"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

Wiebes beantwoordt kamervragen nieuwe VAR. Positie intermediairs blijft lastig.

notaStaatssecretaris Wiebes heeft vandaag via een Nota antwoord gegeven op vragen van Kamerleden over zijn voorstel voor de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties. Een nieuwe wet die de VAR moet vervangen. In dat voorstel komen er modelcontracten die vooraf door de belastingdienst goedgekeurd worden. De modelovereenkomst wordt door opdrachtgever en opdrachtnemer (zzp’ers) ondertekent. Bij het niet voldoen aan de voorwaarde in de overeenkomst, wordt de opdrachtgever aangeslagen voor loonheffing.

Zoals al eerder hier beschreven is een heikel punt in dit voorstel is de rol van de intermediairs. De veel voorkomende driehoeksrelatie tussen inhurende organisatie, intermediair en zelfstandigen komt niet aan bod in het voorstel van Wiebes. Met name de VVD heeft daar een aantal vragen over gesteld. Wiebes geeft daar nu antwoord op, zonder dat dit punt daarmee overigens opgelost is.

“Dienstverlening voor zzp’ers door intermediairs blijft tot de mogelijkheden behoren, hier worden geen drempels voor opgeworpen”. schrijft Wiebes. “Als een intermediair uitsluitend bemiddelt tussen een zzp’er en een onderneming die de zzp’er wil inhuren, is er geen sprake van een dienstbetrekking tussen de zzp’er en de intermediair. De intermediair legt dan het contact tussen de twee partijen en treedt daarna terug.”

Beoordeling intermediairs ‘lastig’

Het gros van alle intermediairs doet echter meer. Ze sluiten een contract af met de opdrachtgever en met de opdrachtnemer. De facturering loopt via de intermediair (immers, daar zit vaak ook het verdienmodel: marge per gewerkt uur). De brokers doen al helemaal niets anders, die handelen juist sec het contract af.

Hier begint het lastig te worden. Wiebes: “Met name de omstandigheid dat de zzp’er zijn arbeidsbeloning niet van zijn opdrachtgever ontvangt, maar van zijn intermediair, maakt het lastig om het oordeel te geven dat er geen sprake is van een dienstbetrekking of van de fictieve dienstbetrekking voor uitzendkrachten.”  De woordkeus ‘uitzendkrachten’ is hier opvallend. Wat hier nu zo ‘lastig’ aan is, dat wordt verder niet uitgewerkt. Punt is dat de beoordeling over er bijvoorbeeld sprake is van ‘persoonlijke arbeid’ en ‘gezagsverhouding’ of ‘instructies’ (criteria die kunnen wijzen op het bestaan van dienstbetrekking) in de praktijk alleen gecontroleerd kunnen worden bij de opdrachtgever, terwijl de intermediair aansprakelijk is.

Brancheorganisaties zijn druk in overleg met de Belastingdienst om hier een passend antwoord op te vinden. Voorstellen zijn volgens Wiebes wel ontvangen, maar nog niet in detail besproken.

Bovib: plan slecht voor zzp’ers

Rob de Laat, voorzitter van de brancheorganisaties van intermediairs en broker de Bovib, stelt in een eerste reactie dat hij vreest dat administratieve lasten en risico voor opdrachtgevers toe nemen. Dat is slecht voor de zzp’ers. “Juist brokers en intermediairs kunnen ervoor zorgen om goede afspraken te maken en deze te beheren/monitoren. Positie brokers en intermediair moet wel beter worden geborgd met afschaffen VAR. Als zij geen schakel in de keten kunnen zijn zonder werkgever te worden, zadel je (grote) inleners met een niet goed te overzien probleem op. Eerste reactie zal zijn: afbouw van de zzp’ers.”

Lees voor overzicht recente nieuws over de Haagse plannen voor zelfstandigen en opdrachtgevers ZiPconomy Thema Nieuwsbrief

Hugo-Jan Ruts is 'editor-in-chief' en uitgever van ZiPconomy. Bekijk alle berichten van Hugo-Jan Ruts

14 reacties op dit bericht

  1. Eerste reactie zal zijn: afbouw van de traditionele bemiddelaars. Nieuwe spelers faciliteren online dat er binnen de wetgeving slim en direct geschakeld kan worden. Geen onnodige en dure schakels meer zonder waardetoevoeging.

    • Toch zie ik -bij grote inleners- eerder dat ze steeds meer uitbesteden aan en vertrouwen op professionele intermediairs i.p.v. dat ze zelf op een (of hun) platform naar de geschikte kandidaten zoeken en deze gaan contracteren………….

