtgeversverklaring.
  • Boven 75,-  + opdracht langer dan 1 jaar EN het zijn geen reguliere bedrijfsactiviteiten: geen opdrachtgeversverklaring.
  • Boven 75,- + opdracht langer dan 1 jaar EN en zijn WEL reguliere bedrijfsactiviteiten: wel een opdrachtgeversverklaring.

Ondernemersovereenkomst in BW

Het kabinet gaat verkennen, ook in overleg met sociale partners en veldpartijen, of en hoe zelfstandig ondernemerschap via de invoering van een ondernemersovereenkomst een eigen plek zou kunnen krijgen in het burgerlijk wetboek. Dit zou de positie van zelfstandig ondernemers kunnen verhelderen en verstevigen. 

Onduidelijk hier is in hoe dit zich verhoudt tot de genoemde opdrachtgeversverklaring.

Geen verplichte arbeidsongeschiktheid

Zelfstandigen worden – anders dan bijvoorbeeld het CDA wilde – niet verplicht zich te verzekeren voor arbeidsongeschiktheid. Het kabinet gaat wel in gesprek met verzekeraars over goedkopere verzekeringen voor zelfstandigen.

Tevens zal worden bezien hoe bij zelfstandigen de verzekeringsgraad voor arbeidsongeschiktheid kan worden Het is van belang dat zelfstandigen een bewuste keuze kunnen maken om zich wel of niet te verzekeren en dat zelfstandigen die daarvoor kiezen in beginsel toegang hebben tot de verzekeringsmarkt. Het kabinet zal in gesprek gaan met de verzekeraars om een beter verzekeringsaanbod te bevorderen.

Pensioen

Er komt “de mogelijkheid dat zelfstandigen vrijwillig kunnen aansluiten of aangesloten blijven door het verdwijnen van de herverdeling van de doorsneesystematiek en de introductie van persoonlijke pensioenvermogens.” Geen verplichtingen dus.

Zelfstandigenaftrek omlaag

De zelfstandigenaftrek (niet geheel onverwacht) wordt verlaagd. De “zelfstandigenaftrek, vanaf 2020 in 4 jaarlijkse stappen van 3%-punt te verlagen naar het basistarief.” 

Lees dit artikel van Ewoud de Ruiter voor meer informatie

Vennootschapsbelasting omlaag

De vennootschapsbelasting gaat omlaag, relevant voor zelfstandigen met een BV of die overwegen om over te stappen naar een BV. Over de eerste 200.000 euro aan winst hoeft niet langer 20 procent vennootschapsbelasting te worden betaald, maar 16 procent (een kwart lager dus).  Daarmee verschuift ook de grens waarop de overstap van een eenmanszaak naar een BV fiscaal aantrekkelijker wordt. De verlaging van de zelfstandigenaftrek versterkt dat mogelijk.

“De statutaire tarieven in de vennootschapsbelasting gaan in stappen van 20% en 25% naar 16% en 21 % per 2021. Om een sterke aanzuigende werking naar de BV te voorkomen en om een globaal evenwicht te houden in belastingdruk wordt het box 2 tarief in stappen verhoogd van 25% naar 28,5% in 2021.” 

Lage BTW-tarief omhoog

Het lage 6% BTW-tarief, waar een klein deel van de zelfstandigen gebruik van kan maken, wordt verhoogd van 6 naar 9%.

Betaaltermijn overheid

De Rijksoverheid betaalt altijd binnen 30 dagen en stimuleert bedrijven en andere (semi-)overheden het betaalgedrag overeenkomstig te verbeteren.

Payrolling aanbanden

Payrolling als zodanig blijft mogelijk, maar wordt zo vormgegeven dat het een instrument is voor het ‘ontzorgen’ van werkgevers en niet voor concurrentie op arbeidsvoorwaarden. 

Het kabinet komt met een wetsvoorstel waarin het soepeler arbeidsrechtelijk regime van de uitzendovereenkomst buiten toepassing wordt verklaard, werknemers qua (primaire en secundaire) arbeidsvoorwaarden ten minste gelijk moeten worden behandeld met werknemers bij de inlener, en de definitie van de uitzendovereenkomst ongemoeid blijft

Het kabinet wil voorkomen dat bij nulurencontracten sprake is van permanente beschikbaarheid daar waar de aard van de werkzaamheden dat niet vereist.

