"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

Wet DBA: “Laat de zelfstandige toch gewoon kiezen!”

“Het gesprek tussen opdrachtgever en zelfstandige moet gaan over talent, persoonlijke groei en resultaten, niet over risico’s” Gijs Aanen over zijn bezwaren tegen de Wet DBA.

Heel af en toe krijg ik echt de behoefte om iets van de daken te schreeuwen. Ik doe dit niet vaak, tenminste niet via een artikel. Vandaag wil ik niets anders. Laat toch alsjeblieft de zelfstandige zelf kiezen!

Natuurlijk sluiten wij ons aan bij de standpunten van de BOVIB. Dat kan ook niet anders als medeoprichter. Het is goed dat er onder een bepaalde tariefgrens extra regels en wetten zijn die uitbuiting tegen gaan. Wij zijn er ook voor om alles boven een bepaald tarief ligt gewoon helemaal los te laten. Tijdens de ZiPconomy bijeenkomst in begin 2015 is er al eens gedachte uitgewerkt. Onder een bepaald tarief handhaven via wet en regelgeving. Een modelovereenkomst of iets soortgelijks. Boven een bepaald tarief kan je bijna niet meer spreken van dwang. Handhaving kan dan ook naar de zelfstandige.  Dus de zelfstandige aanpakken via de aangifte. Dan neem je als zelfstandige een gecalculeerd risico. Dat is de kern van ondernemen toch? Daarnaast bestaat er nog iets zoals wilsbeschikking.

Natuurlijk biedt de Wet DBA voor ons kansen, maar liever niet op deze manier

Ik steek het niet onder stoelen of banken. Natuurlijk liggen er in de Wet DBA kansen voor onze organisatie.  Wij leveren payrolldiensten, (juridisch) advies en zelfs een Wet DBA proof control framework in onze software. Zowel aan bestaande als aan nieuwe klanten. Het is best fijn zo aan het einde van de crisis. Iedere euro is er een. Dat herkennen veel andere ondernemers vast ook wel. Maar ik heb het persoonlijk liever niet op deze manier. Niet door een wetswijziging waar niemand beter van wordt. Ik verdien het liever eerlijk door een goede service en betrouwbare producten.

Bijna 2 maanden geleden hebben wij een site in het leven geroepen waarmee je kosteloos een modelovereenkomst kan maken. Wij zien week na week een stijgend aantal zelfstandige die een modelovereenkomst maken. We zien ook, dat mensen halverwege afhaken en op een later moment weer het werken aan overeenkomst hervatten. Toch weer even dat afstem momentje met de klant. Het kost bij elkaar serieus veel tijd en het is maar de vraag of de praktijk aansluit bij hetgeen je zojuist hebt genoteerd.

Het gesprek tussen opdrachtgever en zelfstandige moet gaan over talent, persoonlijke groei en  resultaten, niet over risico’s

Als oud opdrachtgever van het jaar, verkozen door de zelfstandige, denk ik te snappen wat een groot gedeelte van de zelfstandige drijft. Deze verkiezing winnen was toen niet moeilijk.  Het geheime recept was om de zelfstandige te behandelen als mens en niet als paperclip. Gewoon als iedere andere collega alleen dan met een tijdelijk karakter. Een normaal wervingsproces via HR en niet een inkoop truc. That’s it. Zelf vind ik de zelfstandige een van de mooiste groepen op onze arbeidsmarkt. Ik ervaar de meesten als lekker eigenwijs, kundig en ondernemend.

Helaas vindt er door de nieuwe wet een verschuiving van de focus plaats. Dit ligt nu direct op het contract. Een rare situatie als je het mij vraagt. Toen ik mijn vrouw voor het eerst tegenkwam in een bar ben ik ook niet gelijk over de huwelijkse voorwaarden begonnen. Het begint toch echt met de klik, dan bouw je een relatie en later ga je kijken naar de contractvoorwaarden. De grote onzekerheden van de nieuwe wet zorgen ervoor dat er in veel gevallen direct naar de contractvoorwaarden wordt gekeken. Een situatie waar ik persoonlijk van gruwel.

Een hele markt voor intermediairs, adviseurs, opdrachtgevers en andere belanghebbende die alleen maar praten over risico’s, mogelijke gevolgen etc. Terwijl de gesprekken zouden moeten gaan over het juiste talent, de persoonlijke groei en de mooie resultaten. Ik wil onze beleidsmakers dan ook graag uitnodigen voor een avondje bar. Ieder met z’n eigen versier-strategie. De verliezer krijgt de rekening. Wie gaat er mee?

Gijs Aanen
Directeur OneStopSourcing
ZiPconomy geeft ruimte aan auteurs die eenmalig een artikel willen plaatsen op ZiPconomy. Naam en functie van deze gastbloggers worden onder het artikel vermeld. Bekijk alle berichten van Gastblogger

10 reacties op dit bericht

  1. Fijn dat jullie ook payroll diensten leveren. Alleen voor mij en zoveel andere ZZP’ers is dat zakelijk gezien niet interessant. We betalen dan immers veel meer aan de fiscus en hebben dan zaken als arbeidsongeschiktheid/werkloosheid ‘dubbel’ geregeld…

    De kans die de wet DBA biedt, is juist dat het voor ZZP’ers en opdrachtgevers interessanter wordt om zonder intermediairs te werken. Payroll is een kostbare oplossing.