      • Tweet van mij van 22 sept: “#plop Da’s geluid van de champagne krukken bij brokers die geld gaan verdienen aan grote adm. lastendruk opdrachtgever bij nieuw #VAR”

        Dat was bij de BGL. De tekst uit nota Wiebes blijft wat bizar. Het ontbreken van een duidelijke visie (is de tussenschakel nu wel of niet mogelijk) geeft vooralsnog onzekerheid,

    • Eduard,

      Tussenschakels zijn idd onnodig. Echter dat is wat anders dan ongewenst. Dat geldt niet alleen voor de detachering maar feitelijk voor heel veel dienstverleners. Een tuinman, schoonmaakster, glazenwasser, makelaar, belastingadviseur, restaurants, etc. zijn feitelijk allemaal onnodig omdat je heel veel ook zelf kan. Je kan tenslotte ook zelf je tuin doen of eten koken. Echter dit neemt niet weg dat veel mensen het prettig vinden om bepaalde activiteiten uit te besteden aan anderen die hierin gespecialiseerd zijn. Er is in alle gevallen sprake van het vrijwillig uitbesteden van een activiteit omdat er een waardetoevoeging wordt ervaren.

      Over de online initiatieven m.b.t. detachering lopen de meningen nogal uiteen daarover is ook op deze site meer dan genoeg geschreven.

      Back on topic: De overheid is niet voor het eerst het gevoel voor de realiteit enigszins kwijt. De afstand tussen overheid en samenleving is enorm. De manier waarop er over ZZP’ers gesproken wordt binnen de overheid is tenenkrommend. Asscher zou iedereen weer het liefste in vaste dienst zien. De angst voor schijnzelfstandigheid wint het van het stimuleren van ondernemerschap.
      Bij de nieuwe wetgeving rondom zelfstandig ondernemen gaat de overheid volledig voorbij aan de realiteit waarbij intermediairs een belangrijke rol vervullen in de bemiddeling van ZZP’ers enerzijdse en het ontzorgen van opdrachtgevers vwb de contractuele en financiële afhandeling anderzijds.

  2. Bizar. Heel veel zp’ers werken (al dan niet gedwongen) via bureaus, zeker ook bij overheid. Dit soort onzekerheid is killing voor de markt.

  3. Idd wat Freek zegt. In mijn geval werk ik voor bedrijven als DSM/Sitech/Cofely/Electrabel/Essent/Nuon etc. Deze bedrijven halen uitsluitend ZZP”ers binnen via hun prefererende leveranciers-lijst waar deze intermediairs toe behoren. En waar dus ook de geldstromen via lopen (facturatie). Deze zullen (tot nu toe) een ZZP,er nooit direct inhuren. De VAR regels waren al een blok aan mijn been bij langlopende projecten als dit er nog eens bij komt miss toch maar t tarief omhoog gooien en een BV starten om van t ge-emmer af te zijn. Kortzichtige overheid die weer eens geen oog voor de praktijk in de markt heeft. 🙁

    • Waarom denk je dat je niet te maken hebt met de nieuwe regels als je vanuit je BV gaat werken?

      • Misschien ben ik verkeerd geïnformeerd maar met een BV heb je toch niets met de VAR regeltjes te maken? Een VAR -WUO is toch heel wat anders als een legit BV?

        • Tot nu toe is er ook een VAR DGA, waarmee je opdrachtgever beschermd is als bij een VAR WUO. Ik ga ervan uit dat dus straks ook de DGA beter met een modelcontract werkt (al hoewel dat niet verplicht is).

        • Voor zelfstandig ondernemers met een BV geldt de VAR-DGA variant. Dus een BV sluit je niet uit van de VAR regeltjes. Er zijn vier verschillende VAR’s, maar dat gaat verdwijnen. Ook bij de modelovereenkomsten is een BV geen reden om daar niet onder te vallen (waarbij aangetekend dat de VAR niet verplicht was, de modelovereenkomsten ook niet).

  4. Ik vind de zgn brokers wel nodig en super handig. Vaak wordt ik en collegae ingehuurd voor grotere bedrijven en overheden.
    De brokers handelen onze facturen af en regelen contracten. Fijn dat dit niet hoeft bij een erg drukke P&O functionaris bij de eind klant, zou niet werken.
    Er moet gewoon een aanvulling op de nieuwe wet komen waarin de broker en intermediair in gedefinieerd worden en regels van het spel worden vastgelegd, hoe moeilijk kan het zijn.

  5. Hallo,

    We leven in een vrij markt economie. Dat wil zeggen dat er enkel een product/dienst bestaansrecht heeft als er een behoefte is. Al 10 jaar hoor ik kritische geluiden over bureaus en de reden van hun bestaansrecht. Wat is hun toegevoegde waarde. Als ik op de openbare gunningen kijk van de marktplaatsen (die openbaar zijn) valt me toch vooral op dat het erg veel bureaus zijn die plaatsen. De dienstverlening heeft dus een bewezen bestaansrecht. Waar waar zit dan de behoefte? Veel ZZP’ers hebben niet echt de behoefte, maar laten zich wel bemiddelen via bureaus. Vanuit het perspectief van de ZZP’er kan ik de opmerkingen “tussenschakel onnodig” wel begrijpen. Als bemiddelaar weet ik uit ervaring dat veel ZZP’ers het toch erg handig vinden en het ook erg waarderen als je met een kant en klare opdracht aankomt lopen.