Werkgeverschap aantrekkelijk

Met verschillende maatregelen  wil het kabinet werkgevers er toe zetten minder stel flexconstructies te gebruiken en eerder een arbeidsovereenkomst aan te bieden.

Zie hier voor volledige tekst regeerakkoord

Hugo-Jan Ruts is 'editor-in-chief' en uitgever van ZiPconomy. Bekijk alle berichten van Hugo-Jan Ruts

13 reacties op dit bericht

  1. Bedankt Hugo-Jan voor je heldere samenvatting. Ik heb de volgende opmerking bij Wet DBA opt-out boven 75 euro p/u. Citaat:
    “De eerder genoemde opdrachtgeversverklaring gaat dus niet gelden voor interimmanagers/ professionals die boven de 75 euro per uur krijgen (voorlopig bedrag) in combinatie met een opdracht van korter dan een jaar.” … of in combinatie met “het niet verrichten van reguliere bedrijfsactiviteiten”, zo luidt de tekst van het akkoord althans. Voor mij nogal vaag taalgebruik. Gaat het hier om projectmatig werk?
    Gr.

    • Even voor de duidelijkheid. het is of/of

      Of boven 75 plus korter dan een jaar
      Of boven 75 en geen reguliere bedrijfsactiviteit (dan mag het dus langer)

      • Nog ter verduidelijking:

        Boven de 75,- , langer dan een jaar EN reuguliier => dan via opdrachtgeversverklaring

  2. Richard, dank.

    Dat is idd nog al vaag. De term ‘regulier’ komt uit advies Commissie Boot, maar daar zette destijds veel Tweede Kamerleden flinke vraagtekens bij omtrent de toepasbaarheid daarvan. En niet onterecht. Wat hoe kan je dat nu bepalen?

    Ik ga er nog even achteraan om te kijken wat nu een de bedoeling is.

  3. De partijen hebben toch wel een beetje geluisterd naar de zzp-ers op Zipconomy en jouw position paper niet direct in de onderste lade gestopt.

    Even terug grijpen naar het position paper:

    “Dat kan door drie ‘interim-criteria’ te hanteren:

    1. Opdrachten met een uurtarief boven de 40 euro vallen buiten het kader van de Wet DBA.
    2. Opdrachten korter dan 500 uur per jaar vallen ook buiten het kader van de Wet DBA.
    3. Stel verder de norm dat een zelfstandige maximaal twee jaar fulltime bij één enkele opdrachtgever mag werken zonder zijn (fiscale) status als zelfstandige te verliezen.”

    Criterium 1 is het niet helemaal, want de grens is 15-18 euro en vallen wel binnen de webmodule. Criterium 2 is gesteld op 3 maanden. Laat dat nu net tussen de 468 en 520 uur liggen.
    Criterium 3 is één jaar, maar alleen voor opdrachten boven de 75 euro per uur. Uitzondering als het geen regulier bedrijfsactiviteiten zijn. Dus projecten kunnen langer zijn. Een interim manager kan dus een opdracht van één jaar aannemen. In het “besluit zelfstandigheid interim managers” was die grens 1,5 jaar, bij 5 opdrachtgevers in 5 jaar.

    Positief effect kan zijn dan er een opwaartse trend kan komen in tarieven. Die kunnen bij tarieven tussen 50-75 euro per uur best wel eens boven de 75 euro/uur gaan. En het tegengaan van de pakketbezorgende schijnzelfstandigen.
    Op basis van deze uitgangspunten kent de max. 70% omzet en drie opdrachtgevers per jaar ook geen wettelijke basis.

    Interessant blijft nog wel wat als tarief gezien wordt. Dat wat de opdrachtgever betaald of dat wat de opdrachtnemer ontvangt. Het zou reëel zijn dat het tarief van de opdrachtnemer leidend wordt. Dan wordt de marge voor het tussenbureau meer een zaak tussen opdrachtgever en tussenbureau. En daar hoort dat mijns inziens ook thuis, want de opdrachtnemer heeft daar over het algemeen geen invloed op.