    Daarom de vraag: leveren jullie ook bemiddelingsdiensten zonder dat je er zelf tussen gaat zitten?

  2. Het gaat er niet alleen om om de gedwongen zzpers te beschermen, maar ook de zelf gekozen aan te pakken en ook daar de schijnzelfstandigheid aan te pakken, zodat de schatkist minder geld mis loopt (is niet wat ik wil, maar wat de WDBA wil). Heeft dus weinig met hoogte van het tarief te maken.
    Trouwens lang niet alle zzpers denken in tarieven denk ik, maar in een prijs voor een opdracht.
    Bovendien zit de gewenste informatie niet in de aangifte en dat zie ik ook niet gebeuren.
    Zou ook vreemd zijn om zzpers verschillend te behandelen, afhankelijk van het tarief.

    De volgende zin in je verhaal:

    “Gewoon als iedere andere collega alleen dan met een tijdelijk karakter.”

    Geeft heel mooi aan wat de tarief zzpers zijn, tijdelijke collega’s, tijdelijke werknemers. Geen zelfstandigen dus.

    • Vroeger (5-6 jaar geleden) kon ik als ‘echte’ zelfstandige in de ICT nog opdrachten doen op fixed fee basis, of no-cure-no-pay. Tegenwoordig is het allemaal uurtje factuurtje met een intermediair ertussen.

      Ik denk dat de opkomst van intermediairs en het uurtje-factuurtje model juist komt door de Var-Wuo. En als je het zo bekijkt heeft de wet DBA dus ook een voordeel.

      Op zich zou ik het namelijk niet erg vinden om weer opdrachten te doen met een ander model dan uurtje factuurtje. En als zzp’ers alleen maar uurtje factuurtje doen, dan moeten ze maar op de payroll…

      Op dit moment is er alleen nog veel te veel onduidelijk. Er moet snel duidelijk worden waar de grenzen liggen mbt wet DBA, opdrachtduur, gezagsverhouding, zelfstandigheid etc.

      • De toegevoegde waarde van de intermediairs is inderdaad klein.
        Het bestaansrecht stamt nog een beetje uit de tijd van VOOR internet, toen er nog geen online marktplaatsen waren voor opdrachtgevers en nemers. Destijds waren zij de mensen die de opdrachten kenden en daar de zzpers bij zochten. Die schakel is nu niet echt meer nodig natuurlijk, zeker niet als het je werk moeilijker maakt.
        Hopelijk gaat de WDBA idd te weeg brengen dat deze schakel verdwijnt of zich aanpast, zodat je weer direct met de klant praat, zonder ruis ertussen.

  3. Een bijdrage naar mijn hart met reacties die het feitenlijke punt raken.

    Ik denk dat intermediairs wel degelijk een functie kunnen hebben. De vraag bij het juiste aanbod brengen. Elke vorm dat krijgt (zzp, payroll, tijdelijk contract) is onderdeel van deze match, maar de elementen due Gijs noemt zijn misschien wel belangrijker.

    Een intermediair moet daar ook een fee voor ontvangen, masr of het tussenkomst model daarvoor de geschikte oplossing is dat betwijfel ik in het geval van zzp-ers.

  4. Wat goed om wederom de betrokkenheid te merken op deze site. Ik zie dat de keuze vrijheid van zzp’ers ook voor jullie belangrijk is. Ik kan dit alleen maar onderstrepen.
    De Wet DBA geeft inderdaad veel onzekerheid en het is zoeken naar de grenzen.
    Ik ben het met Paul eens en denk dat een intermediair zeker nu zijn waarde toe kan voegen door naast het matchen van vraag en aanbod ook een goed advies te geven over rechtmatigheid.
    Dit zodat opdrachtnemer en opdrachtgever precies weten waar ze aan toe zijn, welke risico’s ze lopen en zich verder kunnen focussen op de opdracht.
    Voor mij is de kern van het ondernemerschap vrijheid en risico’s nemen. De relatie zou bij iedere opdracht centraal moeten staan. Niet de contractvorm of het factureringsmodel. Dit is ook belangrijk, maar niet als eerste stap. Iets wat naar mijn gevoel wel gebeurd door de Wet DBA
    Als antwoord op de vraag van Corne; ja natuurlijk leveren wij ook diensten zonder dat we er tussen zitten.

  5. In mijn ogen gaat het maar om 1 ding. Ben je ondernemer of niet? Veel ZZP’ers zijn dit wel. Bewuste risico’s nemen, meerdere opdrachtgevers, vaak ook doorontwikkeling naar andere vak- en kennisgebieden.
    Voor mij is het ZZP-schap niet alleen maar een keuze, maar ook iets in de trant van “ik kan niet anders”. Ik voel mij namelijk ondernemer, wordt gewaardeerd in mijn omgeving door mijn ondernemerschap en wil daarom ook als ondernemer gezien worden.
    De Wet DBA sluit zeker een aantal “schijnzelfstandigen” uit. Maar het heeft ook geleid tot angst bij werkgevers, die voortkomt uit de onduidelijkheid, die weer voortkomt uit teveel regels (en uitzonderingen). Ik raad de overheid aan om uit te gaan van het goede van de mens, om uit te gaan van vertrouwen. Faciliteer ondernemerschap, controleer essentie van ondernemerschap steekproefgewijs en stimuleer hiermee goede intenties.