    Maar nu, mijn ervaring vanuit de opdrachtgever. Stel je bent een opdrachtgever die een 10, 20, 30 tal mensen inhuurt per jaar. Je bent al behoorlijk groot als je dat doet, maar goed, illustratief. Wat ga je aan je HR medewerker of recruiter vragen te doen? Van elk vakgebied een shortlist op laten stellen?? Je vraagt de medewerker dan iedere dag op zoek te gaan naar ZZP’ers voor ieder vakgebied: ICT met zijn specialismen, Marketing, Communicatie, Juridisch, Sales, Inkoop, New Business…. we kunnen nog wel even door. Om de lijst ook effectief te maken op moment dat je een functie hebt zouden er toch tientallen mensen per vakgebied op die lijsten moeten staan. Zoeken, enthousiasmeren, pro-actief spreken, contract afspraken maken en contact houden, wachten op het moment dat de opdracht daadwerkelijk komt vanuit de organisatie Je begrijpt: mega veel werk. We hebben het bij die aantallen toch al snel over 100 tot 200 voorgeselecteerd ZZP’ers die je elk moment moet kunnen bellen of op korte termijn weet te vinden. En dan te bedenken dat het in dat geval gedaan zou moeten worden door mensen die niet het netwerk hebben of bekent zijn met alle specialismen. Als je goede mensen wilt (voor) selecteren zul je wel moeten weten welke vragen je moet stellen om te weten of je de juiste persoon met de juiste kennis hebt geselecteerd. Daar is 1 persoon full time mee bezig. Iedere recruiter weet dat, want hij/zij doet het namelijk 24/7. Weinig bedrijven die geen kamertje voor met recruiters hebben zitten gaan een dergelijk netwerk bouwen en continue onderhouden. Je ziet dat bedrijven zelf en via de medewerkers alle sociale media inzetten om matches te maken, maar als die zijn opgedroogd blijft er m aar 1 ding over…….. een bureau bellen! Zie daar de behoefte en de verklaring waarom er bureaus zijn.

  6. Wat is nu de reden van Wiebes om opeens aan de VAR te willen sleutelen? Alle opmerkingen over de consequenties voor ZZP en intermediair speelt de overheid enkel in de hand (mijn mening).

    Dit is mijn gedachte. Het grote aantal ZZP’ers is een doorn in het oog van de overheid. De overheid wil juist minder ZZP’ers. Een groot gedeelte vind een opdracht via een bureau, dus als ze de bureau buiten spel zetten, neemt ook het aantal ZZP’ers af. Om als ZZP’er een opdracht te vinden moet je constant bezig zijn met je netwerk. Niet iedereen vindt dat leuk om te doen. Acquisitie is tijdrovend en veel mensen hekelen het. Handig om dan de bureau in te zetten, die doen het voor je. Dat is een probleem voor de overheid.

    Maar waarom is het een probleem voor de overheid? We leven in de EU. De jaarlijkse begroting is een groot ding. We hebben regels waar we aan moeten voldoen, van Europa en ook voor NL. Inmiddels zijn er in 2014 geregistreerd: 880.000 zzp’ers. In een beroepsbevolking van 5 miljoen (totale beroepsbevolking: 7 miljoen 15j-65j) waaronder de meeste ZZP’ers vallen, is dit ±20%. Daarbij maak ik de schatting dat ze 30-40% van het buto nationaal product binnen(behoren te) brengen. Dat is erg veel. Maar het probleem is dat de overheid er weinig controle over heeft en dat de ZZP’er (lees ondernemer) mogelijkheden heeft om eigen zeggenschap heeft over kosten. Loonbelasting en sociale premies zijn zelf te bepalen. Dus niet alleen is het probleem dat de aangiftes en innen van geld achteraf (na einde boekjaar) gedaan worden, maar ook heeft de overheid beperke inzicht in wat er aan belastinggeld binnenkomt.
    Voor werknemers daarin tegen heel anders. Alles is vooraf bekent. Sterker nog, de belastingdienst doet de aangifte voor je en stuurt deze toe. Je hoeft enkel maar te controleren (leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker). De overheid heeft dus volledig inzicht in de belastinginkomsten. Ze kunnen het zelfs beinvloeden. Sociale premie verhoging, ander belasting tarief voor vakantiegeld, aanpassen van pensioenopbouw regels. Voldoende tandwielen om aan te draaien om te zorgen dat de dat er voldoende geld binnenkomt en de begrotingen op orde zijn.

    Daarom worden de bureaus buitenspel gezet. Deze zorgen voor opdrachten voor ZZP’ers. De overheid wil niet zoveel ZZP’ers. Enkel de ZZP’ers die alles op orde heeft kan overleven met het nieuwe stelsel. De rest zal zijn weg terugvinden in een dienstverband.

    Het plan is echter niet waterdicht. Het zal een heel nadelig effect hebben. We leven in de EU, vrijheid van handel over de grens (Schengen). Waar de in Nederland gevestigde bureaus de deur krijgen dicht gegooid door de eigen overheid, zullen, als dit zo doorgaat, de bureaus buiten Nederland (niet onderhevig aan de regels van de Nederlandse belastingdienst) de markt “overnemen”. De Engelse en Duitse bureaus zullen meer Nederlandse recruiters (met hun netwerk) aantrekken om met verlegde BTW de omzet bij de Nederlandse bureaus weg te komen halen.