    Het derde criterium kent wel een eenvoudige ontsnappingsmodule. Gewoon ieder jaar een contract voor 11,5 maand. Maar dat gat zal wel ergens gedicht worden.

    Al met al niet negatief over de (voorlopige?) uitkomst.

    • @Paul,

      Projecten kun je scharen onder de niet-routinematige bedrijfsactiviteiten. Ik weet niet wat er in dit verband mag worden verstaan onder niet-reguliere bedrijfsactiviteiten. Ik mis een onderbouwing in de stelling dat het hier zou gaan om projecten. Het is belangrijk, want er hangt voor veel mensen veel van af.

      Bij het tarief gaat het m.i. om het tarief dat de opdrachtnemer ontvangt. Ik denk dat we dat in de tekst mogen lezen; de ZZP-er is hier het onderwerp.

  4. Die 75 euro is natuurlijk best arbitrair en er zal zeker nog wel kritiek op komen.

    En ik zie ook nog wel wat puntjes wat betreft controle, schijn van misbruik, daadwerkelijk misbruik. Immers 40uur x 60euro is gelijk aan 32uur x 75euro. En met een klein beetje creativiteit kun je veel doen.

    Voorbeeld.
    Iemand heeft de opdracht om een stukje (ingekochte) software te implementeren bij een bedrijf. Hij/zij is 32 uur per week bij dit bedrijf aanwezig en 8 uur bij de leverancier van de software voor overleg/afstemming. Dan is het makkelijk om af te spreken: “Die uren bij de leverancier zijn jouw verantwoordelijkheid, verreken ze maar in je tarief”

  5. De term reguliere bedrijfsactiviteiten zal zeker discussie opleveren.

    Een bedrijf heeft een project, bijvoorbeeld de implementatie van een ERP. Projectduur is bijvoorbeeld 1,5 jaar. Daar is ‘tijdelijke’ arbeid bij nodig.

    Wat is er mogelijk:
    1. Bedrijf huurt rechtstreeks in boven de grens van 75 euro. Lijkt geen probleem te zijn.
    2. Bedrijf huurt software (consultancy) bedrijf in. Die huurt zzp-er in. Voor software bedrijf reguliere activiteit, dus moeilijk als zzp klus.
    3. Bedrijf huurt via tussenpersoon in. Reguliere activiteit van tussenpersoon is uitlenen (WAADI). Juridisch is de tussenpersoon de opdrachtgever en valt het binnen reguliete bedrijfsactiviteiten. Lijkt niet als zzp te kunnen.
    4. Bedrijf vraagt bemiddelaar om te zoeken naar zzp-er. Opdrachtgever en -nemer doen direct zaken, maar een bemiddelingsvergoeding wordt afgedragen. Lijkt de situatie 1 te zijn.

    Hetzelfde over het tarief. Hoe kan de opdachtgever weten dat een opt-out mogelijk is. Hij weet alleen het verkooptarief.?Iden voor de zzp-er. Hij ziet alleen het inkooptarief.

    Wat we verder missen is de zekerheid voor de zzp-er. Er wordt alleen gesproken over vrijwaring van de opdrachtgever. Niets over de opdrachtnemer. Zou prettig zijn als een webmodule ook een relatie legt met de opdrachtnemer. Dus niet alleen aard opdracht maar ook status van de uitvoerder.

  6. En dan blijft ook nog de vraag over wat te doen met werkzaamheden waarvoor een fixed price wordt afgesproken. Conclusie: we zijn d’r nog niet.

  7. Hoe zit het nu precies met zelfstandigen aftrek. Heb ik goed dat deze ruim halveert in de periode 2020-2023?

    • Wellicht tijd om over te stappen naar een BV. Ben je meteen van het urencriterium af.

    • Op woe 11/10 om 14.00 uur is er op BNR Radio Ask me anything over zzp’ers. Daar wil ik deze -terechte- vraag stellen.