    • Ik denk dat bij de overheid het vermoeden bestaat dat er op grote schaal misbruik wordt gemaakt van de fiscale en andere voordelen van het zzperschap. Zowel door zzpers zelf (hoger segment), als door opdrachtgevers (lager segment).
      Daar willen ze met de wet DBA eindelijk (met de VAR lukte dat niet) een einde aan maken.
      Ik denk niet dat je zozeer ondernemer hoeft te zijn, maar dat je vooral zelfstandig moet zijn, de eerst Z van ZZP.
      Een ondernemer onderneemt en wil een onderneming starten en groeien en personeel aannemen, enz. Veel zzpers hebben die ambitie helemaal niet, ze willen alleen zelfstandig zijn, zelf kunnen beslissen over het werk dat ze doen.
      Zelfstandig zijn in de uitvoering van het werk en zelfstandig in het vergaren van opdrachten. Dus zelfstandig bepalen hoe je je werkt inricht (in overleg), alleen het resultaat staat vast.
      Zoals je bijvoorbeeld je eigen huis laat schilderen, het doel is duidelijkaar maar je bemoeit je niet met Hoe lasr Dr Schilder begibt, welke kwast hij gebruitkt en hoe lang hij koffie drinkt of pauze heeft.
      Vraag jezelf deze dingen af, en dan weet je of je zelfstandig bent of niet en of je wat te vrezen hebt van de WDBA.
      Dat geldt ook voor de opdrachtgevers natuurlijk, richt je opdrachten zo in, dat ze ook daadwerkelijk zelfstandig uitgevoerd kunnen worden met een duidelijk eindresultaat. Lijkt me zelfs wel wenselijk als werk laat doen toch… Dus niet iemand zoeken die kan programmeren en dan maar jaren mee laten werken in het team, of een schilder inhuren en hem mee laten lopen met je eigen mensen.
      Voor beide partijen ligt er een taak om de zzper eens serieus te gaan nemen en te laten onderscheiden van een tijdelijke werknemer.
      Dan zullen er wat afvallen, maar dat was ook de bedoeling denk ik.

      • @Klwinkel, sterker nog: de VAR(WUO) heeft schijnzelfstandigheid gestimuleerd. Opdrachtgevers konden mensen inhuren zonder sociale premies te hoeven betalen: lekker goedkoop voor de opdrachtgever. De opdrachtnemers kregen er ook leuke fiscale aftrekposten bij in vorm van zelfstandigenaftrek en mkb-winstvrijstelling. En voor de belastingdienst lastig te controleren, want dat kon alleen bij een boekenonderzoek bij de ZZP’er zelf. En ook voor de intermediairs was de VAR-WUO een gouden constructie die ideaal geschikt was voor uurtje factuurtje inhuur.

        Ik herinner me nog goed dat ik een paar jaar terug een opdracht na 12 maanden wilde beëindigen om schijnzelfstandigheid te vermijden en om aan de antwoorden van m’n VAR-WUO te kunnen blijven voldoen. En dat m’n opdrachtgever hier flink boos over was en zei: “je hebt toch een VAR-WUO…”
        De Wet DBA schudt opdrachtgevers nu in ieder geval wakker.

        De Wet DBA schaft de VAR af, maar het alternatief van de modelovereenkomsten is helaas veel te onduidelijk en bureaucratisch…

        Dus toch moet t weer anders!

      • De gedachte van de Overheid is helemaal niet gek. In Nederland zijn de meeste ZZP-ers van heel Europa werkzaam. België staat op een tweede plaats. Het verschil Nederland België is een factor 9!

        Dat verschil wordt voor een groot deel veroorzaakt door het ontslagrecht. In België is dat veel gemakkelijker. Daardoor is het ook gemakkelijker om iemand aan te nemen, ook al is dat voor een aantal jaren.

        Een ZZP-er die een klus aanneemt voor een aantal jaar is in België iets wat maar zeer sporadisch voorkomt. In Nederland is een fors percentage van de ZZP-ers lange tijd werkzaam voor één bedrijf. Bijvoorbeeld zijn de pakketbezorgers van TNT en PostNL. Die krijgen ook nog eens voorgeschreven welke auto ze moeten aanschaffen en welke kleding ze moeten dragen. Een contract met een andere pakketdienst staat men niet toe.

        Als men iets gaat veranderen moet men het gemakkelijker maken om personeel in dienst te nemen, desnoods onder een clausule waarbij een omstandigheid wordt genoemd om een dienstverband weer te kunnen beëindigen. Een ZZP-er wordt dan gewoon een Job-hopper, maar met veel minder rompslomp en gewoon toegang tot de sociale zekerheid.